• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • AI
    • Belastingen
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • KaFra Housing
    • KPN
    • Lefebvre Sdu
    • Segment
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Warmtetransitie krijgt juridisch ‘stokje’ achter de deur

3 februari 2022 door Pieter van den Brand

Lees voor
Warmtetransitie juridisch stokje

Een nieuwe wet moet gemeenten wapenen om de warmtetransitie vlot te trekken. Zo kunnen ze aardgas in een wijk straks compleet verbieden, maar er blijven toch nog losse eindjes.

Vorige week sloot de inspraakronde voor de Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie (Wgiw). Deze wet moet gemeenten de juridische middelen geven om wijken van het aardgas te halen en de energievoorziening te verduurzamen.

Concreet kunnen gemeenten op dit moment weinig afdwingen bij hun inwoners als die niet van het gas af willen. De uitvoering van de warmtetransitie zit dan ook in het slop.

Utrecht staat in de wacht

Utrecht wilde eerder de Crisis- en Herstelwet uit 2010 inzetten om bewoners van de wijk Overvecht-Noord te verplichten op aardgasvrij koken over te gaan. Deze wet laat gemeenten bij wijze van experiment van bestaande regelgeving afwijken. Maar toenmalig minister Ollongren (BZK/Wonen) wees het verzoek van de gemeente af. Wacht nog even op de nieuwe wetgeving, verzocht zij.

Het vorige kabinet wilde de invloed van gemeenten op het aansturen van warmteprojecten eigenlijk verstevigen met de herziene Warmtewet. Het wetsvoorstel hiervoor liep vorig jaar echter op de klippen. Als kersverse minister voor Klimaat en Energie mag Rob Jetten (D66) nu een nieuwe poging wagen.

Voorschriften per wijk

Gemeenten zouden de nieuwe wet nodig hebben om werk te maken van hun zogenoemde wijkuitvoeringsplan. De raad besluit hierin per wijk welke alternatieve energievoorziening voor verwarmen en koken er moet komen. Denk aan warmtenetten op houtstook of restwarmte, elektrische warmtepompen en groen gas.

Het wijkuitvoeringsplan is een vervolg op de transitievisie warmte die de meeste gemeenten hebben opgesteld. De ban op gas moet ook gestalte krijgen in het omgevingsplan. Hierin moeten gemeenten regels stellen die het gebruik van aardgas onmogelijk maken.

Hoe een wijkuitvoeringsplan er precies uit moet zien, blijft vooralsnog onduidelijk. Het staat nergens beschreven, behalve dan globaal in het Klimaatakkoord. Wel heeft het Expertisecentrum Warmte vorig jaar een leidraad opgesteld.

Aanwijsbevoegdheid

De nieuwe wet geeft gemeenten de bevoegheid wijken uit te sluiten van het gebruik van aardgas. Ze kunnen van de netbeheerder eisen dat de gaskraan simpelweg dichtgaat. Deze aanwijsbevoegdheid krijgt een plek in de Omgevingswet. Voor de afsluitplicht wordt de Gaswet aangepast.

Het voordeel voor gemeenten is dat ze straks niet voor een handvol onverzettelijke bewoners een heel gasnet overeind moeten houden. Een harde voorwaarde is wel dat er voor de bewoners een ‘redelijk’ duurzaam alternatief beschikbaar is. Verder moeten gemeenten na het aanwijsbesluit een overgangstermijn van acht jaar hanteren, zodat bewoners en gebouweigenaren zich kunnen voorbereiden.

Het is niet alleen dwang wat de klok slaat, de nieuwe wet brengt ook rechten voor inwoners. Zo mogen bewoners en gebouweigenaren zelf kiezen met welk duurzaam alternatief ze hun woning of gebouw willen verwarmen. Géén verplichting dus voor deelname aan een collectief warmtenet of andere voorgekookte oplossingen. Dat is in lijn met de Omgevingswet.

Voorwaarde bij afhaken

Wel vereist een eventueel gebruik van die ‘opt-out’ straks dat bewoners en gebouweigenaren zelf een alternatief aandragen. Dat moet minstens zo duurzaam zijn als het aanbod van de gemeente.

De nadere invulling is cruciaal om de aanwijsbevoegdheid bruikbaar te maken. Zo stelt de gemeente Westland dat de wet nog veel te onduidelijk is. Met glastuinbouw in wijken, is het compleet afsluiten van gas geen realistisch scenario. Het voorstel zou te ondoordacht zijn.

Gemeenten krijgen in feite een juridische ‘stokje’ achter de deur om de transitie uit het slop te halen, zo lijkt het. Ze hoeven bewoners niet langer allemaal puur op vrijwillige basis mee te krijgen. Maar een verbod ligt nog niet overal automatisch voor de hand.

Geen compensatie

Rotterdam wijst erop dat financiële compensatie voor gemeenten nog volledig ontbreekt in de plannen. De Maasstad wil tot 2030 zo’n 263 duizend aardgasaansluitingen vervangen en heeft voor vijf wijken een route naar aardgasvrij uitgestippeld.

Het is de bedoeling dat de nieuwe wet op 1 januari 2024 ingaat. Het kabinet wil heel graag het doel van 1,5 miljoen verduurzaamde woningen in 2030 halen. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) stelde eind vorig jaar dat dit niet realistisch meer is.

