Spannende weken voor het kabinet. De komende tijd moet de Wet werken naar vermogen, en daarmee een gecalculeerde bezuiniging van twee miljard euro, door de Tweede Kamer.
Volgens staatssecretaris Paul de Krom staan er nog ongeveer een half miljoen mensen langs die lijn die prima aan het werk kunnen. “Iedereen die kan werken, moet aan de slag”, is het adagium van De Krom. Ook veel jongeren in de Wajong kunnen aan de bak met een reguliere baan. De Wajong, de Wet sociale werkvoorzieningen, de bijstand en de leer-werkregeling voor jongeren worden dan ook samengevoegd in de nieuwe, meer activerende wet.
Werken
Vakbond Abvakabo FNV ziet het anders, organiseert manifestaties. Er moet geld bij. Dit gaat niet werken, zegt de bond. De bedoeling is dat mensen vanaf 2013 bij gemeenten aan de balie komen voor een uitkering, maar wel (deels) kunnen werken dat ook daadwerkelijk gaan doen. Het zijn krappe tijden. Iedereen moet een steen of steentje bijdragen. De vakbond denkt echter dat werkgevers niet staan te springen om werknemers die niet volledig inzetbaar zijn.
In dit geval heeft de bond wel een punt. Van loondispensatie werd meer verwacht dan blijkt uit de pilots waarvan de resultaten gisteren bekend werden. De vrees bestaat dat mensen in sociale werkplaatsen veroordeeld worden tot een uitkering.
Divosa
Ook René Paas, directeur van de vereniging van sociale diensten, is huiverig voor de nieuwe wet. Het grootste punt van kritiek: dit loont niet voor gemeenten. De juiste prikkels ontbreken. “Werkzoekenden gaan er in alle gevallen op vooruit. Zelfs als het loon tijdelijk onder het wettelijk minimumloon ligt”, stelt Paas. “Niet alleen in materiële zin. Ervaringen met WorkFirst leren dat de meeste mensen het uiteindelijk plezierig vinden weer een rol in de samenleving te hebben.”
Ook werkgevers hebben niet te klagen, ziet de directeur van Divosa. “Voor werkgevers geldt dat zij niet meer aan een medewerker hoeven te betalen dan wat hij of zij in de praktijk voor zijn baas kan terugverdienen. Loondispensatie maakt dit mogelijk, mits de noodzakelijke begeleidingskosten in mindering worden gebracht op de loonwaarde. Het is onduidelijk of het huidige wetsvoorstel dit toestaat.”
Gemeenten
Voor gemeenten is het een heel ander verhaal. “Wanneer de bekostigingssystematiek er toe leidt dat gemeenten het uitkeringsgeld dat ze door werken naar vermogen uitsparen na een jaar kwijt zijn, worden bemiddelingskosten niet terugverdiend”, zegt Paas. “Als werkgevers 'no-risk arrangementen' als voorwaarde stellen om mensen met slechte kansen op de arbeidsmarkt een kans te bieden, zijn de risico's nog groter.” En ja, die sociale werkplaatsen slokken bijna al het budget op.
Meer geld en het vereenvoudigen van de wet moeten soelaas bieden. De toelatingstoets is overbodig, zegt Paas namens de sociale diensten. Divosa verwacht geen wonder van de wet en vraagt het kabinet datzelfde te doen.
