• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • Belastingen
    • Big data
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners Gemeente.nu
    • Annual Insight
    • Centric
    • PinkRoccade Local Government
    • Segment
    • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)
    • Sdu VIND Handhaving
    • Sdu VIND Inkoop en Aanbesteding
  • Whitepapers

De noodverordening en het noodbevel

4 april 2017 door Cees Rootjes

De recente diplomatieke rel tussen Nederland en Turkije geeft aanleiding tot een nadere beschouwing over de bevoegdheden van een burgemeester in tijden van spanning en mogelijke verstoring van de openbare orde, in casu het noodbevel en de noodverordening.

Bij een noodbevel dan wel noodverordening speelt het begrip ‘openbare orde’ een belangrijke rol. Voor dit begrip is geen passende definitie voorhanden en wordt als het ware gevormd door jurisprudentie. De Afdeling bestuursrechtspraak heeft over het begrip ‘openbare orde’ in 2014 een interessante uitspraak gedaan. De Afdeling concludeert in genoemde uitspraak dat met het begrip ‘openbare orde’ wordt gedoeld op het ordelijk verloop van het gemeenschapsleven ter plaatse. Dit is een beperkte reikwijdte. De belangen van het voorkomen van discriminatie en de eerbiediging van het privéleven hebben onvoldoende relatie met de openbare orde, aldus de Afdeling. De bevoegdheid van de burgemeester tot de handhaving van de openbare orde is dus begrensd tot het gewenste niveau van orde en rust in het openbare leven.
De burgemeester mag daarom bij het uitoefenen van zijn bevoegdheden niet de inhoud van onder meer evenementen en zijn oordeel over de toelaatbaarheid daarvan betrekken. Toetsing door de burgemeester zou bovendien met zich brengen dat hij ook grondrechtelijk beschermde uitingen, en zelfs vooraf, op hun inhoudelijke toelaatbaarheid zou moeten beoordelen. Dit zou het grondwettelijk stelsel aantasten. Slechts wanneer er gegronde vrees zou bestaan voor ernstige ongeregeldheden die niet zouden kunnen voorkomen of bestreden door middel van de door de overheid te treffen maatregelen zou er een grond kunnen zijn te besluiten om een demonstratie te verbieden. Het noodbevel zoals neergelegd in artikel 175 Gemeentewet mag alleen in uitzonderlijke situaties worden toegepast. Het noodbevel kan worden ingezet als sprake is van oproer, wanordelijkheden, rampen of zware ongevallen of de vrees daartoe bestaat.

Beperking van gevaar

Het wetsartikel bepaalt dat de burgemeester bevoegd is alle bevelen te geven die hij nodig acht ter handhaving van de openbare orde of ter beperking van gevaar. Deze maatregel mag worden toegepast wanneer het gaat om een bepaald aantal personen of organisaties. Gaat het om een onbepaald aantal personen (‘eenieder’), dan is de noodverordening het geschikte model. Een noodbevel kan dienen als een overbrugging naar een noodverordening.
De maatregelen mogen niet verder strekken dan strikt noodzakelijk is en wanneer minder ingrijpende bevoegdheden tekortschieten. De inhoud van het noodbevel kan enkele grondrechten inperken. Via een noodbevel kunnen de vrijheid van godsdienst, de vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van vergadering en betoging worden ingeperkt. Het is in principe niet toegestaan van de privacywaarborg uit artikel 10 Grondwet en artikel 8 EVRM af te wijken, maar dit gebeurt in de praktijk wel. Concreet betekent dit dat men een gebied kan evacueren en mensen kan verplichten zich van de openbare weg te verwijderen naar een plek buiten het gebied. Mensen kunnen niet worden verplicht om hun huis te verlaten. Een (individueel) evacuatiebevel behoort daarmee niet tot de mogelijkheden, omdat dit het woonrecht van burgers uit 8 EVRM (eerbiediging persoonlijke levenssfeer) aantast. Het niet naleven van een noodbevel is gesanctioneerd met artikel 184 Wetboek van Strafrecht (misdrijf).
Het noodbevel is dus een zwaar middel waar de invloed van de gemeenteraad alleen ligt in de politieke controle, in die zin dat een meerderheid van de gemeenteraad zou kunnen concluderen dat het een te zwaar middel is geweest en de burgemeester daarop politiek afrekent.

