Opinie Stel de ondernemer centraal

Ondanks de beloften van verschillende kabinetten en menig college om regeldruk te verminderen en digitale dienstverlening te verbeteren, zijn ondernemers nog steeds veel tijd en geld kwijt aan het naleven van vergunningen en regels. Onnodig.

– COLUMN – Bart Geerdink

Onlangs zat ik in mijn eigen Hilversum op een terras. Genietend van het zonnetje kwam ik in gesprek met Gijs. Een gepassioneerd man die twee jaar geleden, samen met zijn compagnon, de deuren had geopend van een restaurant in de historische Zand- en Zoutbunker, een pand naar ontwerp van gemeentearchitect Dudok. Hij vertelde mij dat de totale restauratie van het pand bijna tien jaar heeft geduurd. Het resultaat mag er zijn, maar het traject was voor de beide mannen erg intensief en soms frustrerend.

Vergunningen en regels

Het aanvragen van bouw- en horecavergunningen is niet van vandaag op morgen geregeld. Zo moet een horecaondernemer voldoen aan gemiddeld 40 verplichtingen, opgelegd door 18 verschillende overheden (onder meer Belastingdienst en Kamer van Koophandel). Als je dit aanvraagproces nog eens combineert met de bouwvergunning voor de restauratie en exploitatie van een historisch pand, dan wordt het nog een stuk complexer. Een complexiteit waar de ondernemer zelf zijn weg in moet zoeken.

Met de komst van het Omgevingsloket wordt gedacht vanuit de vraag van de ondernemer. Desondanks redeneren gemeenten bij andere meervoudige aanvragen, zoals bouw en horeca, veelal nog vanuit vergunningen en regeltjes. Het vergeten van één vergunning kan daarbij desastreuze gevolgen hebben. Naast dat de aanvraag langer duurt, of zelfs opnieuw moet worden uitgevoerd, kan het zomaar gebeuren dat de ondernemer het pand (voorlopig) niet mag openen.

Digitalisering

Zelfs als regels te rechtvaardigen zijn, dan blijven procedures om vergunningen te verkrijgen, onduidelijk en tijdrovend. Een ergernis van ondernemers is dat reeds beschikbare informatie telkens opnieuw moet worden aangeleverd. Vaak nog op papier met een handtekening, terwijl afgelopen jaren fors in digitale dienstverlening is geïnvesteerd. Zo kunnen gemeenten zelf digitaal het Handelsregister raadplegen en in het kader van i-NUP zijn veel gemeenten bezig met de implementatie van eHerkenning en Antwoord voor Bedrijven. Ook onderzoeken verschillende gemeenten momenteel de meerwaarde van het Ondernemingsdossier. Al deze ontwikkelingen hebben tot doel de dienstverlening te verbeteren. Als je ondernemers vraagt, zijn deze nog wel eens een andere mening toegedaan over de huidige gemeentelijke dienstverlening.

Ondernemersdienstverlening

Regeldruk en digitalisering zijn onderwerpen die zowel op burgers als ondernemers van toepassing zijn. Mijn constatering is echter dat dienstverlening aan ondernemers vaak lager wordt geprioriteerd. Onterecht. De afhandeling van ondernemersproducten is in volume misschien een fractie van het aantal aanvragen door burgers, maar vanwege de complexiteit is de behandelinspanning en bijbehorende doorlooptijd doorgaans vele malen hoger. Vanwege het gebrek aan volume zien met name kleine gemeenten vaak weinig rendement van hun inspanning om de dienstverlening aan ondernemers apart te digitaliseren en te verbeteren.

Bij digitalisering van processen en aansluiting op het Ondernemingsdossier of e-factureren wegen de financiële baten veelal niet op tegen de kosten. Maatschappelijk gezien zijn er daarentegen wel baten. Het starten van een horecabedrijf in een oud historisch pand raakt immers bijna alle afdelingen van een gemeente. Wil je dus als gemeente een aantrekkelijk ondernemersklimaat, zorg dan dat de ondernemer wordt bediend!

Goed geregeld, minder geregel

In de huidige economische situatie zijn het met name de ondernemers die kunnen zorgen voor een stevige impuls. Met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2014 zouden zíj dan ook een belangrijke doelgroep moeten zijn voor nieuw te vormen colleges.

Mijn advies luidt dan ook om specifiek aandacht te geven aan deze groep. Kruip als gemeente in de belevingswereld van de ondernemer. Regel zaken qua regeldruk niet alleen op papier of met de ‘kaasschaafmethode’, maar kom met nieuw beleid dat de ondernemer tegemoet komt. Dat hoeven niet per sé versimpelde regeltjes te zijn.

Oplossingen moeten juist ook worden gezocht in de aanpak, of door een ‘loketje aan de keukentafel’ van de ondernemer. Sluit aan bij landelijke normen en standaarden. Gebruik landelijke impulsen, zoals Operatie NUP, met de versneller voor het gebruik van eHerkenning binnen ondernemersprocessen. Kortom, stel de ondernemer centraal. Hopelijk kunnen u en ik dan binnenkort op meer locaties genieten van het werk van gepassioneerde ondernemers. Zoals Gijs.

Over de Auteur: Bart Geerdink is teamcoördinator E-Diensten bij het

Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten

(KING).