Top 5: missers met bouwleges

“Het wordt sinds 2007 uitgevoerd, maar heeft nog niet geleid tot minder grote verschillen in de tarieven.” Hoe zijn bouwleges beter te bepalen?

In het Handboek van de gebouwde omgeving zetten manager Nico Stolwijk van de Vereniging Eigen Huis en bouwkostenadviseur Danny de Graaff wat mogelijkheden op een rij. “Dat er verschillen zijn is verklaarbaar, maar voor een burger die een vergunning aanvraagt is het grote verschil, of een enorme stijging in één jaar, niet te begrijpen.”

Het in rekening gebrachte tarief moet worden gezien in het perspectief van de kostendekkendheid van gemeenten, stellen de auteurs. De gemeenten verlenen een dienst aan burgers die een omgevingsvergunning aanvragen. De kosten van deze dienst worden terugverdiend, mogelijk met winst zelfs.

Stolwijk en De Graaff zien het in de praktijk vaak mis loopt omdat niet wordt gestuurd op kostendekkendheid. De volgende zaken gaan vaak niet goed:

–      Tarieven worden geïndexeerd; niet jaarlijks berekend;

–      Wet- en regelgeving verandert;

–      Er is geen (heldere) urenregistratie;

–      Een model is afwezig.

–      Als het er is, zijn meerdere personen ermee bezig.

Het mag duidelijk zijn dat wanneer dit wel gebeurt Stolwijk en De Graaff verwachten dat de leges beter berekend zullen worden. Een duidelijk advies over de beste van de drie meest gebruikte heffingsmethoden geven ze niet.

De opslagmethode, de kostenplaatsmethode of de activity based costing methode? Het is maar net welke voordelen van de verschillende methoden de gemeente het meest interessant vindt.

Bouwsom

Bijna alle gemeenten gebruikt de bouwsom als grondslag voor het bepalen van het legestarief, weten de auteurs. “Als bouwkosten te laag worden opgegeven of berekend, kunnen gemeenten inkomsten mislopen”, schrijven ze.

“Om de legesgrondslag goed te bepalen is specifieke bouwkostenkennis nodig. Dit is vooral voor kleine gemeenten een lastige, maar broodnodige opgave.”