Opinie Bewijslast versus early adapters

Het speelveld van Publiek Private Partnerships vernieuwd. Hoe zorgen we er met elkaar voor dat het publieke en private web ‘ontbureaucratiseerd’ wordt

In een eerder blog over Publiek Private Partnerschappen gaf ik een korte uiteenzetting van het nieuwe speelveld. Daarbij gaf ik antwoord op de vraag wat dit betekent voor zowel gemeenten als voor een bedrijf als PinkRoccade Local Government.

Vanuit de ontstane ratio’s over de opgave voor alle publieke dienstverleners op weg naar de toekomst, schetste ik een situatie van die nieuwe lokale overheid en haar rollen.

Bureaucratisch web

Maar er is inmiddels veel meer bekend dan de eerdergenoemde ratio’s. Steeds meer worden we ook in de praktijk geconfronteerd met de keiharde noodzaak om productdenken in te ruilen voor waardedenken. Voor mij springen er twee uit in het nieuws van de voorbije weken en die vooral iets zeggen over betekenis en rol van de overheid.

Allereerst was daar de Nationale Ombudsman Alex Brenninkmeijer met zijn jaarverslag over “De onbegrijpelijke Overheid”. Hierin schrijft hij onder meer dat regels en voorschriften zo moeilijk te volgen zijn, dat lager opgeleide burgers hun rechten maar laten lopen. Bij hen ontstaat het dat ze niet serieus genomen worden en  hierdoor voelen zij zich miskend. Bovendien voorziet Brenninkmeijer dat dit probleem alleen maar nóg groter wordt en hij schetst een verbijsterende paradox: “Hoe lager opgeleid en hulpbehoevender de burger is, des te ingewikkelder is het bureaucratische web waarin die verstrikt raakt”.

Intrinsieke motivatie

Dat het ook anders kan beweert Jim Diers, burgemeester van Seattle. “De beste plannen komen van onderop” was zijn betoog tijdens zijn recente rondreis door Nederland. Zijn stad geldt als voorbeeld van waar initiatief van burgers alle ruimte krijgt onder het motto “Geld helpt, bureaucratie afschaffen nog meer”! Was Seattle in de jaren tachtig nog hét voorbeeld van vijandschap tussen overheid en burgers, inmiddels is de stad bekend als baken van neighbour power, oftewel actief burgerschap. Diers reist de hele wereld over om zijn boodschap uit te dragen en in zijn enthousiaste presentaties, noemt hij vele voorbeelden over deze ingrijpende paradigmashift. Die moet volgens Diers dan wel gevoed worden door een intrinsieke motivatie en niet door geldgebrek. De beweging in Nederland waarbij de overheid door fors te moeten bezuinigen een steeds groter beroep doet op vrijwilligers, noemt hij dan ook dubieus.

De beweging

“Bewijslast versus early adapters” luidt de titel van dit blog. Vanuit maatschappij en burger is deze bewijslast er meer dan voldoende lijkt mij. Nu moeten we nog een antwoord vinden op de vraag wie de early adapters zijn met wie het gesprek geopend kan worden en waarbij, gemeenten en private partijen aan tafel plaatsnemen. Centrale vraag daarbij is hoe we er met elkaar voor zorgen dat het publieke en private web “ontbureaucratiseerd” wordt. Welke rol informatisering en digitalisering daarbij speelt is in het huidige tijdsgewricht dan een logische volgende vraag. Voor de beantwoording van deze cruciale vragen is wederzijds vertrouwen en partnership nodig. En, niet te vergeten, de bereidheid bestaande posities in te ruilen voor nieuwe.

Over de Auteur: Fred Doeleman is bij PinkRoccade Local Government verantwoordelijk als programmadirecteur voor nieuwe vormen van dienstverlening binnen het domein Samenlevingszaken (Jeugd & Onderwijs, Werk & Inkomen, Zorg & Welzijn).