• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • Belastingen
    • Big data
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • Centric
    • Segment
    • TAUW
    • Sdu VIND
    • Sdu VIND Inkoop en Aanbesteding
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Deense lessen voor transitie Jeugdzorg

27 november 2013 door Nico van Wijk

Het beste advies van de in Denemarken werkende lector Jan Jaap Rothuizen is: “Maak het zo moeilijk mogelijk om slechte beslissingen te maken.” Ergo, wat kunnen we leren van de Deense transitie van de Jeugdzorg?

Het begint met de vraag of ook de geestelijke gezondheidszorg naar de gemeenten moet. Of kunnen we beter kiezen voor het Deense model?

“De transitie in Denemarken betreft niet de Jeugd-ggz, maar wel de sociale kant van de geestelijke gezondheidszorg”, vertelt de lector pedagogiek aan de Universiteit van het Deense Arhus. “De regie van de kinder- en jeugdpsychiatrie ligt nog steeds bij de ziekenhuizen. Zij werken provinciaal, wat we hier regionaal noemen.” Of het beter is ook dit zware deel van de zorg te decentraliseren, kan Rothuizen dus niet zeggen.

Inkoopmodellen
Uit het interview met de lector blijkt dat van praktisch werkende wijkteams het meeste welzijn moet worden verwacht; niet van structuurdiscussies door politici. Net zo belangrijk is de keuze voor het ene of andere bekostigingsmodel. Dat zou bovenaan de agenda van gemeenten moeten staan: het doel bij de inkoop van de hulp door zorgaanbieders. Slechts voor de prijs gaan, is bij de ervaringsdeskundigen uit het noorden problematisch gebleken.

“Door te concurreren op de prijs werd de hulp minder gespecialiseerd”, zegt Rothuizen. “Er gingen ook zorgaanbieders failliet.”

De transitie van de Jeugdzorg deed zich in Denemarken ongeveer gelijktijdig voor met de economische crisis. Ook in het Scandinavische land moesten gemeenten bezuinigen. Het decentraliseren bood hiervoor de kans, volgens Rothuizen. Dit omdat gemeenten nu zelf alle beslissingen konden nemen. “Voor die tijd gingen alle uithuisplaatsingen via een samenwerking tussen provincie en gemeente, die beide ook 50 procent betaalden.”

Waarom was het dan prijziger?
“Ten eerste was het economische belang om te bezuinigen voor de transitie nog niet zo groot”, antwoordt de lector, die geen waardeoordeel uitspreekt over de wil te bezuinigen maar de eerlijke reden geeft voor de besparingen:

“Als de ene partij een mogelijk te goedkope voorziening wilde, kon de ander op inhoudelijke gronden argumenten geven voor een duurder alternatief. Als één instantie de beslissing neemt, zal de – vakinhoudelijke – discussie eerder verstommen.”

Ah, dus zo wordt de zorg goedkoper.
“Door één partij te laten beslissen, ja.”

Hoe zit het nu dan met de zorgverlening?
“De provincie had voorheen nog de verplichting ervoor te zorgen dat er genoeg speciale voorzieningen waren in de regio. Dat wil zeggen dat er één perspectief was voor een gebied met ongeveer een half miljoen inwoners, en voor de totale vraag naar hulp binnen dat gebied. Nu is het in verschillende gemeenten verschillend geregeld.”

Wat betekent dit in de praktijk?
“Het is hier zo dat de gemeente de beslissingsbevoegdheid heeft, en dat ze in principe vrijelijk kan beslissen welke aanbieder de beste zorg levert. In de ene gemeente gaat het dan beter dan in de andere.”

Is er in Denemarken een verschil tussen grote en kleine gemeenten gebleken?
“Ja, vooral de grotere gemeenten met meer den 250.000 inwoners kunnen beter een breed palet van mogelijkheden aanbieden dan de kleinere.”

Een palet dat wordt aangeboden door zorgorganisaties, toch?
“Nou, soms is de gemeente zelf ook de zorgaanbieder, die dan het liefst naar de eigen, lokale voorziening verwijst. Men heeft dan een contract met de eigen voorziening, waarin een bepaalde prijs is afgesproken.”

Kent dat geen nadelen?
“Ja, Er zijn voorbeelden van dat een gemeente op die manier de behoefte aan gespecialiseerde hulp op een verhoudingsgewijs goedkope manier probeert te organiseren, met de consequentie dat de hulp als het er op aankomt niet langer gespecialiseerd is. Een bijkomen effect is dat de eigen voorziening op die manier potentiële hulpvragers weghoudt bij andere, gespecialiseerde voorzieningen. Die moeten dan op de prijs concurreren, of sluiten.”

Hoort dit er simpelweg bij, of is het een probleem?
“Marktwerking in de gespecialiseerde zorg is problematisch, vooral als de sociaalpedagogische expertise op het moment dat beslissingen worden genomen daardoor een ondergeschikte rol speelt.”

In hoeverre zijn Denemarken en Nederland eigenlijk te vergelijken met elkaar?
“De landen zijn heel redelijk te vergelijken met elkaar”,  zegt Rothuizen.

