Arnhem neemt maatregelen om te voorkomen dat schulden onder inwoners oplopen: mensen mogen niet door toedoen van de gemeente verder in de problemen komen. Naast het versoepelen van verschillende regels kijkt de stad ook kritisch naar de eigen dienstverlening.
De gemeente Arnhem voert nieuw beleid in over hoe om te gaan met schulden bij inwoners. Zo worden regels versoepeld en is de eigen rol als schuldeiser onder de loep genomen. Wethouder Martien Louwers: ‘We doen er alles aan om mensen met schulden te helpen. Als gemeente hebben we daarom zelf ook kritisch gekeken naar onze eigen rol als schuldeiser. We willen absoluut voorkomen dat de financiële problemen van inwoners door onze regelgeving nog groter worden dan ze al zijn. Het college heeft een pakket maatregelen vastgesteld waardoor inwoners met bijstandsschulden sneller schuldenvrij zijn en meer toekomstperspectief hebben.’
Vicieuze cirkel
Arnhem hoopt daarmee een voorbeeld te stellen voor andere schuldeisers. ‘Want als de schuldenlast, bijvoorbeeld door boetes, steeds hoger wordt, komen mensen in een vicieuze cirkel terecht. Schulden veroorzaken stress waardoor ook sneller andere problemen ontstaan. Het hebben van schulden staat vaak het zoeken naar een baan in de weg.’
Het nieuwe beleid bestaat uit verschillende maatregelen die vanaf 1 januari 2020 gelden. Zo is er sprake van een verhoging van de beslagvrije voet bij inhouding op de bijstandsuitkering. De verhoging naar 95 procent betekent in de praktijk dat de inhouding op de uitkeringen bij mensen met schulden, worden verlaagd van 7,5 naar 5 procent. Daarnaast bedragen incassokosten voortaan 75 euro, waar dit bedrag eerder kon oplopen tot 700 euro. Verder besloot Arnhem géén wettelijke rente te rekenen over de schulden, aan inwoners die langdurig een vordering hebben openstaan.
Schulden kwijtschelden
Ook worden met ingang van het nieuwe jaar schulden kwijtgescholden van inwoners die al drie jaar lang onder een betalingsregeling vallen. Tot dusver vindt kwijtschelding plaats na vijf tot zeven jaar. Sneller van je schuld afkomen, dat is wat Arnhem daarmee voor ogen heeft, vertelt de wethouder aan de NOS. Het zou gaan om 1400 schulden. In totaal zal Arnhem in januari voor 2,3 miljoen euro kwijtschelden. Voor schulden door fraude komt juist een strengere norm. Kwijtschelding van deze schulden gebeurt nu na tien tot twaalf jaar, straks wordt dit twintig jaar.
Dienstverlening onder de loep
Daarnaast neemt de gemeente haar eigen dienstverlening onder de loep als het gaat om werk en inkomen. ‘Goede voorlichting, vereenvoudiging van de administratieve processen en zorgen voor een voorspelbaar inkomen zijn zaken die voor de inwoner belangrijk zijn.’ Arnhem haalt als voorbeeld de pilot Surplus aan, voor inwoners die in deeltijd werken. ‘Hun salaris kan op een tussenrekening van de gemeente worden gestort. De gemeente regelt dan dat de persoon elke maand eenzelfde bedrag ontvangt en zo weet waar hij of zij aan toe is.’
Oproep aan andere gemeenten
De wethouder roept ook andere gemeenten, overheden en schuldeisers op met meer coulance naar regels te kijken. In een interview met BNR zegt Louwers: ‘Het werkt averechts als je meer boetes oplegt dan je oorspronkelijke schuld en het werkt ook averechts als mensen voor eeuwig in de schulden blijven. We willen dat iedereen perspectief heeft om verder te komen. Je voorkomt ook andere maatschappelijke kosten als je schulden oplost.’
Het Arnhemse pakket aan maatregelen is niet helemaal uniek. Het kwijtschelden van schulden na een termijn van drie jaar wordt ook in sommige andere steden gehanteerd, zoals in Amsterdam, Amersfoort, Rotterdam en Zwolle.
