Gemeenten zien weinig in het voorstel van minister Keijzer van VRO om permanente bewoning van recreatiewoningen toe te staan. Dat blijkt uit een oproep van de VNG aan de Tweede Kamer om tegen het voorstel te stemmen. ‘Het moet een lokale afweging blijven.’
De besluitvorming over het mogelijk maken van permanente bewoning van recreatiewoningen moet bij gemeenten blijven. Die kunnen knopen doorhakken in samenspraak met de eigenaar en bewoners van een vakantiepark, aldus de VNG.
Minister Keijzer wil, met het oog op de huidige woningnood, bestaande gebouwen en de bijbehorende omgeving zo optimaal mogelijk benutten. Het kabinet kijkt daarbij ook naar minder conventionele maatregelen, zoals permanente bewoning van vakantiewoningen, zo liet Keijzer onlangs weten in een Kamerbrief.
Onwenselijk en ingrijpend
De minister wil ervoor zorgen dat personen die nu al permanent in een recreatiewoning wonen, al dan niet gedoogd door de gemeente, daar in de toekomst kunnen blijven. ‘Als gevolg van de woningnood kunnen veel van deze mensen niet zomaar verhuizen naar een reguliere woning,’ legt ze uit.
‘In de gevallen dat gemeenten in zulke situaties overgaan tot handhaving op de recreatiebestemming, kan dat ertoe leiden dat deze permanente bewoners van recreatiewoningen hun (enige) woonruimte verliezen. Die situatie is onwenselijk en ingrijpend,’ aldus de minister. Ook past dit volgens haar niet bij de duidelijke wens van het kabinet om alle mogelijke woonoplossingen aan te grijpen in tijden van woningnood.
In de Kamerbrief geeft Keijzer uitleg over de voorwaarden en uitzonderingen. Op dit moment staan zo’n 60.000 mensen in de Basisregistratie personen (BRP) ingeschreven op het adres van een recreatiewoning. In de praktijk ligt dat aantal waarschijnlijk veel hoger, zoals ook bleek uit een onderzoek in 2018 op 11 vakantieparken op de Veluwe.
Nieuwe instructie
Keijzer wil een nieuwe instructie in het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) opnemen. Deze bepaling zal aangeven dat een gemeente in haar omgevingsplan moet voorzien in het toestaan van bestaand gebruik van een recreatiewoning voor permanente bewoning onder voorwaarden, zo staat in de brief.
De instructieregel zal uitdrukkelijk vermelden dat deze alleen van toepassing is op bestaande situaties van permanente bewoning op de peildatum van 16 mei 2024, de publicatiedatum van het Hoofdlijnenakkoord. Het doel van de instructieregel is rechtszekerheid te bieden aan wie al een recreatiewoning permanent bewoont. Het kabinet wil zo speculatie of een plotselinge toename van permanente bewoning van recreatiewoningen voorkomen.
‘Lost niets op’
De VNG is fel tegen het voorstel en stelt dat permanente bewoning van vakantiehuizen weinig bijdraagt tegen de woningnood. Vorig jaar liet de VNG deze bezwaren ook al horen rond het debat Staat van de Volkshuisvesting. ‘Zowel op korte termijn als structureel is deze verlichting marginaal. Met dit plan worden bij bewoners verwachtingen gewekt die niet kunnen worden waargemaakt. Ook legt de instructie een fors beslag op de ambtelijke en bestuurlijke capaciteit van de (meestal kleinere) gemeenten. Capaciteit die we beter kunnen inzetten voor andere prioriteiten, zoals woningbouw.’
Lastige ligging
Bovendien druist zo’n instructie volgens de VNG in tegen initiatieven die het Rijk, medeoverheden en de brancheorganisaties voor vakantieparken gezamenlijk namen, zoals de Actieagenda Vakantieparken. Vakantieparken zonder recreatief perspectief transformeren naar woonwijken is onderdeel daarvan. De ervaring leert echter dat het aantal parken dat geschikt is, of geschikt is te maken voor een permanente bewoning, beperkt is.
Parken liggen vaak in of tegen natuurgebieden aan, waardoor een bestemmingswijziging vanwege bijvoorbeeld natuurwetgeving niet mogelijk is. Ook liggen ze meestal op afstand van voorzieningen en zijn ze voor hulpdiensten moeilijk bereikbaar.
Overschatting
Het aantal mensen dat permanent in een recreatiewoning woont, is lager dan het ministerie inschat. Dat zegt de VNG op basis van een rapport van Berenschot, dat uitgaat van grofweg 55.000 mensen in plaats van 60.000. Opmerkelijker is dat slechts zo’n 2000 mensen hebben gemeld dat ze hier permanent zouden willen wonen. Volgens de VNG is het daarbij allerminst zeker dat zij in aanmerking komen voor een persoonsgebonden vergunning voor permanente bewoning.
Het is niet zo dat gemeenten helemaal géén persoonsgebonden vergunningen voor permanente bewoning willen of kunnen afgeven. Ze verstrekken die – waar dat kan – regelmatig. Bijvoorbeeld aan bewoners die minder zelfredzaam zijn of gezien hun persoonlijke- of werkomstandigheden zelf geen woning kunnen vinden.
Voldoende borging
Ten slotte verwijst de VNG naar de Omgevingswet. ‘Die borgt sinds 1 januari 2024 een zorgvuldige afweging tussen het algemeen belang om een vakantiepark te revitaliseren of nieuwe functie te geven en het belang van personen die graag een persoonsgebonden vergunning voor permanente bewoning zouden willen hebben. We zien niet in waarom dit na 1 jaar alweer moet worden aangepast.’
Schijnoplossing
De provincie Noord-Brabant sluit zich aan bij de bezwaren van de VNG tegen het voorstel van Keijzer. ‘Deze plannen bieden geen werkelijke oplossingen voor het tekort aan woningen en zullen leiden tot aanzienlijke problemen voor zowel de toeristische sector als de lokale gemeenschappen,’ aldus gedeputeerde Wilma Dirken.
De menging van wonen en recreatie op vakantieparken is volgens haar ongewenst. ‘Het zal leiden tot een afname van de recreatieve functie van de parken. Dit kan resulteren in verloedering, criminaliteit en een toename van illegale activiteiten. Bovendien zullen kwetsbare groepen, zoals arbeidsmigranten, worden aangetrokken, wat de situatie verder zal verslechteren. Ook zijn de woonsituaties op verschillende parken zo schrijnend dat het echt onwenselijk is om deze te legaliseren.’
De provincie sluit zich daarom aan bij de VNG-oproep aan de minister om de plannen te heroverwegen, en in plaats daarvan samen met lokale overheden en maatschappelijke organisaties te zoeken naar duurzame en integrale oplossingen voor zowel het woningtekort als de toeristische sector.
Geef een reactie