Hoe kun je als gemeente met lokale partners samenwerken aan de preventie van riskant alcoholgebruik onder studenten? Een nieuwe handreiking van het Trimbos-instituut biedt uitkomst, evenals een stappenplan, handvatten, praktische tips en voorbeelden.
Binnenkort gaat het nieuwe collegejaar weer van start. Veel jongeren zetten dan de stap om te studeren en gaan een nieuwe levensfase in. Middelengebruik ligt in hun studententijd op de loer.
‘Stevige lokale samenwerking nodig’
In het Nationaal Preventieakkoord maakte de overheid, samen met zeventig maatschappelijke organisaties, afspraken om riskant alcoholgebruik terug te dringen. In elke gemeente waarin hoger onderwijsinstellingen zijn gevestigd, moet een plan ‘alcoholpreventie & studie’ worden ontwikkeld. Doel van deze plannen is het terugdringen van problematisch alcoholgebruik onder studenten, aldus het Trimbos-instituut. ‘Een uitdaging die een stevige lokale samenwerking vraagt.’
Studenten zijn als doelgroep expliciet genoemd in het akkoord. ‘Zo is de ambitie om in 2040 een gezonde leefstijl onderdeel te laten zijn van het hoger onderwijs. Ook moet het problematisch alcoholgebruik bij studerende jongvolwassenen in 2040 met de helft zijn afgenomen. Daarnaast moeten alle steden met hogescholen en universiteiten de plannen voor alcoholpreventie en studie hebben ontwikkeld.’
Rotterdamse ervaringen
De gemeente Rotterdam is hiervoor al samen met het Trimbosinstituut aan de slag gegaan. De afgelopen jaren is een samenwerking opgezet tussen de gemeente en zorgpartners, onderwijsinstellingen en verschillende studentenverenigingen (denk aan gezelligheidsverenigingen, maar ook aan studieverenigingen en studentensportverenigingen). Op basis van deze praktijkervaringen heeft Trimbos een handreiking opgesteld die andere gemeenten kunnen gebruiken.
Handreiking als hulpmiddel
De nieuwe handreiking ‘De (studenten)tijd van je leven!’ is een praktische tool, waarin verschillende thema’s aan bod komen. Het richt zich op het monitoren van alcoholgebruik onder studenten, op het alcoholbeleid van onderwijsinstellingen en bij studentenverenigingen, op alcoholpreventie en zorg en op duurzame samenwerking tussen lokale partners.
Het bevat een stappenplan, waarin wordt beschreven wat te doen, hoe te handelen en wat de noodzaak is. ‘Met alcoholpreventie in het hoger onderwijs dragen gemeenten, instellingen voor verslavingszorg (IVZ), GGD’s, onderwijsinstellingen en studentenorganisaties bij aan een klimaat waarin studenten optimaal hun talenten kunnen ontwikkelen. Het stappenplan helpt hierbij.’ Het plan richt zich in eerste instantie op een interne en externe agendasetting. Daarna op het mobiliseren van samenwerkingspartners, het maken van een planning en uitvoeringsplan en het uitvoeren, monitoren en evalueren hiervan. Ook zijn er verschillende randvoorwaarden beschreven; van het aanstellen van een gemeentelijke projectleider tot rekening houden met bestuurswisselingen van studentenverenigingen.
De handreiking richt zich nu op het gebruik van alcohol, maar kan eventueel ook worden uitgebreid naar onderwerpen als drugs en mentale gezondheid.
Geef een reactie