• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
Lees voor
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • AI
    • Belastingen
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • KaFra Housing
    • KPN
    • Lefebvre Sdu
    • Segment
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Ondemocratisch van het gas af blijkt geen succes

7 september 2019 door Richard Sandee

Moeten bestaande woningen straks verplicht van het aardgas af, en tegen welke prijs? De ruis daarover is aangezwollen tot de democratische achilleshiel van het beleid.

Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) constateerde deze week dat de legitimiteit van het beleid om wijken van het gas af te sluiten onder vuur ligt. Woningeigenaren reageren ‘fel’ op het idee dat ze mogelijk verplicht maatregelen moeten nemen voor de ‘gastransitie’. Onzekerheid over de kosten en twijfels over het nut spelen een rol. Maar ook uitgesproken voorstanders willen duidelijkheid, waaraan het ontbreekt.

Wijkgerichte aanpak

De eerste mijlpaal, zoveel is bekend, ligt bij het verduurzamen van 1,5 miljoen woningen in de komende tien jaar. De uitvoering wordt overgelaten aan gemeenten, die regionale energiestrategieën en een wijkgerichte aanpak moeten ontwikkelen. Dit is opgenomen in het Klimaatakkoord. Dat de lokale overheden hiermee instemmen is overigens nog geen gelopen race, maakten ze eerder duidelijk.

Wordt het akkoord goedgekeurd, dan heeft het Rijk instrumenten in handen om af te dwingen dat gemeenten er uitvoering aan geven. Het decentrale bestuur krijgt op zijn beurt juridische mogelijkheden om inwoners van het gas af te sluiten, ook onwillige. Maar hoe dit bestuurlijke wapengekletter precies zal neerdalen, is allesbehalve helder.

Voor het blok

Ontvangen woningeigenaren straks bijvoorbeeld domweg een brief die hen voor het blok zet? De politieke gevoeligheid van die vraag werd onlangs duidelijk tijdens een Twitter-discussie tussen voormalig minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken en fractieleider Gert-Jan Segers van regeringspartij ChristenUnie.

Segers beweerde eerst van niet, maar moest zijn ongelijk erkennen. Wel merkte hij op dat de verplichting alleen kan worden opgelegd als woningeigenaren daarna spekkoper zijn.

Dat gebeurt als in een wijk het aardgasnet sws vervangen moet worden of als het kosteneffectief/woonlastenneutraal kan. Daarna gaat je energierekening omlaag vanwege de schuif (gas duurder, electra goedkoper). Waar zit nog pijn? Bij mensen die per se een hogere rekening willen?

— Gert-Jan Segers (@gertjansegers) July 14, 2019


Het Klimaatakkoord stelt inderdaad volstrekt anders dan Segers deed voorkomen ‘dat de gemeente besluit wanneer welke wijk van het gas afgaat’. Dat gebeurt via het Omgevingsplan, waarvoor de wetgeving per 1 januari 2021 in werking moet treden. Nog datzelfde jaar dienen de besluiten te worden genomen.

Geen jackpot

Zit die brief aan de woningeigenaar straks dan wel in een goudglanzende envelop, zoals Segers het dan maar lijkt te verkopen? De voorwaarden zijn nog inzet van onderhandelingen, laat de VNG weten. Maar gemeenten hebben daarbij niet als inzet om de jackpot te beloven. Ze hopen vooral dat het inwoners geen geld zal kosten. Het moet ‘woonlastenneutraal’ in beleidsjargon.

Dat gemeenten juridische mogelijkheden in handen krijgen, wil misschien nog niet zeggen dat ze die ook wensen te gebruiken? Het is immers formeel de gemeenteraad die het Omgevingsplan goedkeurt. Inwoners krijgen daarbij ook een vinger in de pap, zo wordt steeds gezegd, via participatie vooraf en eventueel langs de weg van beroep achteraf. Maar helaas: ook hierbij gelden serieuze beperkingen.

Gratis Whitepaper | Het omgevingsplan en het rechtsstatelijk tekort

 

Het profiel van de gemeenteraad als lokale wetgever wordt onder de Omgevingswet versterkt.

 

Welke mogelijkheden biedt dat?

 

Lees meer

Dwingend karakter

Zo doorkruist het Klimaatakkoord de bevoegdheid van de raad: gemeenten moeten eenvoudigweg plannen opstellen om wijken af te sluiten. Beroepsmogelijkheden voor burgers worden beperkt tot gevallen waarin de gemeente niet kiest voor de goedkoopste uitvoeringsvariant. En participatie betekent in de praktijk vaak geen echte betrokkenheid bij de besluitvorming, dat zal nu vermoedelijk niet anders zijn, tekent het SCP aan.