Wat is kenmerkend aan de Jeugdzorg in Denemarken?
“Hier zijn verreweg de meeste uithuisplaatsingen vrijwillig. Dwang is wel mogelijk, en wordt uiteraard ook toegepast, maar niet in dezelfde mate als in Nederland. Dwang is hier geen justitiële aangelegenheid, maar een gemeentelijke. Een raadscommissie voor sociale zaken gaat over deze keuze. Wij zijn er verhoudingsgewijs erg goed in om in bijna alle gevallen constructieve samenwerkingsrelaties met de ouders op te bouwen.”

Waarom lukt dat zo vaak?
Het is een uitgangspunt voor de wijkteams, die ook werken aan preventieve maatregelen in de directe leefomgeving. Daarvoor hebben we ook een aantal voorzieningen, zoals de zogeheten gezinswerkplaatsen.”

Wat is de sleutel tot succes?
“Ik denk dat werken aan die vertrouwensrelatie van heel groot belang is. Ik ken de sector uit eigen ervaring sinds het begin van de jaren ’80 en heb in die tijd verschillende golven meegemaakt. Elke 8 tot 10 jaar gebeurt het dat men ineens het inzicht krijgt zaken als preventief werk of dagbehandeling zowel beter als goedkoper zijn, en steevast zijn er dan ook therapeutische programma’s en werkwijzen die veelbelovend lijken. Tot nog toe heeft dat op de lange duur niet tot echte veranderingen geleid. Het aantal uithuisplaatsingen blijft in ieder geval op hetzelfde niveau, of stijgt zelfs na een korte periode van krimp.”

Wat speelt er nu de transitie achter de rug is?
“Het ziet er naar uit dat gemeenten liever grote contracten sluiten dan kiezen voor ad hoc-overeenkomsten met een voorziening. Vooral de wat grotere voorzieningen zouden hier op in kunnen spelen door te proberen grotere contracten met meerdere gemeenten af te sluiten. Op die manier zou je meer zekerheid kunnen hebben voor een bepaald volume. En meer zekerheid maakt het eenvoudiger te denken aan de wat langere termijn. Zo kan je ook vaker met specialisaties werken.”

Is het verstandig om het overhevelen van de taak hand in hand te laten gaan met een bezuiniging?
“Bezuinigen is een politieke beslissing. Als de politiek dat koppelt aan een andere manier van werken dan doet ze alsof ze iets weet wat je in de praktijk nog maar af moet wachten, namelijk dat de lokale overheid dezelfde kwaliteit voor minder geld kan leveren. Het zou moediger zijn om te zeggen: we gaan bezuinigen en dat gaat pijn doen. We hopen – en werken er hard aan – dat het niet meer pijn gaat doen dan nodig, maar dit is een experiment!”

Wat is het advies aan Nederland?
“Maak het zo moeilijk mogelijk om slechte beslissingen te maken. Zorg ervoor dat er altijd verschillende stemmen zijn, en verplicht je vooral in het begin om bijvoorbeeld na vier maanden te evalueren of je de goede besluiten hebt genomen. Zo kan je ontdekken of je structureel de fout in gaat. Verder moet je politici blijven aanspreken op de kwaliteit van de zorg.”

Tagged With: aanbesteding, decentralisatie, inkoop, jeugdzorg, transitie Filed Under: Bestuur, Decentralisatie

Lees 1 reactie
Vorige artikel
'Kabinet schuldig aan onbehoorlijk bestuur'
Volgende artikel
Plasterk: Geen lokale begrenzing topinkomens

Reader Interactions

GERELATEERD

Akkoord over verminderen werkdruk jeugdbeschermers

Werkgevers en FNV Jeugdzorg hebben een akkoord bereikt over het verminderen van de werkdruk bij jeugdbeschermers en het afbouwen van het aantal casussen dat ze onder hun hoede hebben. Volgens de vakbond betekent het principeakkoord na maanden van actievoeren een doorbraak voor de vijfduizend jeugdbeschermers. De verwachting is wel dat de wachtlijst door het akkoord... lees verder

Een derde van jongeren in de jeugdzorg voelt zich niet gehoord

Een op de drie jongeren die met jeugdzorg te maken heeft, vindt dat er niet naar hen wordt geluisterd. Dit blijkt uit onderzoek in opdracht van de organisatie van vertrouwenspersonen Jeugdstem. De organisatie van vertrouwenspersonen voert het onafhankelijke vertrouwenswerk uit dat onder de Jeugdwet valt. Er deden in totaal 133 jongeren tussen de 12 en... lees verder

Waarschijnlijk dit voorjaar akkoord over jeugdzorg

De eind december stukgelopen onderhandelingen tussen het Rijk en gemeenten over de hervorming van de jeugdzorg zijn hervat. Beide partijen streven ernaar om in het voorjaar tot een akkoord te komen. Dat schrijft staatssecretaris Van Ooijen (Jeugdzorg) aan de Tweede Kamer. ‘Zowel gemeenten als Rijk hebben de wens om spoedig tot een hervormingsagenda met passende... lees verder

