Vanuit het oogpunt van rechtsgelijkheid is het van belang dat de vrijheid van demonstreren ‘overal goed wordt beschermd en dat aan dat recht ook in iedere gemeente hetzelfde gewicht wordt toegekend’. Dat schrijft minister Ollongren van Binnenlandse Zaken in antwoord op Kamervragen.
De Nationale ombudsman constateerde vorige maand dat het gemeenten en politie niet altijd lukt om het demonstratierecht te waarborgen. Hij roept op demonstraties ‘volledig en zonder voorbehoud te faciliteren’ en terughoudend te zijn bij het opleggen van beperkingen en voorschriften. Kamerleden van D66 dienden vragen in bij de minister naar aanleiding van deze bevindingen.
Politieke kleur
In het rapport wordt onder meer gesteld dat de politieke kleur van de burgemeester en die van de gemeenteraad van invloed kan zijn op de invulling van het demonstratierecht. ‘Het respecteren van de demonstratievrijheid dient voor het lokale gezag voorop te staan, ook als het faciliteren of juist verbieden van een demonstratie politiek gevoelig ligt,’ antwoordt de minister. ‘Dat laat onverlet dat het stelsel van de Wom [Wet openbare manifestaties, red.] wel ruimte laat aan het lokale gezag om op lokaal niveau afwegingen te maken ten aanzien van de regulering van demonstraties. De plaatselijke omstandigheden en de inschatting daarvan kunnen per gemeente verschillen.’
Brief kabinet
Het recht om te demonstreren wordt beschermd door de Grondwet en nader gereguleerd in de Wom. Voor de uitvoering van deze wet is het lokale gezag verantwoordelijk. ‘Het rapport bevat veel aanbevelingen hoe deze taak in de praktijk zorgvuldig en binnen de juridische kaders kan worden uitgevoerd,’ aldus de minister. ‘Ik zal het rapport van de Nationale ombudsman betrekken bij een informerende brief die ik, samen met de minister van Justitie en Veiligheid, voor het zomerreces aan de Kamer zal sturen over de Wom.’
Sinterklaasintocht
Tijdens een eerder debat over de Sinterklaasintocht in Dokkum, waarbij een anti-Zwarte Pietendemonstratie op het laatste moment werd verboden, had Ollongren al toegezegd om het gesprek met burgemeesters aan te gaan. Dit om te kunnen beoordelen ‘of het beeld dat tijdens het vragenuur werd geschetst, namelijk dat door burgemeesters bij demonstraties te gemakkelijk wordt gegrepen naar het openbare-orde-argument, juist is’. Deze gesprekken zijn nog niet afgerond, maar de uitkomst zal worden meegenomen in de toegezegde Kamerbrief.
