De komende kabinetsperiode is volgens het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) extra aandacht nodig om het woningtekort aan te pakken. De grootste belemmering van de bouwsnelheid is een tekort aan personeel, zowel in de bouw als aan ambtenaren om bouwplannen te verwerken. Op de korte termijn is er volgens het planbureau meer geld nodig voor gemeenten, om hun taken wat betreft ruimtelijke ordening goed te kunnen uitvoeren.
Maar ook op de langere termijn zijn maatregelen nodig, aldus het PBL in een notitie voor de kabinetsformatie. ‘Het is van belang dat de woningbouw continu aansluit bij de vraag en dat tegelijkertijd het bouwtempo zo snel mogelijk wordt opgeschroefd. Wat hierbij helpt is een betere afstemming tussen gemeenten en marktpartijen om tot bouwen te komen. Vaak hebben gemeenten onvoldoende capaciteit om snel en effectief mee te werken.’ Dat stelt het planbureau op basis van een verkenning naar de woningbouw.
Vraag blijft hoog
‘Het huidige woningtekort is groot. Jongeren en middeninkomens zijn het kind van de rekening,’ zegt Frans Schilder, onderzoeker woningmarkt bij het PBL. ‘Door de toename van kleinere huishoudens blijft de vraag naar woningen voorlopig hoog. En de oplossing is complex: we hebben nu snel woningen nodig, vooral voor jongeren en voor gezinnen. Maar we moeten ook rekening houden met de toekomst, niet alleen rond klimaat en de natuur, maar bijvoorbeeld ook over hoe we dan willen werken en recreëren.’
De bouwopgave
Berekeningen in het rapport laten zien dat het totaal aantal benodigde woningen waarschijnlijk wel lager is dan de nu veel genoemde 1 miljoen. Maar de bouwopgave is nog steeds heel groot. Er is het meeste behoefte aan woonruimte in de Randstad, van Arnhem via Amsterdam en Den Haag tot en met Eindhoven, daarbuiten minder.
Decentrale aanpak
Juist vanwege de grote regionale verschillen in de woningbehoefte is het volgens het PBL verstandig dat het woningtekort decentraal wordt aangepakt. Een voortzetting van de huidige aanpak, maar wel met centrale sturing vanuit het Rijk. Eventueel faciliterend met kennis en middelen, en mogelijk met een regionale toedeling van de bouwopgave. ‘De woningmarkt is een regionale markt. Andere functies met ruimteclaims, zoals natuur, economie, en energie, manifesteren zich ook regionaal.’
De liberale partijen hebben de verkiezingen gewonnen. Bepaalde standpunten, heilige huisjes, worden niet geslecht. Dan blijft de woningnood onverminderd hoog. Laten we onze focus verleggen van stedenbouw naar volkshuisvesting.
Zonder geld geen ambtenaren die de plannen uitwerken. daar schort het ook wel aan.