Gaat het gemeenten lukken de deadline van 1 januari 2012 te halen voor de uitvoering van de nieuwe Wet werk en bijstand? Na een rondje bellen heeft de VNG er weinig fiducie in.
Conclusie: geen ICT-bedrijven maar gemeenten moeten deze wet uitvoeren en dat zal niet eenvoudig zijn. De VNG vindt “het niet gerechtvaardigd is om nu al op basis van de positionering van de leveranciers vast te stellen dat de implementatie geen knelpunten met zich mee zal brengen”, schrijft de vereniging aan de vaste Kamercommissie van Sociale Zaken en Werkgelgenheid.
“Wij vragen u er bij de staatssecretaris op aan te dringen om heel 2012 oog te hebben voor implementatieknelpunten en ook om coulant met gemeenten om te gaan waar het rechtmatigheidtoezicht betreft.”
Elf knelpunten
- “Voor alle gemeenten geldt dat de eerste weken van januari in het teken staan van het zogeheten jaarwerk”, staat in de brief. “Er wordt nu druk gezet op gemeenten om het jaarwerk sneller dan normaal op te leveren. Dat verhoogt het risico op fouten;
- Er is nu sprake van testversies, die nog niet in productie mogen worden genomen. Dat kan pas na het bovengenoemde jaarwerk. Test- en productieversies verschillen van elkaar, omdat onvolkomenheden uit de testversie in de productieversie worden weggenomen. De trainingen instructies van de uiteindelijke gebruikers (de klantmanagers) staan noodgedwongen gepland voor december. Dan is voor hen de productieversie dus nog niet beschikbaar. Zij worden dus geïnstrueerd met andere versie dan waar zij in januari mee moeten gaan werken;
- De gemeenten Amsterdam en Groningen constateren dat lokaal sprake is van een hoger percentage gezinsuitkeringen dan het departement veronderstelt;
- De grootste leverancier, die aan enkele honderden gemeenten levert, heeft de nieuwe versie getest bij vier gemeenten. In deze versie is geregeld dat de uitkering berekend en betaald kan worden. Het blijkt dat bij de berekening nog veel handmatige controle nodig is en dat het systeem veel trager werkt. Het betekent ook dat functionaliteiten als het innen van vorderingen, berekenen van de opbouw van het gezinsinkomen, afgeven van beschikkingen etc. nog niet zijn meegenomen. De volgende release wordt pas in mei geleverd;
- Een leverancier die aan enkele tientallen gemeenten levert is recent overgenomen door een andere leverancier die ook aan enkele tientallen gemeenten leverde. De gemeenten van de leverancier die de ander heeft overgenomen, moeten met een andere applicatie gaan werken. Zij hebben dus ook nog te maken met een conversie;
- De G4, met leverancier Wigo4it, geeft aan dat de IT-ondersteuning voor de wijzigingen in de WWB / WIJ vanaf 7 januari in productie beschikbaar is. Mede door de korte invoertermijn kan niet 100 procent worden gegarandeerd dat alles ook echt in één keer goed gaat en gemeenten binnen de toegestane foutmarges kunnen blijven;
- De elektronische intake, die conform wettelijke voorschriften voor gemeenten door UWV wordt uitgevoerd, kan op zijn vroegst pas zijn aangepast op de gezinsintake op 2 april 2012;
- Zolang niet alle voorziene wijzigingen in totaal in de systemen zijn ingeregeld, zal er geen adequate sturingsinformatie voorhanden zijn voor het management. Dat maakt het lastig om – indien gewenst – op uitvoeringsaspecten bij te sturen;
- Aanvullend dossieronderzoek op nieuw in beeld gekomen gezinsleden pas verricht mag worden na 1 januari. Immers, dan is er pas een wettelijke basis voor. Hier kan dus geen voorwerk verricht worden;
- De geheel nieuwe gesprekstechnieken die klantmanagers zich eigen moeten maken. In plaats van gesprekken met hooguit de partner van de uitkeringsgerechtigde erbij, kunnen zij nu te maken krijgen met bijvoorbeeld een groep van zes volwassen personen;
- Timing van de gesprekken. Bij voorkeur worden huishoudens via een gesprek geïnformeerd door de gemeente op het moment dat helder is hoe de beschikking eruit komt te zien. Doordat de release met deze functionaliteit voor de meeste gemeenten pas in mei beschikbaar is, komt ook dit uitvoeringsaspect onder druk te staan.”
Belronde
Om deze knelpunten in kaart te brengen heeft de VNG gebeld met Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Groningen, Apeldoorn, Assen en Almelo. “Gemeenten die gezamenlijk alle ict-leveranciers in Nederland afdekken.”