Dit sterk dwingende karakter roept weerstand op, wat wellicht nog overkomelijk zou zijn als daarover helderheid werd geboden. Deelnemers aan gespreksgroepen van het planbureau die aanvankelijk sceptisch reageerden, trokken althans bij als de verplichtingen ondubbelzinnig met vijf à tien jaar voorbereidingstijd zouden worden aangekondigd. Dan zou men alvast stappen kunnen zetten of sparen.

Averechts effect

De voortdurende onduidelijkheid en de schijn van democratische participatie werken daarentegen averechts. Er is weinig vertrouwen in het beleid, maar men ondergaat het gelaten. Ook degenen die wel iets zouden willen doen, haken af vanwege de onzekerheden. Gemeentelijke besluiten dreigen straks zelfs stilletjes genomen te worden zonder dat mensen het in de gaten hebben, waarschuwt het SCP. Of dat met een sisser afloopt, valt te bezien.

Tagged With: aardgas, aardgasvrij, energietransitie, klimaatakkoord Filed Under: Analyse, Bestuur, Energie, Omgevingswet

Lees 5 reacties
Vorige artikel
Wegstoppen van overheidstaken leidt tot geheimzinnigheid
Volgende artikel
G40 luidt de noodklok om financiën

Reader Interactions

GERELATEERD

Extra geld naar Nationaal Warmtefonds voor verduurzaming huizen

Het kabinet wil 750 miljoen euro toevoegen aan het Nationaal Warmtefonds om het verduurzamen van huizen aantrekkelijker te maken. Aangezien er een wijziging in de begroting voor nodig is, moet het parlement wel nog instemmen met het plan.

Aardgasvrije wijk Utrecht

Mislukken eerste aardgasvrije wijk Utrecht was te verwachten

Het viel te verwachten dat het project om Overvecht-Noord als eerste Utrechtse wijk aardgasvrij te maken zou stranden, stelt de Rekenkamer Utrecht. De gemeente had volgens een dinsdag gepubliceerd onderzoek ’te weinig geld, kennis, instrumenten en doorzettingsmacht’. In 2016 bepaalde Utrecht dat Overvecht-Noord de eerste wijk moest worden waar mensen in 2030 volledig aardgasvrij zouden koken, douchen... lees verder

subsidie isolatie woningen

Model subsidieregeling voor isolatie koopwoningen

De VNG ontwikkelde een modelregeling voor gemeenten om subsidie voor de isolatie van koopwoningen te verstrekken. De Lokale Aanpak Isolatie is onderdeel van het Nationaal Isolatieprogramma (NIP). Het heeft als doel om uiterlijk in 2030 voor isolatie te zorgen van 750.000 koopwoningen. Gemeenten kunnen hiervoor net als afgelopen jaren een specifieke uitkering aanvragen. Een gemeente... lees verder

Comments (5)

  1. Will Eisinga says

    18 april 2020 at 13:21

    ik woon in Hoogezand.
    Woonveld Nolens Hoogezand is een wijk zonder gas.
    het is al klaar. NOM, EPV 95 euro. heel mooi geworden.
    Het is nieuwbouw maar kan ook in bestaande wijken.
    info Woonveld Nolens Hoogezand op het net.
    info Jose van Schie Wethouder Midden-Groningen.
    info Lefier Woningbouwvereniging. 33.000 woningen.

    kan standaard zijn voor Wijken zonder Gas

    Beantwoorden
  2. Redder says

    11 september 2019 at 10:29

    Laatst nog een stroomstoring gehad. Blij dat ik nog “aan het gas” zat en zo een alternatief had om te koken. Bij langdurige stroomstoringen zou mijn woning nog verwarmd kunnen worden door de gasbranders aan te zetten. Welk alternatief hebben woningen zonder gasvoorziening nog als het stroomnetwerk het laat afweten? Als woningen gedwongen van het gas af moeten zou naar mijn mening ook een alternatief voor het verwarmen van de woning moeten worden geboden dat niet afhankelijk is van het landelijke stroomnetwerk. Dat kan door het mogelijk te maken dat bij een stroomstoring elke woning kan overschakelen naar stroom die via de eigen zonnepanelen wordt opgewekt en is opgeslagen in een back-up opslagaccu of stroom geleverd van een generator. Zo kunnen woningen zelfs volledig zelfvoorzienend worden. Is daar al eens over nagedacht?