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten komt later pas met een reactie op het wetsvoorstel, maar ziet dat de warmtetransitie gemeenten boven het hoofd groeit. Het transitieproces is complex en vergt omvangrijke investeringen, maar het geld ontbreekt. Zo waarschuwde de VNG dat de Regionale Energiestrategieën financieel niet gedekt zijn.

Tagged With: aardgasvrij, energietransitie, klimaatakkoord Filed Under: Energie

Lees 2 reacties
Vorige artikel
Oproep Nibud: maak werk van 200 euro energiecompensatie
Volgende artikel
Grote gemeenten willen prijs warmtenet en gas loskoppelen

Reader Interactions

GERELATEERD

Energielabel

Grote regionale verschillen in duurzaamheid

Er bestaan grote verschillen tussen gemeenten op het gebied van duurzaamheid. Terwijl in sommige gemeenten twee derde van de woningen een groen energielabel heeft en zonnepanelen de norm zijn, blijven andere gemeenten achter. De regionale verschillen worden onder andere beïnvloed door factoren als nieuwbouw, ligging en gemiddeld inkomen.

Extra geld naar Nationaal Warmtefonds voor verduurzaming huizen

Het kabinet wil 750 miljoen euro toevoegen aan het Nationaal Warmtefonds om het verduurzamen van huizen aantrekkelijker te maken. Aangezien er een wijziging in de begroting voor nodig is, moet het parlement wel nog instemmen met het plan.

Aardgasvrije wijk Utrecht

Mislukken eerste aardgasvrije wijk Utrecht was te verwachten

Het viel te verwachten dat het project om Overvecht-Noord als eerste Utrechtse wijk aardgasvrij te maken zou stranden, stelt de Rekenkamer Utrecht. De gemeente had volgens een dinsdag gepubliceerd onderzoek ’te weinig geld, kennis, instrumenten en doorzettingsmacht’. In 2016 bepaalde Utrecht dat Overvecht-Noord de eerste wijk moest worden waar mensen in 2030 volledig aardgasvrij zouden koken, douchen... lees verder

Comments (2)

  1. Eppo says

    13 maart 2022 at 21:39

    Woonhuizen gebouwd na 1990 mogelijk, 1970 woningen te hoge investeringen.
    Dit gaat er niet in bij ons gemeentelijk jagers op aardgas afsluitingen.

    Maar ja wat kan je verwachten van idealisten en filosofen als ministers, bestuurders!
    Pieter Omtzigt, bestempeld als functie elders, universitaire omleiding economie wordt vergruist en monddood gemaakt evenals Eduard Bomhof, verjaagd uit Nederland door elitair politiek Den Haag!

    Dit is politiek Den Haag 20e eeuw en zal wel zo blijven! Nietsnutten aan het stuur. Het Polder verdienmodel!

    Beantwoorden
  2. Heniusz says

    3 februari 2022 at 17:46

    Vraag me toch slechts één ding af, want dat komt werkelijk nergens ter sprake.. Wie gaat dat betalen? Weet nu al dat IK zeker geen € 100000,- ga steken in een nutteloos project, afgezien daarvan, dat soort van geld heb ik ook niet eens.

    Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

TOPVACATURES

BIM Regisseur – Waterschap Drents Overijsselse Delta

Beleidsadviseur Circulaire Economie – Gemeente Tilburg

(Senior) Projectleider Civiele Techniek – 28-36 uur – Gemeente Westland

Senior Beheerstechnisch Adviseur Civiele Kunstwerken en Beschoeiingen – Gemeente Nieuwegein

Meer vacatures

Gerelateerde vacatures

Stagiair/Afstudeerder Energietransitie – Gemeente Amstelveen

LAATSTE ARTIKELEN

Plan om boa’s toegang te geven tot rijbewijzenregister

11 juli 2025

Fietsers Amsterdam

Gemeenten mogen proefdraaien met maximumsnelheid voor fietsers

11 juli 2025

Kritiek op nieuw stikstofplan

10 juli 2025

Eerste Kamer bezorgd over woonsituatie statushouders

10 juli 2025

Energiehulp effectief voor huishoudens in energiearmoede

9 juli 2025

GEMEENTE.NU PARTNERS

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’
  • Segment

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’
  • Segment

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 
  • Segment

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar
  • Segment

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’
  • Segment

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment
  • Segment

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze
  • Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept
  • Segment

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6
  • Segment

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden
  • Segment

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden

De drie p’s van Segment
  • Segment

De drie p’s van Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling
  • Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling

De Wet open overheid is voor iedereen relevant
  • Segment

De Wet open overheid is voor iedereen relevant

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment
  • Segment

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’
  • Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 
  • Segment

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid
  • Segment

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid

‘Een feestje van de ceremonie maken’
  • Segment

‘Een feestje van de ceremonie maken’

Van bestemmingplan naar omgevingsplan
  • Segment

Van bestemmingplan naar omgevingsplan

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen
  • Segment

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker
  • Segment

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • AI
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Lefebvre Sdu

  • Disclaimer
  • Privacy Statement & Cookieverklaring
lefebvre SDU