‘De Miljoenennota maakt duidelijk dat het kabinet minder heeft geïnvesteerd dan eerder was voorgenomen. Dat is teleurstellend omdat dat weer een negatief effect op de gemeentefinanciën geeft, terwijl we nog kampen met forse tekorten uit het verleden. En uiteindelijk raakt dat de inwoners weer.’
Dat zegt VNG-voorzitter Van Zanen in een eerste reactie op de Rijksbegroting 2019. ‘De constatering van het kabinet dat de groei van het gemeente- en provinciefonds ons helpt alle taken goed te kunnen blijven uitvoeren, wordt door ons anders ervaren.’ Hij doelt daarmee op de extra 600 miljoen die volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK) naar het gemeente- en het provinciefonds zou gaan voor zaken die zich niet beperken tot de grenzen van een gemeente of regio.
‘Door de handen ineen te slaan en als één overheid te werken voor mensen in Nederland, bereiken we meer. Samen pakken we problemen aan die mensen dagelijks ervaren, zoals eenzaamheid en problematische schulden,’ aldus BZK op Prinsjesdag. De VNG zegt hierover: ‘We verwachten van het kabinet dat het gemeenten hierin tegemoet komt; zonder gemeenten kan dit kabinet ook de eigen ambities immers niet realiseren.’
Septembercirculaire
Uit de Septembercirculaire Gemeentefonds 2018 blijkt dat gemeenten volgend jaar minder uitgekeerd krijgen uit het gemeentefonds dan eerder was geraamd, doordat dat het Rijk in totaal minder uitgeeft. Het gemeentefonds krimpt dan volgens afspraak mee.
Zoals te lezen in de Septembercirculaire: ‘In de Miljoenennota 2019 wordt het geraamde accres 2018 ten opzichte van de meicirculaire met 194 miljoen euro neerwaarts bijgesteld. Daartegenover staat een opwaartse bijstelling van het accres 2019 met 187 miljoen euro. Mede daardoor blijft het cumulatieve beeld van het accres tot en met 2023 vrijwel ongewijzigd ten opzichte van de Voorjaarsnota; er blijft sprake van extra geld voor de medeoverheden.’
Amsterdam zegt volgend jaar 37 miljoen euro minder van het kabinet te krijgen dan eerder werd geraamd. Wethouder Groot Wassink van sociale zaken: ‘De gemeenten moeten nu puzzelen om dit op te lossen. Ik vind dit niet goed, want het komt uiteindelijk bij de burgers terecht.’
Sociaal domein
Ook het Stedennetwerk G40 geeft in een reactie aan dat er extra investeringen nodig zijn, vooral in het sociaal domein. De G40 merkt dat de druk op de taken van gemeenten in dat domein, onder meer in de (jeugd-)zorg steeds groter wordt. ‘De tekorten in steden lopen inmiddels flink op. De door het kabinet aangegeven stijging van het Gemeentefonds is niet toereikend. Vroegtijdige ondersteuning aan kwetsbare burgers komt zo in de knel,’ aldus G40-voorzitter Ferd Crone. ‘Wij vragen het kabinet om echte ambitie en lef te tonen door te investeren in het sociaal domein’.
Energietransitie
Daarnaast is de energietransitie een punt waar het stedennetwerk antwoorden en investeringen voor vraagt van het kabinet. ‘Er heerst onduidelijkheid over de betaalbaarheid voor inwoners en de regionale energiestrategie. Hoe gaat Nederland de plannen van de Klimaattafels en de noodzakelijke versnelling van de woningbouw betalen?’ Ook de VNG vindt dat het kabinet snel duidelijkheid moet geven over ‘de betaalbaarheid van deze ingrijpende wijziging voor onze inwoners en de middelen die gemeenten krijgen om de duurzaamheidsopgave uit te voeren’.
Gemiste kans
Het Haagse stadsbestuur mist hierover eveneens duidelijkheid. ‘Den Haag wil inwoners en ondernemers helpen bij de energietransitie. Daar maakt dit college zich ook hard voor met de ambitie om in 2030 een klimaatneutrale stad te zijn. Dat vraagt stevige stappen en heldere keuzes. Welke regelgeving is er nodig en hoe werkt het met de belasting? Dat zijn allemaal zaken die het Rijk écht voor zijn rekening moet nemen. Die stappen ontbreken nu in de Miljoenennota. Een gemiste kans,’ aldus wethouder Robert van Asten namens het college.
Geef een reactie