    Beantwoorden
  3. Chris says

    10 september 2019 at 16:45

    ‘Nog datzelfde jaar dienen de besluiten te worden genomen.’ Klopt volgens mij niet. Ik denk dat wordt verwezen naar de Transitievisie Warmte die elke gemeente dat jaar klaar moet hebben? Daarin staat niet keihard, als definitief besluit, wanneer welke wijk van het gas af moet. Die planning van welke wijk wanneer van het gas af gaat, is dan nog niet meer dan een eerste inschatting. Dat kan ook niet anders.

    Beantwoorden
    • Richard Sandee says

      12 september 2019 at 07:33

      Klopt, gaat om transitievisie, die toch wel het beschreven detail bevat volgens het klimaatakkord:

      “De gemeente wordt verplicht uiterlijk 31 december 2021 een transitievisie warmte te hebben vastgesteld. Rijk en VNG bezien uiterlijk juli 2019 hoe dit wordt vormgegeven. In de transitievisie warmte
      wordt per wijk van de gemeente het tijdspad – van isoleren en aardgasvrij maken met het
      oog op het CO2 arm maken van de gebouwde omgeving – aangegeven”

      Het SCP hierover:

      “De Omgevingswet vormt vanaf 2021 het wettelijk kader dat van toepassing is op gemeentelijke omgevingsplannen,
      en dus ook op de wijkaanpak aardgasvrij. In de omgevingsplannen vallen dan de
      uitwerkingen van de gemeentelijke omgevingsvisies en programma’s samen met de Regionale
      Energie Strategieën en de ‘transitievisie warmte’ (rvo 2019). Formeel is geregeld dat
      de gemeente bij de ontwikkeling van een omgevingsplan in een kennisgeving aangeeft hoe
      het participatietraject eruit komt te zien. Onduidelijk is hoe deze kennisgeving met burgers
      gecommuniceerd zal worden. Een belangrijke vraag is of wijkbewoners een omgevingsplan
      herkennen als het plan waarin een besluit over de wijkaanpak naar aardgasvrij besloten
      ligt, te midden van legio andere belangrijke publieke zaken (nieuwbouw, groen, verkeer,
      parkeerplekken, sportfaciliteiten, speelvoorzieningen, enz.). Kortom, doorzien burgers dat
      instemming met een omgevingsplan betekent dat de aardgasalternatieven in de betreffende
      wijk worden vastgelegd en daarmee ook meteen de opties voor de eigen woning?”

      Beantwoorden
  4. Bertduss says

    10 september 2019 at 16:17

    Gert-Jan Segers, wanneer gaat de haan kraaien?

    Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

TOPVACATURES

Senior Beleidsmedewerker Wmo – Gemeente Eindhoven

Strategisch Financieel Adviseur – Gemeente Westland

Senior adviseur ruimtelijke ordening – Gemeente Waddinxveen

Toezichthouder (fysieke leefomgeving, bouw- en woningtoezicht) Gemeente Hoeksche Waard

Meer vacatures

Gerelateerde vacatures

Adviseur Energietransitie Energiesysteem – Gemeente Eindhoven

Projectleider Ruimtelijke Ontwikkeling – Gemeente Bergen op Zoom

Beleidsadviseur energietransitie – Gemeente Raalte

LAATSTE ARTIKELEN

Nieuwe inzichten over levensloop woningen

13 juni 2025

19 juni | Bezwaar en beroep decentrale overheden

12 juni 2025

makelaar huizenprijzen

Huizenprijzen blijven komende jaren doorstijgen

12 juni 2025

25 sep | Driedaagse opleiding Ondermijning

12 juni 2025

Algoritmekader

Amsterdam gestopt met AI-pilot voor bijstandsaanvragen

12 juni 2025

GEMEENTE.NU PARTNERS

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’
  • Segment

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’
  • Segment

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 
  • Segment

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar
  • Segment

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’
  • Segment

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment
  • Segment

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze
  • Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept
  • Segment

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6
  • Segment

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden
  • Segment

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden

De drie p’s van Segment
  • Segment

De drie p’s van Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling
  • Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling

De Wet open overheid is voor iedereen relevant
  • Segment

De Wet open overheid is voor iedereen relevant

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment
  • Segment

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’
  • Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 
  • Segment

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid
  • Segment

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid

‘Een feestje van de ceremonie maken’
  • Segment

‘Een feestje van de ceremonie maken’

Van bestemmingplan naar omgevingsplan
  • Segment

Van bestemmingplan naar omgevingsplan

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen
  • Segment

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker
  • Segment

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • AI
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Lefebvre Sdu

lefebvre SDU