Minister Ollongren maakte in 2019 met zes stedelijke regio’s afspraken over de huizenmarkt, de zogenaamde woondeals. Wat hebben deze woondeals concreet opgeleverd? NRC maakte een rondje langs de wethouders van zeven steden die een woondeal met de minister sloten.
De belangrijkste conclusie die NRC na de rondgang trekt, is dat wet- en regelgeving om de excessen op de woningmarkt aan te pakken nog niet tot stand is gekomen. De roep hierom vanuit gemeenten is sindsdien alleen maar groter geworden. Gemeenten hebben het Rijk hiervoor nodig, ze kunnen dit niet op eigen houtje oplossen. Dat gaat bijvoorbeeld om de noodknop, een maatregel die excessieve huurstijgingen in de vrije huursector moet beteugelen. Hierdoor kunnen gemeenten meer middenhuurwoningen behouden. In 2018 liet Ollongren al weten wel wat te zien in het voorstel van CDA en D66 voor een ‘noodknop’ voor gemeenten. Ook vragen gemeenten om een zelfbewoningsplicht voor bestaande woningen, die particuliere beleggers moet afschrikken.
Woondeals
De woondeals die minister Ollongren vanaf 2019 sloot moesten soelaas bieden aan de problemen op de woningmarkt. De woningnood in Nederland is inmiddels opgelopen tot een tekort van 330.000 woningen. De woningdeals behelsden een verzameling bestuurlijke afspraken tussen het Rijk, provincie en gemeenten over onder meer het aantal te bouwen woningen, wet- en regelgeving voor de aanpak van excessen op de woningmarkt en maatregelen om de leefbaarheid in kwetsbare wijken te bevorderen. Er werd voor de woondeals weinig geld vrijgemaakt, op enkele honderdduizenden euro’s na voor onderzoeken en experimenten. Toch toonden wethouders van de steden zich destijds verheugd en waren blij met de erkenning die ze nu kregen voor de problemen op de woningmarkt.
Gemengde gevoelens
Twee jaar later terugkijkend zijn ze tegenover NRC op een aantal punten nog altijd positief. Zo zijn volgens de wethouders ‘de contacten tussen gemeenten en de landelijke overheid verbeterd’ en ‘de lijnen nu veel korter’. ‘Binnenlandse Zaken is echt onze partner in crime geworden’, was een andere reactie die NRC binnenkreeg tijden de rondgang langs de wethouders.
Ontevreden zijn ze over het uitblijven van wet- en regelgeving. Een nieuw ministerie van Volkshuisvesting of een minister van Wonen zien de wethouders daarom wel zitten. ‘Laat een minister of ministerie een verzamelplek zijn, zegt wethouder Torunoglu uit Eindhoven in NRC, ‘waar je voorbeelden van wantoestanden of andere ontwikkelingen kan verzamelen, om te kijken of dat elders ook speelt’. ‘Ten opzichte van het tempo waarmee de problematiek op de woningmarkt toeneemt, blijven de maatregelen achter’, concludeert de Amsterdamse wethouder Ivens. ‘Als we willen dat we kunnen blijven bouwen, moet het Rijk met nieuwe afspraken en spelregels komen. Zij zijn aan zet.’
Woonbond
De Woonbond deelt de analyse van de wethouders die in de NRC aan de bel trokken. Om de bouw van meer sociale huurwoningen aan te jagen en de hoge huurprijzen in de vrije sector aan banden te leggen is landelijk beleid nodig. Daarom zou er volgens de bond in een volgend kabinet weer een minister van Volkshuisvesting moeten komen,
Volgens De Woonbond willen veel gemeenten wel stappen zetten tegen woekerprijzen en huisjesmelkers op de commerciële huurmarkt, maar dat kan alleen als de landelijke politiek met goede wet- en regelgeving komt. Ook het tekort aan sociale huurwoningen vraagt volgens de belangenbehartiger van huurders om landelijk ingrijpen.
Geef een antwoord