De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is opgetogen over de keuzes die de Tweede Kamer vorige week maakte over het schrappen van de gasaansluitplicht voor nieuwbouw. Lokale overheden houden de mogelijkheid om een uitzondering te maken.
De koepel van gemeenten pleitte voor deze beleidsvrijheid, die is neergelegd in een breed gesteund van amendement van VVD en D66 bij de Wet voortgang energietransitie. ‘Dit amendement gaat uit van een ‘nee, tenzij’-principe voor nieuwbouw en benadrukt de democratische regierol van gemeenten voor beslissingen op bestaande bouw en nieuwbouw. Daarmee komt het amendement geheel tegemoet aan de wens van gemeenten,’ schrijft de VNG.
Zwaarwegende redenen
Gemeenten moeten wel ‘zwaarwegende redenen van algemeen belang’ hebben om het gas nog niet vaarwel te zeggen. Dat kunnen financiële redenen zijn. ‘Niet op alle locaties is immers een warmtenet mogelijk of beschikbaar. Het aanleggen van een warmtenet voor enkele woningen is financieel vaak niet haalbaar. Ook de mogelijkheid van het toepassen van een water-water-warmtepomp (bron grondwater of bodem) is afhankelijk van de locatie, evenals van een lucht-water-warmtepomp (inclusief ventilator buiten),’ staat in het amendement.
GroenLinks-voorstel
GroenLinks-Kamerlid Liesbeth van Tongeren verdedigde een eigen voorstel, waarin gemeenten financiële redenen niet als argument mogen aanvoeren om de aansluitplicht te handhaven. Volgens D66-Kamerlid Rob Jetten is dat echter niet uitvoerbaar, ‘omdat het voor sommige gevallen in gemeenten gewoon te ingewikkeld zal zijn om nu al die afweging te maken’.
Gemeenten boekten nog een overwinning tijdens het debat: de kosten voor ‘verkabeling’ gaan omlaag ten opzichte van het oorspronkelijke wetsvoorstel. Het gaat hierbij om het onder de grond plaatsen van hoogspanningskabels waar die nu nog via masten lopen. Uit onderzoek is gebleken dat hierdoor gezondheidsrisico’s ontstaan. De eigen bijdrage gaat voor grotere gemeenten van maximaal 25 naar 20 procent. Voor kleine gemeenten wordt het maximum 15 procent.