Controlefunctie

De noodverordening richt zich tot aan een grote groep en is vaak van langere duur. Het schenden van de verordening is een overtreding en geen misdrijf. Een noodverordening moet worden afgekondigd en kenbaar worden gemaakt aan de betrokkenen en de gemeenteraad. Verder moet deze op tijd worden ingetrokken. Volgens de Gemeentewet moet de gemeenteraad in de eerstvolgende vergadering de verordening bekrachtigen. Daarmee heeft zij een controlefunctie. Wanneer de gemeenteraad de noodverordening niet bekrachtigt, vervallen de daarin opgenomen voorschriften.
Als dat gebeurt, kan de burgemeester administratief beroep instellen bij de Commissaris van de Koning. Deze laatste moet binnen twee dagen beslissen. Bij een noodverordening rijst nog de vraag of deze door de raad kan worden geamendeerd. Hoewel in de Gemeentewet niet expliciet uitgesloten, moet de vraag of het geamendeerd kan worden ontkennend worden beantwoord. Immers de noodverordening wordt door de raad niet vastgesteld maar alleen achteraf gesanctioneerd. Ook hier kan de gemeenteraad dus alleen politieke controle uitoefenen.

Cees Rootjes, voorzitter rekenkamercommissie gemeente Wormerland

ceesrootjes@hotmail.com

Vorige artikel
Niet alleen een ambt, ook een ambacht
Volgende artikel
Hoe hangt de voorhangprocedure er in uw raadzaal bij?

Categorie: Raadsledennieuws

Lees Interacties

GERELATEERD

Extra ambtenaren en geld nodig voor aanpak woningtekort

De komende kabinetsperiode is volgens het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) extra aandacht nodig om het woningtekort aan te pakken. De grootste belemmering van de bouwsnelheid is een tekort aan personeel, zowel in de bouw als aan ambtenaren om bouwplannen te verwerken. Op de korte termijn is er volgens het planbureau meer geld nodig voor... lees verder

Kabinet ‘bekijkt per week of terrassen open kunnen’

Het kabinet zegt per week te bekijken of de terrassen open kunnen. ‘We houden bij wijze van spreken elke dag een vinger aan de pols,’ zei minister Grapperhaus gisteren na afloop van het Veiligheidsberaad, het overleg van de voorzitters van de 25 veiligheidsregio’s. Ondanks aandringen van de burgemeesters krijgen de terrassen waarschijnlijk geen groen licht... lees verder

Menselijke maat_ fundamenteel anders

Opinie Fundamenteel anders, de menselijke maat

Onlangs publiceerde de Rijksuniversiteit Groningen de resultaten van een onderzoek waaruit blijkt dat gemeentelijke herindelingen de democratie uithollen. Ze leiden tot een lagere opkomst bij zowel de gemeenteraads- als de Tweede Kamerverkiezingen erna. Maar er is meer. ‘Gemeentelijke herindeling verlaagt de opkomst langdurig’, stelden de onderzoekers vast. Als gevolg van de grote samenwerkingsverbanden zou de... lees verder

Geef een reactie Antwoord annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primaire Sidebar

TOPVACATURES

Docent Burgerzaken (gegevens & privacy) – Segment

Uw Topvacature op Gemeente.nu

Meer vacatures

LAATSTE ARTIKELEN

Extra ambtenaren en geld nodig voor aanpak woningtekort

13 april 2021

Kabinet ‘bekijkt per week of terrassen open kunnen’

13 april 2021

Menselijke maat_ fundamenteel anders

Opinie Fundamenteel anders, de menselijke maat

12 april 2021

Oproep aan lokale politiek: aandacht voor groene leefomgeving

12 april 2021

‘Handhaving buitenruimte wordt onhaalbaar’

12 april 2021

Banner SC Aanbestedingsrecht 2021 320x250

GEMEENTE.NU PARTNERS

Meer grip op de gemeentefinanciën
  • Annual Insight

Meer grip op de gemeentefinanciën

Op zoek naar de zorgcowboys
  • Annual Insight

Op zoek naar de zorgcowboys

Schuldenaanpak effectiever met vroegsignalering in de wet verankerd
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Schuldenaanpak effectiever met vroegsignalering in de wet verankerd

Proeftuin PinkRoccade helpt gemeenten bij digitale transitie
  • PinkRoccade Local Government

Proeftuin PinkRoccade helpt gemeenten bij digitale transitie

Op weg naar een datagedreven gemeente
  • PinkRoccade Local Government

Op weg naar een datagedreven gemeente

Whitepaper – Trendrapport zorgfraude
  • Annual Insight

Whitepaper – Trendrapport zorgfraude

Datagedreven werken in het sociaal domein
  • Annual Insight

Datagedreven werken in het sociaal domein

Webinar nieuw iBurgerzaken releases 3.10 en 4.0
  • PinkRoccade Local Government

Webinar nieuw iBurgerzaken releases 3.10 en 4.0

Video – PinkRoccade Local Government
  • PinkRoccade Local Government

Video – PinkRoccade Local Government

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet
  • Centric

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet

Makkelijker vragen stellen via live chat met experts
  • PinkRoccade Local Government

Makkelijker vragen stellen via live chat met experts

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?
  • Segment

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?

