Geduld inwoners over energietoeslag raakt op

Gemeenten wachten op duidelijkheid over het uitkeren van de eenmalige energietoeslag voor huishoudens met een laag inkomen. Veel inwoners vragen waar deze blijft, het was immers de bedoeling in het eerste kwartaal van dit jaar de 200 euro uit te keren. Lokale overheden willen op hun beurt snel aan de slag. Tilburg neemt alvast een voorschot en begint met uitkeren, Den Haag biedt hulp op andere manieren.

Ongeveer 800.000 huishoudens met een inkomen op of net boven het sociaal minimum ontvangen circa 200 euro om hen te helpen bij het betalen van de sterk opgelopen energierekening. Gemeenten verstrekken de energietoeslag eenmalig aan bewoners die in aanmerking komen. Mensen met een bijstandsuitkering ontvangen het bedrag automatisch, andere groepen moeten zich bij hun gemeente melden. Bijvoorbeeld inwoners met een inkomen op of net boven het sociaal minimum of met een zogeheten IOW-uitkering voor oudere werklozen.

Wachten op duidelijkheid

Het kabinet wilde in de eerste drie maanden van 2022 starten met het uitkeren van de financiële hulp, maar moet daarvoor de Participatiewet aanpassen. Het Nibud riep gemeenten al op vaart te maken met de energiecompensatie. Inwoners willen duidelijkheid, zoals ook te lezen is in de reacties onder een eerder artikel op deze site. Maar gemeenten wachten nog op de uitvoeringsregeling. Daardoor kunnen ze die duidelijkheid nu niet bieden.

Zo meldt Amsterdam: ‘Wij zijn nu druk bezig deze regeling uit te werken zodat u zo snel mogelijk het geld krijgt. Als u aan de voorwaarden voldoet en bekend bent bij de gemeente, krijgt u automatisch bericht. Als uw bankrekeningnummer bekend is bij de gemeente ontvangt u het geld automatisch op uw rekening. Bent u niet bekend bij de gemeente, dan kunt u vanaf april de energietoeslag zelf aanvragen.’

‘Maart of april’

En Rotterdam: ‘Het aanvragen van de extra energietoeslag is op dit moment nog niet mogelijk. Wij begrijpen het als u vindt dat dit lang duurt. Maar zolang de voorwaarden voor ons nog niet bekend zijn, kunnen wij de toeslag niet aan u uitkeren. Als u een uitkering van de gemeente ontvangt, hoeft u niets te doen. U krijgt het bedrag van 200 euro vanzelf op uw rekening gestort. Dat zal waarschijnlijk in maart of april gebeuren.’ Soortgelijke berichten staan op de website van Enschede, Oosterhout en veel andere gemeenten.

Rotterdammers met een laag inkomen kunnen vanaf 7 maart wel alvast een gratis Energiebox010 ophalen. De gemeente stelt 32.000 boxen beschikbaar. Deze zit vol energiebesparende producten waarmee zij per jaar zo’n 180 euro kunnen besparen op hun energierekening én hun woning kunnen verduurzamen.

Vaart zetten

Het kabinet zegt ervoor te willen zorgen dat mensen met een laag inkomen zo snel mogelijk de eenmalige tegemoetkoming voor energiekosten uitgekeerd krijgen. Minister Schouten voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen: ‘Huishoudens met een laag inkomen hebben het extra lastig door de hoge energieprijzen. Gemeenten willen deze huishoudens snel kunnen helpen met de tegemoetkoming om te voorkomen dat zij verder in de knel komen. Reden voor mij om zo veel mogelijk vaart te zetten achter dit wetsvoorstel.’

Wetsvoorstel

Het wetsvoorstel is vorige week voor advies naar de Raad van State gestuurd. ‘Maar gemeenten willen nu al aan de slag om inwoners te helpen, omdat hun inwoners met lage inkomens en verhoogde energierekeningen zich nu voor hulp bij gemeenten melden. Ook deed de Kamer een oproep om ervoor te zorgen dat het geld vóór 1 april bij mensen op de rekening staat. ‘Gemeenten kunnen daarom niet wachten op het wetsvoorstel,’ aldus de Vereniging van Nederlandse Gemeenten in een reactie.

De VNG pleit ervoor om het nu al mogelijk te maken de toeslag uit te keren. ‘Bevorder de uniformiteit en eenvoud van de uitvoering van de landelijke richtlijn en kom met een plan,’ is de oproep aan het kabinet.

Alvast uitkeren

De gemeente Tilburg wacht daadwerkelijk niet langer en gaat alvast uitkeren. ‘Het is geld van de regering en de regering laat dit uitvoeren door gemeenten. Hoe de regeling eruit gaat zien weet de gemeente nog steeds niet precies. We weten alleen dat mensen die op 1 januari 2022 een bijstandsuitkering ontvingen, de energietoeslag automatisch ontvangen. Daarom gaan we nu alvast betalen.’ Inwoners in de bijstand ontvangen volgende week een brief over de betaling van de energietoeslag. Het bedrag wordt half maart overgemaakt.

Helpdesk Geldzaken

De gemeente Den Haag verwijst huishoudens die nu al in de knel komen naar een van de 32 lokale locaties van de Helpdesk Geldzaken. ‘Daar wordt gekeken naar de individuele situatie van mensen. Zo krijgen Haagse inwoners direct advies over het besparen op de energiekosten of het treffen van een betalingsregeling. Voor bijzondere gevallen kan individuele bijzondere bijstand een uitkomst bieden, waarbij tijdelijk de meerkosten voor energie vergoed worden.’

Aanvulling

Verder zal Den Haag de rijksregeling aanvullen tot 300 euro per huishouden. De aanvulling gaat uit van een inkomensgrens van 130 procent van het sociaal minimum. Het Nibud adviseerde de gemeente om het bedrag van 200 euro op te hogen, omdat het de gestegen kosten voor energie onvoldoende zal dekken voor de minimadoelgroep. ‘De gemeente wil haar inwoners zo snel mogelijk helpen en verwacht dit bedrag uiterlijk 15 april uit te keren.’

TONK-budget

In Haarlem wil het college resterend budget uit de TONK-regeling inzetten voor inwoners met een laag inkomen, die geen reserves meer hebben om de extra energiekosten op te vangen. De TONK-regeling was bedoeld als bijdrage in de woonlasten voor mensen die door de coronacrisis de huur of hypotheek niet konden betalen. In Haarlem is hiervan minder gebruik gemaakt dan verwacht. Het college wil het overgebleven budget van 1,8 miljoen euro inzetten voor de meest kwetsbare groep.

Tagged With: armoede, energie, energietoeslag, lage inkomens Filed Under: Bijstand, Energie, Sociaal