Een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) alleen is ‘onvoldoende voor het afdekken van integriteitsrisico’s’ bij gemeenten, erkent minister Dekker voor Rechtsbescherming. Een aanscherping kan zijn dat naast justitiële documentatie ook politiegegevens worden geraadpleegd voor de VOG, meldt hij in antwoord op Kamervragen.
VVD-Kamerleden Foort van Oosten en Albert van den Bosch vroegen hun partijgenoot te reageren op de stelling dat voor risicovolle functies binnen gemeenten het overleggen van een VOG onvoldoende is. Voorzitter Liesbeth Spies van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters zei dit onlangs in De Telegraaf. Gemeenten kunnen zo’n verklaring verplicht stellen voor integriteitsgevoelige functies.
Momentopname
Dekker schrijft in zijn reactie: ‘De afgifte van een VOG is een momentopname die alleen iets zegt over gedrag uit het verleden. Deze toets is niet “allesomvattend”. De VOG dient daarom in alle gevallen onderdeel uit te maken van een breder gehanteerd integriteitsbeleid om effectief te (kunnen) zijn.’ Hij wijst daarbij onder meer op toolkits die de Vereniging van Nederlandse Gemeenten beschikbaar stelt.
Verdere inperking
De minister voegt daaraan toe dat een ‘verdere inperking van risico’s mogelijk kan worden gezocht in de uitbreiding van de bron die wordt gebruikt bij de VOG-screening’. Er is al een wetsvoorstel in voorbereiding waarbij ‘voor bepaalde kwetsbare functies binnen het veiligheidsdomein’ de VOG niet alleen kan worden geweigerd op basis van justitiële documentatie, maar ook op basis van politiegegevens. Dekker verwacht zijn voorstel in de loop van dit jaar aan de Raad van State voor te leggen voor advies.
Landelijk Bureau Bibob
De minister reageert afhoudend op de suggestie om informatie van het Landelijk Bureau Bibob bij de VOG-screening te betrekken. ‘Het betrekken van nieuwe bronnen bij een VOG-screening vergt grondig onderzoek naar onder meer de meerwaarde, juridische en praktische implicaties. Overigens is niet alle informatie die bekend is bij het LBB vanzelfsprekend relevant voor het screenen van personen met een gevoelige functie.’
Partijen doen te weinig
Als het gaat om bestuurders ligt de verantwoordelijkheid voor screening, al dan niet door middel van een VOG, bij lokale partijen. Die doen echter weinig tot niets om criminelen te weren, zegt Emile Kolthoff, hoogleraar criminologie aan de Open Universiteit. Volgens hem ligt daar een taak voor bijvoorbeeld de AIVD of een speciale dienst van de politie.
