• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • AI
    • Belastingen
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • KaFra Housing
    • KPN
    • Sdu
    • Segment
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Opinie Gemeenten hebben krachtig middenbestuur nodig

29 oktober 2013 door Redactie Gemeente.nu

Lees voor

Opschalen van het middenbestuur staat gelijk aan het afkalven zelfredzaamheid omdat de lokale overheid te ver afstaat van het centrum van de macht.


– opinie – Marijn Molema

Als provincies worden opgeschaald naar landsdelen, wordt de balans tussen lokaliteit en centraliteit verstoord. Hierdoor neemt de stimulans tot zelforganisatie af.

Nederland kent sinds eeuwen een efficiënte wisselwerking tussen lokale krachten en de centrale macht. In ons moderne bestuur verankerd de provinciale bestuurslaag een efficiëntie communicatie tussen beide. Provincies helpen om lokale plannen en ideeën aan nationale beleidsdiscussie te koppelen. Tevens dragen zij bij aan een vertaling van centraal beleid in lokale en concrete uitvoeringsprogramma’s. Duitstaligen spreken van een Gegenströmprinzip. Daarmee bedoelen zij een mechanisme waar in plaats van eenrichtingsverkeer verschillende bestuurslagen elkaar ontmoeten en een productieve relatie aangaan.

Local governance

Plannen en ideeën op lokaal niveau zijn er in overvloed. Een domein waarin het wemelt van de initiatieven, is het economische beleidsterrein. Geworteld in een streven naar behoud van onze welvaart in tijden van mondiale concurrentie, bouwen burgers en organisaties aan lokale samenwerkingsverbanden. Het gaat bijvoorbeeld om de ‘4xO strategie’, waarbij de O’s staan voor overheden, ondernemers, onderzoek en onderwijs. De 4 O’s hebben elkaar nodig in de zoektocht naar innovatieve producten. Ieder vanuit zijn eigen perspectief weet een cruciaal aspect van innovatie in te brengen. Korte afstanden, gedeelde cultuur en gezamenlijke infrastructuur, maken dit soort samenwerkingsverbanden een lokale aangelegenheid. Denk bijvoorbeeld aan Brianport Eindhoven, Energy Valley Groningen of de Food Valley in de Gelderse vallei.

De kracht van het middenbestuur

Lokale samenwerkingsverbanden sluiten aan bij nationale beleidsontwikkelingen en komen hier deels uit voort. De kracht van het middenbestuur is dat zij met kennis en expertise van nationaal beleidsprocessen de lokale initiatieven kan steunen. Daarnaast kunnen provinciale politici en beleidsmakers de lokale initiatieven naar een hoger, nationaal plan tillen. Belanghebbenden op lokaal niveau zijn zich hier goed van bewust. Het is een stimulans om de samenwerking goed vorm te geven, zodat met één mond gesproken richting het middenbestuur gesproken kan worden. Die kan de lokale presentatie doorgeven op, bijvoorbeeld, het Ministerie van Economische Zaken.

Efficiënt beleid

Het gevolg daarvan is dat lokale krachten gestimuleerd en uitgedaagd worden om regionaal-economische plannen te smeden – zie de rijkdom aan allianties in het economisch mozaïek van Nederland. Het beleid zelf wordt hierdoor concreter. Ook op nationaal niveau omdat ‘Den Haag’ niet op de hoogte kán zijn van de lokale cultuur en infrastructuur. Voor nationale beleidsmakers is de lokale kracht van essentieel belang om de algemene richting van (economisch) beleid te vertalen naar concrete acties en uitvoeringsprogramma’s.

Behoud het goede

Deze kwaliteit van het Nederlandse bestel moet behouden worden. Onderhoud of zelfs verbouwing van het Huis van Thorbecke zal in een andere richting gezocht moeten worden. Het opschalen van de twaalf provincies naar vijf landsdelen zal de intermediaire rol van het middenbestuur verkleinen. Lokale politici, beleidsmakers, ondernemers, burgers en andere betrokkenen zullen moeilijker in contact kunnen komen met het centrum van de macht. De stimulans om lokaal met één mond te spreken, zal afkalven omdat degene die moet luisteren nu eenmaal verder weg komt te staan.