Comment (1)

  1. Frits van Vugt (Public Consultancy) says

    27 november 2013 at 20:35

    Helemaal eens met de ‘Deense les’ dat er niet alleen op prijs moet worden geconcurreerd. Het moet bij het inkopen/subsidiëren primair gaan om het ‘doel’ (beter geformuleerd: het resultaat). Gemeenten moeten dan wel in hun nieuwe taak als jeugdzorginkoper ervoor waken dat het ‘oude’ systeem van throughtput- en outputbekostiging dat provincies momenteel hanteren niet gekopieerd wordt.
    Een vorm van resultaatbekostiging is veel beter, omdat alleen dan er een garantie is dat de jeugdzorginterventies ook effectief zijn.
    Vorige week heeft staatssecr. Van Rijn een rapport met een overzicht van prestatie- en resultaatindicatoren naar de 2e Kamer gestuurd. Hier staan prima indicatoren in (waarvan vele al in de praktijk worden gebruikt) die toegepast kunnen worden bij de bekostiging. Zowel in de vorm van ‘afreken-eenheden’ (geen succesvolle behandeling dan geen of minder geld) als in de vorm van evaluatiecriterium (te weinig effectieve instelling verliest zijn bekostiging).
    Verder eens met het belang van praktisch werkende sociale wijkteams, maar dan graag als ‘sociale huisarts’ en gatekeeper voor de zorg.

    Beantwoorden

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

GEMEENTEVACATURES

Teamcoördinator Sociaal domein (team inburgering & inkomen) – Gemeente Gouda

Data-analist Sociaal domein – Gemeente Gouda

Senior beleidsadviseur Jeugdhulp – Gemeente Gouda

Adviseur inrichting openbare ruimte – Gemeente Gouda

Toezichthouder WMO/Jeugdwet – Gemeente Gouda

Meer vacatures

LAATSTE ARTIKELEN

Slimme ontmoetingsplek goed voor sociale samenhang

24 maart 2023

Europees geld om inwoners mee te laten doen aan maatschappij

23 maart 2023

Utrecht goed op weg met snelle schuldhulpverlening

23 maart 2023

Spreidingswet ondanks kritiek RvS nauwelijks aangescherpt

23 maart 2023

Opinie Banken, bruggen en kunst van gerecycled plastic

22 maart 2023

GEMEENTE.NU PARTNERS

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Opinie Standaardisatie nodig om Common Ground van de grond te krijgen
  • Centric

Opinie Standaardisatie nodig om Common Ground van de grond te krijgen

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Opinie Common Ground moet breder gedragen worden
  • Centric

Opinie Common Ground moet breder gedragen worden

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld
  • Segment

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld

Risico’s en kansen van Common Ground
  • Centric

Risico’s en kansen van Common Ground

Maak medewerkers bewust van cybersecurity
  • Centric

Maak medewerkers bewust van cybersecurity

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’
  • Centric

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties
  • Centric

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten
  • Centric

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 
  • Centric

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground
  • Centric

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes
  • Centric

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen
  • Centric

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?
  • Centric

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie
  • Segment

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam
  • Centric

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren
  • Centric

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert
  • Centric

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving
  • Segment

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’
  • Centric

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden
  • Centric

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector
  • Segment

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart
  • Centric

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’
  • Centric

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten
  • Segment

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal
  • Centric

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel
  • Segment

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel

Met de Meetfiets de gemeente in
  • Centric

Met de Meetfiets de gemeente in

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar
  • Centric

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT
  • Centric

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente
  • Centric

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg
  • Centric

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg

Provinciale Reservepool met stembureauleden
  • Segment

Provinciale Reservepool met stembureauleden

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers
  • Centric

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen
  • Segment

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen

Diplomastelsel Burgerzaken verandert
  • Segment

Diplomastelsel Burgerzaken verandert

Masterclasses informatiebeveiliging
  • Segment

Masterclasses informatiebeveiliging

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!
  • Segment

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?
  • Segment

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap
  • Centric

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet
  • Centric

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?
  • Segment

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud
  • Centric

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Online training agressie voorkomen: kan dat?
  • Segment

Online training agressie voorkomen: kan dat?

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021
  • Centric

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig
  • Segment

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS
  • Centric

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik
  • Centric

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening
  • Centric

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet
  • Centric

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet

Eric Gubbels over online leren in coronatijd
  • Segment

Eric Gubbels over online leren in coronatijd

Digitale handhaving in het sociaal domein
  • Centric

Digitale handhaving in het sociaal domein

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid
  • Segment

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer
  • Centric

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers
  • Segment

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers

De Virtuele Inloopavond
  • Centric

De Virtuele Inloopavond

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt
  • Centric

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij
  • Segment

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

Centric publiceert publieksverslag 2019
  • Centric

Centric publiceert publieksverslag 2019

Schuldenproblematiek door de coronacrisis
  • Segment

Schuldenproblematiek door de coronacrisis

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • Big data
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Sdu

SDU

Het laatste nieuws van
Gemeente.nu in je mail?

×