‘Kleurrijke sociale onderneming dringt werkloosheid terug’

Kleurrijke sociale ondernemingen hebben de potentie om bij te dragen aan een inclusieve arbeidsmarkt en het vergroten van werkgelegenheid voor mensen met een migrantenachtergrond. Daarnaast kunnen deze ondernemingen bijdragen aan toegankelijke zorg en sociale stabiliteit.

Dat zijn de belangrijkste conclusies van een onderzoek van Kennisplatform Integratie & Samenleving (dat onder aan dit artikel is te downloaden).

Sociale ondernemingen kenmerken zich door het gegeven dat het economische rendement in dienst staat van het maatschappelijke rendement. Hun doelstellingen komen vaak overeen met bredere overheidsdoelstellingen en sluiten goed aan bij de nieuwe eisen van de participatiesamenleving.

Kennisplatform Integratie & Samenleving verrichte de afgelopen maanden een studie naar kleurrijke sociale ondernemingen. Er is een literatuurstudie verricht en daarnaast zijn negentien ondernemingen in kaart gebracht. Ze zijn actief in uiteenlopende sectoren, zoals horeca, werving &selectie en zorg & welzijn.

Conclusies

Afhankelijk van de sector van de ondernemer, blijken de ondernemers een grote bijdrage te kunnen leveren aan drie belangrijke zaken:

• Een inclusieve arbeidsmarkt.
  
  Onder meer door bij te dragen aan een betere in- en doorstroom van multicultureel talent binnen het bedrijfsleven. En door (langdurige) werkloosheid onder kwetsbare groepen terug te dringen door werkplekken in de eigen onderneming te bieden.
• Toegankelijkheid en cultuursensitiviteit.
  
  Door betere zorg voor kwetsbare doelgroepen te bieden (in eigen taal of zorg die rekening houdt met culturele of religieuze achtergronden). En door bij te dragen aan welzijn en empowerment van (risico)jongeren.
• Sociale stabiliteit
  
  Door het stimuleren van de wijkeconomie en sociale cohesie. Daardoor kan een betere beeldvorming van de multiculturele samenleving ontstaan. Bovendien kunnen de ondernemingen daarmee een bijdrage leveren aan de aanpak van radicalisering en religieus extremisme.

De onderzoekers constateren tegelijkertijd dat voor die bijdragen randvoorwoorden nodig zijn. Allereerst erkenning en herkenning voor het belang van sociaal ondernemerschap in het algemeen. Er moet een gedeelde verantwoordelijkheid komen voor het aantonen van de maatschappelijke impact van KSO’S, aldus de onderzoekers. ‘Een open houding en motivatie voor innovatie van belangrijke spelers zoals overheden en financiers is een eerste stap voor het realiseren van een inclusieve arbeidsmarkt.’

Knelpunten

De onderzoekers destilleerden ook een aantal knelpunten rond de kleurrijke sociale ondernemingen. Zo vinden de ondernemingen het moeilijk om de maatschappelijke impact van hun onderneming in kaart te brengen. ‘Er zijn verschillende methoden beschikbaar voor maatschappelijke effectmeting maar het is niet altijd gemakkelijk om de impact eenduidig te meten.’  Een ander knelpunt is dat de ondernemers moeilijk toegang vinden tot gemeenten om gebruik maken van de bestaande voorzieningen en regelingen. Volgens de onderzoekers moet er een duidelijk aanspreekpunt zijn binnen gemeenten voor sociale ondernemers en moet de aanbestedingsruimte zo goed mogelijk worden benut.