In Rotterdam kunnen 55-plussers een beroep doen op de seniorenmakelaar die hen ondersteunt bij de zoektocht naar een geschikte woning. Een passend, toekomstbestendig huis betekent langer zelfredzaam zijn, minder aanpassingen vanuit de Wmo en meer doorstroming.
Begin 2020 startte in Rotterdam een pilot met een seniorenmakelaar. De proef is een samenwerking tussen de gemeente Rotterdam, woningcoöperaties Vestia, Havensteder, Woonbron, Woonstad, Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam (SOR) en de Maaskoepel, de overkoepelende organisatie van woningcorporaties in de regio Rotterdam.
In eerste instantie beperkte de aanpak zich tot twee gebieden, Delfshaven en IJsselmonde. Tot uit het project naar voren kwam dat er méér behoefte is aan ondersteuning. Het experiment wordt daarom uitgebreid en er is inmiddels een tweede makelaar aangesteld. Genoeg reden om het concept onder de loep te nemen. Wat houdt het precies in?
Nadenken over toekomstig wonen
De voornaamste taak van de seniorenmakelaar is 55-plussers die in een sociale huurwoning wonen, bewust te maken van het feit dat hun huidige woonsituatie niet altijd geschikt is voor later. Daarnaast kunnen zij ondersteuning krijgen in de zoektocht naar een passende woning. De Rotterdamse seniorenmakelaars zijn Sandra Muller en Ilse Verschelden.
Muller licht toe: ’Veel senioren denken nog niet na over hun toekomstige woonwens, vaak door onwetendheid. Er zijn ook senioren die wel willen verhuizen, maar niet weten hoe ze dit moeten aanpakken en daardoor niet tot actie komen. Wij kijken welke ondersteuning iemand nodig heeft. Dit is per oudere verschillend en dus maatwerk.’
Minder aanpassingen, meer doorstroming
Nu gebeurt het regelmatig dat ouderen in een huis blijven wonen dat op een gegeven moment niet meer past bij hun woonsituatie. Waar ze eerder bijvoorbeeld met het gezin woonden. Eenzaamheid of afhankelijkheid kan dan op de loer liggen, bijvoorbeeld omdat voorzieningen niet in de buurt zijn. Ook als iemand slecht ter been raakt of door andere veranderingen in de persoonlijke situatie kan een groter huis met meerdere verdiepingen of trappen voor lastige situaties zorgen.
Een andere, meer passende woning kent voordelen voor de senior én de gemeente, aldus de seniorenmakelaars. ’Ouderen die verhuizen naar een passende woning zijn langer zelfredzaam. Ze ondervinden geen belemmeringen in de woning. Als senioren passend gaan wonen, zullen er minder aanpassingen vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning nodig zijn.’ Bij verhuizing komen er ook woningen vrij voor gezinnen, wat de doorstroming stimuleert.
Veel vraag
De woningmarkt is echter gespannen en een nieuwe sociale huurwoning is niet altijd snel gevonden. Er zijn inmiddels verschillende verhuizingen gerealiseerd door de seniorenmakelaars, maar het aantal (aan)vragen lag hoger. ‘Het is een actueel onderwerp. We merken bijvoorbeeld dat er veel vragen komen vanuit de focusgebieden, maar ook uit andere Rotterdamse wijken. Senioren zelf en professionals kloppen bij ons aan.’
Hoe bereik je deze doelgroep? ‘We staan in huis-aan-huisbladen in de gebieden waar wij werken en op de website van de gemeente Rotterdam. Deelnemende woningbouwcorporaties noemen ons in presentaties voor senioren. Voor onze interne professionals organiseren we voorlichting, zodat zij senioren bij ons kunnen aanmelden. We houden telefonische spreekuren en zijn daarnaast ook per mail bereikbaar. Vaak verloopt het contact trouwens via de kinderen van senioren en professionals.’
Landelijk probleem
In verschillende andere gemeenten wordt ook geëxperimenteerd met passende huisvesting en woonvormen voor ouderen. Is het concept met een seniorenmakelaar vooral geschikt voor grotere steden of is het ook van waarde voor kleinere of minder stedelijke gemeenten? ’Het is een landelijk probleem. Er zijn grote wachtlijsten voor een sociale huurwoning in de grote steden.
‘Zo hebben we regelmatig contact met de seniorenmakelaar in Den Haag en Delft om ervaringen te delen en van elkaar te leren. Of het ook iets is voor kleinere plaatsen, kan een gemeente het beste zelf bepalen. Dan zouden ze eerst moeten onderzoeken welk probleem er binnen de gemeente is als je het hebt over seniorenhuisvesting.’
Zet in op bewustwording
Een tip voor gemeenten is volgens de twee seniorenmakelaars het vroegtijdig attenderen van inwoners op toekomstig wonen. ‘Dat willen we echt meegeven, bewustwording is erg belangrijk. Zet mensen aan om daarover na te denken en zich op tijd in te schrijven bij een woningbouwvereniging. Als je al langer ingeschreven staat, is de kans op een woning groter als het moment daar is. De senior heeft dan meer regie en mogelijkheden voor een passend onderdak.’
Hopelijk binnenkort ook in Amsterdam, is hard nodig!