‘Scepsis overheveling AWBZ naar Wmo terecht’

Het is een van de drie decentralisaties. Ook de overheveling van de ondersteunende begeleiding van de AWBZ naar de Wmo is een grote uitdaging voor gemeenten.

Met de overgang van de begeleiding uit de AWBZ naar de Wmo, worden de gemeenten na 2013 verantwoordelijk voor 200.000 licht demente ouderen, psychiatrisch patiënten en verstandelijk gehandicapten. Het doel is: hen langer zelfstandig te laten wonen in de wijk. Hoe gaan gemeenten en welzijnsorganisaties dat aanpakken?

De MOgroep, de landelijke brancheorganisatie voor Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening (W&MD) organiseerde een reeks regiobijeenkomsten over de transitie van AWBZ naar Wmo. “De belangstelling was groot”, zegt beleidsmedewerker Christianne Vermunt tegen Zorg + Welzijn.

“Van onze 900 leden, kwamen er zo’n 450 mensen op af. Tijdens die bijeenkomsten legde het Transitiebureau van VWS en de VNG de spelregels uit. Ook vertelde een wethouder uit de regio waar de gemeente in het proces staat en werd door een regionale welzijnsorganisatie goede voorbeelden toegelicht.”

Gemeenten en welzijnsorganisaties krijgen te maken met cliënten die een complexere hulpvraag hebben. Mensen met een psychiatrische stoornis, een verstandelijke  of lichamelijke handicap, mensen met een  somatische aandoening. Cliënten waarvan de AWBZ-indicatie voor begeleiding in 2013 afloopt en nieuwe gevallen komen onder de Wmo te vallen. Van zorgwet naar participatiewet.

Expertise

In het veld wordt al van alles bedacht voor deze nieuwe groepen buurtbewoners, maar er is ook scepsis over  de “zwaardere gevallen” die op het welzijnswerk afkomen. Hoe laten we hen participeren wanneer gemeenten fors bezuinigingen op welzijnswerk? En hebben we die expertise wel in huis? ‘Die scepsis is wel  terecht’, meent Vermunt.

“Er zitten mensen bij met hele forse handicaps, maar het zijn ook doelgroepen die niet geheel onbekend zijn bij het welzijnswerk. Ook in de praktijk is er al contact tussen het welzijnswerk en specialisten in de zorg. Welzijnswerk organiseert al ontmoetingen voor GGZ-cliënten en verstandelijk gehandicapten. In de toekomst zullen we veel meer met interdisciplinaire teams gaan werken en samen naar oplossingen zoeken.”

Deze transformatie in lokaal werk kan alleen lukken als de lokale organisaties en de gemeente samenwerken, stelt de MOgroep. “Veel gemeenten weten nog niet precies weten hoe ze de transitie gaan aanpakken. Zij zijn nog bezig om een visie te ontwikkelen. Daarom dringen wij aan op de samenwerking met gemeenten en lokale maatschappelijke (zorg)organisaties  te zoeken. Welzijn kent de wijken, MEE en de GGZ hebben zo hun cliënten. Ga met ze praten, wacht niet af, denk mee, stel je prioriteiten.”

Aanbesteden
Welzijnsorganisaties hebben nog veel vragen over de financiering van de transitie. Veel gemeenten weten nog niet precies hoe ze de gelden gaan gebruiken. “Rond de drie miljard euro gaat naar de Wmo. Gemeenten hoeven niet te gaan aanbesteden, er gelden soepeler inkoopregels  bij dit welzijnswerk, tot aan als subsidie toe. Dat mogen zij zelf bepalen.”

Vermunt weet dat de gemeenten veel geleerd hebben van de fouten in de aanbesteding voor de thuiszorg. “Als ze dus welzijnswerk gaan aanbesteden zal dat een lichtere variant zijn die veel sneller gaat en waarmee zelfs op aparte onderdelen aanbesteed kan worden.”

Goede voorbeelden
De MOgroep heeft met een aantal organisaties waaronder  ActiZ en GGZ Nederland afgesproken te zullen samenwerken. “Ook gaan wij de welzijnsorganisaties extra ondersteunende trainingen bieden. Daarnaast zijn er al goede voorbeelden beschikbaar op de ledensite.”