De illegale verwijdering van een monument vlakbij het Binnenhof, uitgevoerd door de gemeente Den Haag, is het gevolg van een ‘ambtelijk misverstand’. Dat stelt een woordvoerder van wethouder en locoburgemeester Richard de Mos in reactie op vragen van Gemeente.nu.
Twee weken geleden haalden gemeentemedewerkers de monumentale ‘peperbus’ weg, een transformatorhuisje van begin vorige eeuw dat dienstdeed als reclamezuil. De reden voor de stad om het monument te verwijderen, ligt in de komst van een ‘mupi’, een digitale reclamezuil van het bedrijf JCDecaux, vlakbij de plek op het Tournooiveld waar de peperbus stond. De kwestie haalde de publiciteit, en veroorzaakte verontwaardiging op sociale media. Raadsvragen wachten nog op antwoord.
Beeld was niet juist
Gemeente.nu informeerde langs welke bestuurlijke lijn het besluit precies tot stand kwam. ‘Dit was een ambtelijk misverstand,’ mailt de woordvoerder van De Mos daarop. ‘Het beeld was ontstaan dat voor het verwijderen van een monument wel een vergunning moest worden aangevraagd, maar voor het verplaatsen niet. Omdat verplaatsen altijd de inzet is geweest, is er geen vergunning aangevraagd. Dat bleek achteraf dus niet juist zoals eerder gemeld.’
Hoewel verplaatsing kennelijk het doel was, was er op het moment van de verwijdering nog geen nieuwe locatie gevonden. En nog steeds niet. ‘Nu ligt de peperbus netjes uit elkaar geschroefd, opgeslagen op het opslagterrein van de aannemer die de zuil heeft weggehaald, met het oorspronkelijke idee ‘m op een andere plek in de stad weer op te bouwen.’ Niet hoe het hoort, maar ‘waar gehakt wordt, vallen spaanders’.
Verplaatsing blijft doel
De opbouw elders kan nog wel even duren, want eerst moet de verwijdering met terugwerkende kracht in orde worden gemaakt. ‘De aanvraag daarvoor wordt alsnog gedaan, op de gebruikelijke manier gepubliceerd en beoordeeld door monumentenzorg (inclusief mogelijkheid tot bezwaarmakingen).’ De uitkomst van die procedure kán zijn dat het monument terug op z’n plek moet, de gemeente zelf houdt vooralsnog echter vast aan verplaatsing.
Volgens Den Haag is de monumentale zuil, veelal opgesierd met culturele affiches, te veel van het goede vlakbij de nieuwe mupi (afkorting van het Franse ‘mobilier urbain pour l’information’), waarop lichtgevende reclames van bedrijven elkaar afwisselen. Het contract met JCDecaux heeft niets met de verwijdering te maken, benadrukt de woordvoerder. De stad ontkent zich te hebben ‘klemgezet’ bij de aanbesteding, waarin is opgenomen dat locaties ‘leeg’ worden opgeleverd voor de nieuwe mupi’s.
‘Minder passend’
De zegsman stelt dat deze bepaling niet van toepassing is op de peperbus. ‘De gemeente zelf leek het minder passend om twee reclameobjecten op het Tournooiveld te hebben. Dat was een gemeentelijke afweging, waarbij JCDecaux geen partij is. Wel is het zo dat de gemeente op de peperbus geen reclame mag voeren die concurrerend is met de reclame van JCDecaux.’ Den Haag incasseert over de looptijd van 8 jaar 5,7 miljoen euro voor het verlenen van de concessierechten voor zo’n 90 reclameobjecten in de stad.
JCDecaux wekt desgevraagd eerst de indruk dat de monumentale peperbus gewoon een ‘object’ is dat weg moet op basis van het contract. Na enig aandringen bevestigt het toch de lezing van Den Haag dat de gemeente hierover beslist. ‘De monumentale peperbussen en de mupi’s zijn niet strijdig en de monumentale peperbussen hoeven niet verwijderd te worden,’ laat directeur Hannelore Majoor van JCDecaux Nederland weten per mail.
