Na een jarenlange stijging is het aantal daklozen in Nederland weer gedaald. Dat blijkt uit cijfers van het CBS van januari 2020. De effecten van de coronacrisis zijn hier dus nog niet in verwerkt. De sterkste daling was te zien onder jongeren zonder een vaste woon- of verblijfplaats.
Begin vorig jaar telde Nederland volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek ruim 36.000 daklozen. Daarvoor groeide de groep mensen zonder dak boven hun hoofd een klein decennium bijna onophoudelijk tot 39.300 in 2018. Dit was reden tot zorg én een overkoepelend plan van aanpak voor dak- en thuislozen van het kabinet, gemeenten, corporaties en andere betrokken partijen. Uiterlijk 1 januari 2022 moeten er 10.000 extra woonplekken mét de benodigde begeleiding zijn voor dak- en thuisloze mensen.
Van elke 10.000 Nederlanders in de leeftijd van 18 tot 65 jaar waren er 34 dakloos op 1 januari 2020. Tussen 2009 en 2012 nam het aantal daklozen toe van 17 naar 24 per 10.000 inwoners. Daarna stagneerde de stijgende trend enigszins, om in 2015 opnieuw door te zetten tot de voorlopige piek in 2018. Daklozen worden volgens het CBS gedefinieerd als mensen die op straat of in portieken slapen, gebruikmaken van laagdrempelige opvang of incidenteel van opvang bij vrienden of familie. Ze zijn verhoudingsgewijs vaak te vinden in een van de vier grote steden en acht op de tien is man.
Minder jongeren dakloos
De recente daling komt met name op het conto van jongeren. In 2020 waren er 8.500 daklozen in de jongste leeftijdsgroep van 18 tot 27 jaar. Deze leeftijdsindeling is nieuw en is verder alleen in 2016 gebruikt. In dat jaar waren er nog 10.700 dakloze jongeren. Het aantal daklozen van 27 tot 65 jaar nam in diezelfde periode juist toe van 19.800 in 2016 tot 27.900 in 2020. Opvallend aan deze cijfers is verder dat de groep jongere daklozen relatief veel vrouwen telt, 26 procent, tegenover 16 procent van alle daklozen. Ook het aandeel jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond is met 58 procent hoger dan de 50 procent bij de totale groep daklozen.
Geen zicht op effect coronapandemie
Demissionair staatssecretaris Paul Blokhuis van VWS en verantwoordelijk voor het daklozenbeleid, noemt de totale daling van het aantal daklozen bemoedigend. ‘Er zijn nog altijd onverminderd veel dakloze mensen in Nederland, maar gelukkig lijkt er iets van een kentering te zijn sinds 2018.’ Positief is volgens hem ook dat er minder jongeren dakloos zijn. Blokhuis wijst er wel op dat het CBS als peildatum 1 januari 2020 heeft, toen de coronapandemie nog ver weg was. ‘We hebben momenteel dus nog geen zicht op de effecten van de crisis.’
Als we met zijn allen minder zeuren ook de media komt het goed maar niet morgen.