Economisch beleid wordt niet langer door overheden alleen gemaakt: het bedrijfsleven en kennisinstellingen zijn nauw betrokken. Dit draagt fundamenteel bij aan de innovatie van Nederland. Des te belangrijker is goede wisselwerking met landelijke beleidsagenda’s. De twaalf provincies borgen de interactie tussen lokaliteit en centraliteit. In een klein land als Nederland past een grotere afstand tussen beide niet.

 


Over de Auteur:
Marijn Molema is onderzoeker Regionale Economie aan Hogeschool Windesheim. Hij schrijft deze opinie op persoonlijke titel.

Tagged With: middenbestuur, provincie, Thorbecke, zelfredzaamheid Filed Under: Bestuur, Blog

Reageer
Vorige artikel
Dienende gemeente snijdt in vrij besteedbaar budget
Volgende artikel
Wachtgeld voor stelend raadslid naar daklozenkrant

Reader Interactions

GERELATEERD

Zorgen over ‘ongewenste effecten’ Voorjaarsnota op gemeenten

De provincie Zuid-Holland heeft het Rijk aangesproken op ‘eenzijdige besluitvorming’, die zou zorgen voor onzekerheid en financiële problemen bij gemeenten en provincies. ‘Gemeenten worden daarmee gedwongen tot vergaande bezuinigingen op voor hun inwoners cruciale basisvoorzieningen en om investeringen uit te stellen.’ Dat staat in een brief die het college van Gedeputeerde Staten stuurde naar de... lees verder

Ombudsman vraagt aandacht voor ‘zelfredzame’ adreslozen

De Nationale ombudsman ontvangt steeds meer signalen van en over ‘zelfredzame’ adreslozen. Dat zijn mensen die dak- of thuisloos zijn geraakt door bijvoorbeeld ontslag, een echtscheiding of ernstige schulden. Ze krijgen vaak geen toegang tot voorzieningen zoals daklozenopvang. Gemeenten zien deze groep volgens de ombudsman als voldoende zelfredzaam, omdat zij geen psychiatrische of verslavingsproblemen hebben.... lees verder

Roep om herontwerp procedure gemeentelijke herindelingen

Uit onderzoek naar de rol en invloed van burgers en gemeenteraden bij grenscorrecties blijkt dat de weerstand tegen de huidige procedure van gemeentelijke herindelingen groeit. Naar aanleiding daarvan wordt de Tweede Kamer opgeroepen tot een herontwerp van de procedure voor herindeling. Er groeit steeds meer weerstand en verzet bij burgers en lokale politici tegen de... lees verder

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

TOPVACATURES

Programmamanager Civiele Werken – Gemeente Alphen aan den Rijn

Woordvoerder burgemeester – Gemeente Haarlemmermeer

Programma-adviseur Duin- en Bollenstreek Samenwerking – Gemeente Katwijk

Projectmanager Gebiedsontwikkeling – 36 uur – Gemeente Westland

Senior Stedenbouwkundige – Gemeente Emmen

More vacancies

LAATSTE ARTIKELEN

Negatief advies RvS wetsvoorstel huurbevriezing

2 juni 2025

Afschaffing salderingsregeling nadelig voor huurders met zonnepanelen

2 juni 2025

Woninghuurders stellen kinderwens uit

2 juni 2025

Nieuwe ronde Regeling Huisvesting Aandachtsgroepen vanaf juni

28 mei 2025

speelplekken en staalslakken

Staatssecretaris: gebruik geen staalslakken bij speelplekken

28 mei 2025

GEMEENTE.NU PARTNERS

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’
  • Segment

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’
  • Segment

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 
  • Segment

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar
  • Segment

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’
  • Segment

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment
  • Segment

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze
  • Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept
  • Segment

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6
  • Segment

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden
  • Segment

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden

De drie p’s van Segment
  • Segment

De drie p’s van Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling
  • Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling

De Wet open overheid is voor iedereen relevant
  • Segment

De Wet open overheid is voor iedereen relevant

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment
  • Segment

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’
  • Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 
  • Segment

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid
  • Segment

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid

‘Een feestje van de ceremonie maken’
  • Segment

‘Een feestje van de ceremonie maken’

Van bestemmingplan naar omgevingsplan
  • Segment

Van bestemmingplan naar omgevingsplan

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen
  • Segment

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker
  • Segment

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • AI
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Lefebvre Sdu

lefebvre SDU