De aanpak van ondermijning moet vooral plaatsvinden door samenwerking van gemeenten en andere autoriteiten in regionaal verband. Van de 100 miljoen euro extra die het kabinet uittrekt, gaat 85 miljoen naar de regio’s.
Dat blijkt uit een brief van minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid. Het ‘ondermijningsfonds’ van 100 miljoen euro was al aangekondigd in het regeerakkoord, de brief bevat meer details hierover. ‘Ik kies er expliciet voor om robuuste plannen “van onderop” te laten ontwikkelen, vanuit de partijen die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering,’ schrijft Grapperhaus. Want, zo stelt hij, ‘bij de professionals ter plaatse zit de kennis en expertise over hoe de aanpak het beste kan worden versterkt’.
Besluiten dit najaar
Deze zomer verwacht hij de concrete plannen van de regio’s en landelijke partners te ontvangen, zodat er in het najaar kan worden besloten over de verdeling van het geld. ‘Bij de toedeling daarvan zal gekeken worden naar de “kracht van de plannen” – indachtig de focus op de illegale drugsindustrie – en zal zo veel mogelijk rekening worden gehouden met de ernst en zwaarte van de problematiek in de diverse regio’s.’
Gemeenten werken in regionaal verband samen met onder meer de politie, het Openbaar Ministerie, de Belastingdienst en de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Dat gebeurt bijvoorbeeld in het verband van zogenoemde regionale expertisecentra ondermijning (RIEC’s). Deze centra krijgen om te beginnen extra geld om ‘ondermijningsbeelden’ op te stellen, die meer inzicht moeten verschaffen in de problematiek.
Bedreiging lokale bestuurders
De term ‘ondermijning’ verwijst volgens Grapperhaus ‘vooral naar de effecten van de georganiseerde criminaliteit: de verwevenheid van onder- en bovenwereld, de innesteling in woonwijken en in legale sectoren’. Die verwevenheid heeft ‘vergaande consequenties’, waaronder ‘bedreiging van de integriteit van het openbaar bestuur en van overheidsambtenaren’.
Daarbij is de drugsindustrie de grootste illegale markt, met gevolgen als drugslabs in woonwijken, het dumpen van giftig chemisch drugsafval in de natuur, excessief geweld in de openbare ruimte, en bedreiging van lokale bestuurders.
