Het hoogtepunt in de tv-zomer was de aflevering van Zomergasten met internetpionier Marleen Stikker. Ik begreep waarom ik ook alweer betaal voor de publieke omroep, en belangrijker nog, ik kreeg weer zin om aan de slag te gaan met de smart city. Zo vlak na de vakantie is dat altijd handig.
Stikker gaf een boeiend college over de opkomst van internet en vertelde hoe zij daarin pionierde en hackte. Ze schetste vooral hoe de wereld in rap tempo is veranderd. Op Twitter volgde een golf van nostalgie: ‘Weet je nog, Alta Vista.’ De belangrijkste boodschap van Stikker was: weet waar je mee bezig bent. Kijk onder de motorkap. Snap wat er gebeurt. En als je het niet begrijpt, doe het dan niet. Tegelijkertijd moesten we twijfelen, of zoals Stikker het noemde: agnostisch naar de wereld kijken. Ook inspirerend: ik weet sinds die uitzending dat er ‘werkelijkheidsmensen’ zijn en mensen die denken in wat er zou kunnen, de ‘mogelijkheidsmensen’.
Komende vier jaar cruciaal
In de smart city zijn de mogelijkheden immens. Daarbij kan je als gemeente verdrinken in utopieën en verstijven van de dystopieën. Geen van beide lijkt mij een goede keuze. De smart city wordt niet het nieuwe Utopia, keuzes moeten afgewogen worden genomen. Maar ze moeten wel worden genomen. Deze raadsperiode is daarbij cruciaal. De komende vier jaar worden onze steden en dorpen smart. Of we nou willen of niet. De techniek is er, producten en diensten worden ontwikkeld en die komen hoe dan ook op de markt. Internet is nu al dominant in het straatbeeld, de effecten op steden en dorpen gaan we de komende jaren zien.
Antwoord op concrete smart city-vragen
Maar hoe, dat weet ik ook niet precies. Daarom organiseren wij samen met de Utrechtse en Gelderse gemeenten de Digitale Samenleving Scriptieprijsvraag, waarbij we scripties van Europese topstudenten verzamelen die een antwoord geven op hele concrete smart city-vragen van Nederlandse gemeenten. Zo maken we gebruik van net ontwikkelde kennis en brengen we die naar de praktijk. Tegelijkertijd organiseren we kennisuitwisseling tussen wethouders. Een win-win, waarbij we gemeenten en studenten helpen. Praktisch, maar goed onderbouwd. En met ondersteuning vanuit ons bestaande netwerk.
Het is verleidelijk om zelf het wiel uit te vinden. Veel krachtiger is het om dat niet te doen. Maar om dat te laten doen door topstudenten uit heel Europa. En om die innovatie te beoordelen en toe te passen. Dan komen we echt verder.
Jan-Willem Wesselink is kwartiermaker bij de Future City Foundation
