• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • Belastingen
    • Big data
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • NIEUW Raadsledennieuws
    • Participatie
    • Samenwerking
  • Partners
    • Wagner
    • Centric
    • Loyalis
    • OSR juridische opleidingen
    • Segment
    • Sdu VIND Handhaving
    • Sdu VIND Inkoop en Aanbesteding
  • Whitepapers

Opinie Federatiegemeente mag niet sneuvelen door besluiteloosheid

13 december 2018 door Rob de Greef

Het gemeentebestuur van Bladel bedacht voor de bestuurlijke toekomst van de Kempengemeenten een nieuw model: de federatiegemeente. Daarbij zou er een federatieraad zijn, die rechtstreeks wordt gekozen door de inwoners van de federatie. Het kwam alleen nooit verder dan de tekentafel.

In deze schets van Bladel is er naast een federatieraad er ook een eigen dagelijks bestuur van de federatie. De gemeenteraad en het college zijn niet langer politiek verantwoordelijk voor hetgeen het federatiebestuur doet. Kortom, er komt een tussenlaag tussen gemeente en provincie: de federatie. Een mooi experiment en vooral ook een mogelijk alternatief voor herindelingen, die vanuit democratisch perspectief niet altijd op draagvlak kunnen rekenen. Het blijft toch bijzonder dat in een democratie herindelingen doorgedrukt worden, terwijl er vaak veel weerstand is. Met enige creativiteit zouden ook andere oplossingen gevonden moeten kunnen worden, zoals de Bladelse federatiegemeente.

Meer vrijheid

Onder de huidige wetgeving is een dergelijk model helaas onmogelijk. Maar er is goed nieuws: minister Ollongren van Binnenlandse Zaken is voorstander van meer vrijheid bij de vormgeving van samenwerkingsverbanden. De minister wil, getuige haar brief van 29 juni 2018 over de toekomst van de Wet gemeenschappelijke regelingen, meer ruimte creëren om af te wijken van de strikte bepalingen in die Wgr over de samenstelling van het algemeen bestuur en het dagelijks bestuur van een openbaar lichaam. Eerder in de brief noemt ze daartoe de creatieve oplossing van het Drechtstedenmodel. Wie weet dus ook ruimte voor de federatiegemeente.

‘Kijken hoe dat kan’

De latere uitlatingen van de minister stemmen nóg positiever voor een eventueel experiment. Tijdens de begrotingsbehandeling in oktober 2018 stelde de minister: ‘Als er gemeenten zijn die zeggen dat ze op een andere manier met elkaar willen samenwerken – het woord “federatiegemeente” is ook gevallen – dan zeg ik: ja, laten we kijken hoe dat kan. Als het maar democratisch is en niet indruist tegen de rechtsstaat.’ In haar Thorbecke-lezing drukte de minister zich op vergelijkbare wijze uit. De minister is dus bereid te bekijken of de federatiegemeente mogelijk kan worden gemaakt.

Of toch niet?

Des te opvallender is het dat de minister in de eerder genoemde brief juist schreef dat de mogelijkheid van rechtstreekse verkiezingen bij een samenwerkingsverband is onderzocht, maar dat dit nu niet verder opgepakt wordt in het kader van de Wgr. Dit omdat de samenwerkingsgedachte en het verlengd lokaal bestuur dan worden verlaten (dit waren in de jaren ’80 ook al de argumenten om dit af te wijzen). Lees: exit voor het model federatiegemeente. De gemeenteraden van Bergeijk, Bladel, Eersel en Reusel-De Mierden besloten mede naar aanleiding van deze passage dan ook niet verder te gaan met het model.

Snel duidelijkheid

En nu lijkt de minister dus toch weer openingen te bieden. Dat is mooi, maar een gemiste kans voor het experiment. De minister moet snel duidelijkheid geven over wat wel en niet kan straks, zodat eventuele nieuwe initiatieven niet in de kiem worden gesmoord.

Rob de Greef is partner bij PROOF Adviseurs in Rotterdam, docent/onderzoeker staats- en bestuursrecht aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en kerndocent van leergangen en cursussen rond samenwerking bij de VU Law Academy. Hij is gespecialiseerd in het bestuurlijk organisatierecht en publiceert regelmatig hierover. In 2019 hoopt hij te promoveren op een proefschrift over de democratische legitimatie van gemeenschappelijke regelingen.

Vorige artikel
Drie nieuwe tips voor klanttevredenheidsonderzoek
Volgende artikel
Ollongren tuigt 'right to challenge' verder op

Tags: federatiegemeente, gemeentelijke herindeling, herindeling Categorie: Bestuur, Blog

Lees Interacties

GERELATEERD

Federatiegemeente en Ollongren

Opinie Ollongrens gerommel rond de federatiegemeente

Een experiment met de federatiegemeente in Noord-Brabant ging niet door, na onder andere een brief van de minister. In de daaropvolgende Thorbecke-lezing zei diezelfde minister Ollongren van BZK experimenten met de federatiegemeente niet te willen blokkeren. Anderhalf jaar later zit er nog steeds geen schot in de zaak. Eind 2018 schreef ik op deze site... lees verder

Aantal gemeenten naar 352

Nederland telt per 1 januari 2021 drie gemeenten minder dan vorig jaar. Dat is het gevolg van twee gemeentelijke herindelingen, hierdoor zijn er nu 352 gemeenten. Doordat gemeenten verder in omvang toenemen, worden cijfers op wijk- en buurtniveau belangrijker. In Groningen is de gemeente Eemsdelta ontstaan, door het samengaan van de gemeenten Appingedam, Delfzijl en... lees verder

Minister trekt herindelingen naar zich toe

Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken schuift de provincies opzij en verstevigt haar greep op gemeentelijke herindelingen. Het kabinet hoopt dat fusiekandidaten vooral zelf het initiatief zullen nemen, maar sluit nieuwe opgelegde trajecten niet uit. Vrijdag stemde de ministerraad in met het nieuwe beleidskader voor herindelingen, dat per direct van kracht is. Het ministerie plaatste de... lees verder

Geef een reactie Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primaire Sidebar

TOPVACATURES

Docent Burgerzaken (gegevens & privacy) – Segment

Teammanager Administratie – Gemeente Den Haag

Assistent rioolbeheerder – Gemeente Gouda

Uw Topvacature op Gemeente.nu

Meer vacatures

LAATSTE ARTIKELEN

Invoeringsdatum Omgevingswet onzeker

Nog veel vraagtekens rond invoering Omgevingswet

21 januari 2021

Wijdemeren blijft bij terugvorderen bijstand om boodschappen

21 januari 2021

Duurzame successen: van groen dak tot gratis warmtefoto’s

21 januari 2021

‘Gele boekje inzetten voor registratie coronavaccinatie’

21 januari 2021

Schulden van gedupeerden kinderopvangtoeslag kwijtgescholden

20 januari 2021

Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • Big data
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Sdu

SDU

 

Het laatste nieuws van Gemeente.nu in je mail?

Meld je aan voor de algemene nieuwsbrief of een van de themanieuwsbrieven van Gemeente.nu.

Aanmelden

×