Huizen geeft consultants kijkje in de keuken
  • PinkRoccade Local Government

Huizen geeft consultants kijkje in de keuken

Webinar: Hoe Hoeksche Waard een lerende gemeente werd
  • Centric

Webinar: Hoe Hoeksche Waard een lerende gemeente werd

Aanpassingen Tozo en nieuwe regeling Tonk
  • PinkRoccade Local Government

Aanpassingen Tozo en nieuwe regeling Tonk

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud
  • Centric

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud

Webinar: Cloud
  • PinkRoccade Local Government

Webinar: Cloud

Meer grip op financiële processen in Hellevoetsluis
  • PinkRoccade Local Government

Meer grip op financiële processen in Hellevoetsluis

Common Ground: lonkend lokaal perspectief
  • PinkRoccade Local Government

Common Ground: lonkend lokaal perspectief

Een digitaal loket voor de burger en ondernemer
  • PinkRoccade Local Government

Een digitaal loket voor de burger en ondernemer

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Online geboorteaangifte vanuit het kraambed
  • PinkRoccade Local Government

Online geboorteaangifte vanuit het kraambed

De VVV voor iBurgerzaken: Verbeteren, Verrijken en Vooruitdenken
  • PinkRoccade Local Government

De VVV voor iBurgerzaken: Verbeteren, Verrijken en Vooruitdenken

Webinar: Slimme online dienstverlening in het Sociaal Domein
  • Centric

Webinar: Slimme online dienstverlening in het Sociaal Domein

  • PinkRoccade Local Government

Zet de eerste stap naar Common Ground

De AVG en datalekken
  • PinkRoccade Local Government

De AVG en datalekken

Online training agressie voorkomen: kan dat?
  • Segment

Online training agressie voorkomen: kan dat?

Gegevensuitwisseling: Get Connected met iConnect
  • PinkRoccade Local Government

Gegevensuitwisseling: Get Connected met iConnect

Webinar: Waarom je salarisverwerking uitbesteden loont
  • Centric

Webinar: Waarom je salarisverwerking uitbesteden loont

Gemeenten Stein, Schagen en Hellevoetsluis innoveren met iFinanciën van PinkRoccade
  • PinkRoccade Local Government

Gemeenten Stein, Schagen en Hellevoetsluis innoveren met iFinanciën van PinkRoccade

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Opinie Bewust omgaan met mogelijkheden digitale dienstverlening
  • PinkRoccade Local Government

Opinie Bewust omgaan met mogelijkheden digitale dienstverlening

Webinar: naar een samenhangende objectenregistratie
  • Centric

Webinar: naar een samenhangende objectenregistratie

Whitepaper – Een datagedreven gemeente
  • PinkRoccade Local Government

Whitepaper – Een datagedreven gemeente

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021
  • Centric

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig
  • Segment

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS
  • Centric

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS

Webinars: Samenwerken aan de decentrale overheid van morgen
  • Centric

Webinars: Samenwerken aan de decentrale overheid van morgen

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik
  • Centric

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening
  • Centric

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet
  • Centric

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet

Eric Gubbels over online leren in coronatijd
  • Segment

Eric Gubbels over online leren in coronatijd

Fokke Dijkstra: ‘Transparantie is key voor privacy’
  • Centric

Fokke Dijkstra: ‘Transparantie is key voor privacy’

Digitale handhaving in het sociaal domein
  • Centric

Digitale handhaving in het sociaal domein

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid
  • Segment

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers
  • Segment

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers

De Virtuele Inloopavond
  • Centric

De Virtuele Inloopavond

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt
  • Centric

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij
  • Segment

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij

Whitepaper – Participeren met Nes
  • Centric

Whitepaper – Participeren met Nes

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

Centric publiceert publieksverslag 2019
  • Centric

Centric publiceert publieksverslag 2019

Schuldenproblematiek door de coronacrisis
  • Segment

Schuldenproblematiek door de coronacrisis

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • Big data
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Sdu

SDU

 

Het laatste nieuws van Gemeente.nu in je mail?

Meld je aan voor de algemene nieuwsbrief of een van de themanieuwsbrieven van Gemeente.nu.

Aanmelden

×