In de binnenstad van Delft loopt sinds vorig jaar een proef met het ophalen van afval per elektrische bakfiets. Hoewel de definitieve resultaten nog op zich laten wachten, lijken de uitkomsten niet tegen te vallen. Integendeel. ‘De scheidingsbereidheid lijkt hoger door deze service.’
Hoe haal je afval op in een historische binnenstad waar niet altijd plaats is voor mini- of ondergrondse containers? In de binnenstad van Delft loopt een proef waarbij afval van inwoners, winkels, horeca en kantoren dagelijks wordt opgehaald met een elektrische bakfiets.
Eerder werd op vergelijkbare manier bedrijfsafval opgehaald in Leiden, Rotterdam, Lansingerland en Pijnacker-Nootdorp. In Delft wordt voor het eerst ook huishoudelijk afval betrokken. Plastic verpakkingen, metalen verpakkingen en drankenkartons (PMD), groente-, fruit- en tuinafval (gft), papier én restafval worden aan de voordeur opgehaald. Huishoudens en ondernemers die deelnemen, kunnen met een app aangeven welke afvalstromen wanneer opgehaald moeten worden.
Gemeente.nu vroeg Paulien Lasterie, projectleider gescheiden afvalinzameling bij de gemeente Delft en Jordan Langenberg, projectleider bij inzamelaar Avalex, naar hun ervaringen. Beiden werken aan het project, samen met het bedrijf InzamelHelden.
Hoopgevende resultaten
Het experiment heeft vooral als doel het verminderen van restafval. De afvalwensen van inwoners staan centraal, in tegenstelling tot een traditioneel systeem waarbij een inzamelaar bepaalt. Hoewel de uiteindelijke opbrengsten nog even op zich laten wachten, zijn de eerste resultaten en reacties hoopgevend. ‘Opvallend genoeg waren in de eerste maand al zeer positieve resultaten te zien, namelijk grote bereidheid om mee te doen en het afval te scheiden. De eerste maand werden nog afvalzakken aangetroffen op straat, de tweede maand niet meer,’ aldus de projectleiders.
‘Ongeveer 95 procent van het aantal aansluitingen in het pilotgebied doet mee. Het aantal kilo’s afval per huishouden ligt op 80 gemiddeld. Dat is veel lager dan het gemiddelde voor heel Delft, evenals het aantal kilo’s restafval. Bovendien zijn de gescheiden grondstoffen voor 99,4 procent zuiver, dat betekent dat er nauwelijks sprake is van vervuiling van de grondstoffen. Dit is voor de latere verwerking gunstig.’
Momenteel wordt verkend hoe kosten en baten zijn verdeeld. Concrete cijfers zijn er nog niet. Maar de volgende baten worden genoemd: meer opbrengsten door meer ingezamelde schone grondstoffen, minder CO2-uitstoot doordat vuilniswagens zijn vervangen door elektrische bakfietsen, minder zwerfvuil op straat en minder meldingen om af te handelen voor handhaving of ‘narijden’ van afval. En minder restafval dan vóór de pilot, toen die categorie alleen via zakken werd opgehaald. Dit zorgt tevens voor een afname van de verbrandingskosten.
Scheidingsbereidheid hoger
‘Het reduceren van de hoeveelheid restafval en het vergroten van de scheidingsbereidheid zijn de belangrijkste doelstellingen. Op basis van deze cijfers is duidelijk dat dit concept hieraan bijdraagt. Door deze nieuwe service te faciliteren zien we ook dat mensen meer gaan scheiden. De drempel wordt verlaagd om mee te doen,’ stelt het duo.
Wat maakt nou dat dit werkt? ‘De inzameling is te zien als een goede service. Een bewoner kan afval scheiden en zelf aangeven wanneer het aan huis wordt opgehaald. Het systeem is heel flexibel en biedt maatwerk op microniveau. Zo is de ophaalservice in het proefgebied uitgebreid met glas en textiel. Doordat er een vaste collectant aangewezen is op een bepaald gebied ontstaat er ook een onderlinge relatie met de bewoners. Dit komt de scheidingsbereidheid ten goede.’
‘Afval uit de anonimiteit’
Tips voor gemeenten die dit ook overwegen? ‘Verken het pilotgebied van te voren goed en begin niet te groot. Zelfs met één straat is een effect al meetbaar. Let goed op de verschillende karakteristieken van een wijkdeel waar je het concept wilt uitrollen: bovenwoningen, tuin, aanwezige voorzieningen, en zo verder. Zorg voor goede communicatie en bewaak dat de resultaten periodiek worden gemonitord.’
Maatwerk is volgens het tweetal de sleutel om de scheidingsbereidheid te vergroten. ‘Zoals gezegd: de kracht van het concept zit hem in het persoonlijke contact met bewoners. Haal het afval uit de anonimiteit door het persoonlijk op te halen. Dit geeft gemeente en inzamelbedrijf ook mogelijkheden om gedrag te wijzigen of bij te sturen door tips te geven op een laagdrempelige manier.’
Nog een leermoment meegemaakt? ‘Aandacht gaat naar de complexen waar sprake is van begeleid wonen. Deze bewoners zijn niet altijd even goed in staat om afval te scheiden. Er lopen nog gesprekken met de betrokkenen partijen om extra maatwerk te leveren.’
Geef een antwoord