• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • Belastingen
    • Big data
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • Centric
    • Segment
    • TAUW
    • Sdu VIND
    • Sdu VIND Inkoop en Aanbesteding
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Opinie 10 jaar dualisme: lokaal lobbyen steeds lastiger

26 maart 2012 door joostvalkhoff

Deze maand vieren we 10 jaar dualisme in de lokale politiek. Een feestje wordt er niet gevierd, omdat mensen willicht zelf inzien dat daar geen aanleiding voor is. In plaats van het versterken van de lokale bestuurskracht, lijkt besluiteloosheid in veel gemeentehuizen een echt probleem te worden.

– COLUMN – Luc Dietz

De opkomst van Leefbaar Nederland, LPF, PVV en haar lokale varianten in dezelfde afgelopen 10 jaar, zorgden voor een verdere versnippering van de politieke arena. Het onvermijdelijk daarbij horend afbrokkelen van de steun voor de gevestigde politieke partijen, maakten het lokale politieke slagveld compleet.  

In navolging op de landelijke politiek en vooruitlopend op de provinciale politiek, behoren lokale bestuurders sinds 7 maart 2002 niet langer tot de volksvertegenwoordiging. Wethouders maakten tot die tijd deel uit van de gemeenteraad en daarmee had de coalitie vaak vrijspel in het doordrukken van de eigen standpunten en plannen. De opkomst van Pim Fortuyn die na zijn moord bijna mythische vormen aannam, zorgde voor de andere ontwikkeling binnen de lokale politiek: de opkomst van lokale politieke partijen die de stem wel weer even terug zouden geven aan het volk.

Afzetten
De tot dan toe statige raad- en stadhuizen in het hele land schudden op hun grondvesten. Taal die tot verkort eigenlijk uitsluitend gebezigd werd door insprekers die ergens hartgrondig tegen waren, werd overgenomen door raadsleden: het populisme werd geboren. Wethouders konden niet meer automatisch rekenen op de steun van de coalitie en de Leefbaren lieten een nieuwe wind waaien. Niet alleen inhoudelijk, maar ook door de wijze waarop men met het politieke ambacht bezig was. Men zette zich af tegen iedere vorm van establishment. Het moest afgelopen zijn met de achterkamertjes en alles moest en zou transparant in de openbaarheid besproken worden.

De gevestigde politieke orde kon hier slecht mee omgaan. Daar was men als laatste restje van de verzuiling, gewend aan het opereren in netwerken. Een directeur van een christelijke basisschool werd gewoon gesteund door het CDA, de directeur van de woningbouwvereniging kon standaard rekenen op de steun van de PvdA en ondernemers konden altijd wel met succes aankloppen bij de VVD. Daar kwamen nieuwe politieke partijen op het toneel zonder deze vaste netwerken en gebruikelijke lijnen. En sterker nog, men ging zich ertegen verzetten. Alle besluiten waar de geur omheen hing dat het van tevoren met een aantal stakeholders al afgekaart was, werden niet op inhoud, maar op vorm en ontstaan neergesabeld.

Hell of a job
De bouwsector heeft bijvoorbeeld van oudsher veel te regelen met de lokale overheid. Als een wethouder een initiatief neemt voor een nieuwbouwproject of herstructurering, heeft hij of zij een ontwikkelaar nodig en omgekeerd ook. Maar tegenwoordig is een goed gesprek met een wethouder (of soms zelfs burgemeester) niet meer genoeg om de steun ondubbelzinnig te krijgen. Er zal brede steun geworven moeten worden. De wethouder heeft genoeg aan zijn hoofd en gaat niet voor een ander de kooltjes uit het vuur halen. Dus moet projectontwikkelaars, maar ook woningcorporaties, in toenemende mate zelf de steun gaan organiseren bij gemeenteraadsleden. Met vaak maar een beperkte meerderheidscoalitie, moet men zich ook wenden tot de oppositiepartijen. Een hell of a job voor partijen die grootgebracht zijn met het idee dat het meenemen van een zak investeringsgeld, alle deuren vanzelf opent.

Participatiedrang
Omdat de stem van het volk meer dan ooit doordringt op het lokale politieke toneel, kan de lobby voor nieuwe plannen of initiatieven zich niet beperken tot dit toneel. Nee, ook de opinieleiders om de lokale politici heen moeten het plan of initiatief steunen. Dat is dus de volgende ring die bediend moet worden. En helaas niet de laatste ring. Als er namelijk een ding is dat de invoering van het lokaal dualisme en de opkomst van Fortuyn veroorzaakt hebben, dan is het de enorme participatiedrang.

Politici doen niets meer zonder de steun van het steeds mondiger wordende volk en de nieuwe politieke partijen gaan er prat op de stem van het volg te vertegenwoordigen. Wat deze hele ontwikkeling nog eens indringend voedt, is de opkomst van de sociale media, eigenlijk in dezelfde periode. Vroeger werd de dorpsomroeper door de burgemeester of de pastoor aangestuurd. Nu is iedereen zijn eigen dorpsomroeper.

Vier podia
Wil je in dit geweld overeind blijven en succesvol plannen of initiatieven lanceren, dan ontkom je er niet aan het lokale speelveld zeer goed te doorgronden. Het scherp analyseren van die mensen en groepen die echt invloed hebben, is onontbeerlijk. Wie vindt wat en hoe relevant is dat. Het grootste belang zegt vaak niet veel over de mate van invloed. Na deze analyse zal een aanpak gekozen moeten worden die zich in ieder geval afspeelt op vier podia: het College, de Raad, de stakeholders en ´het volk´.

Verwarring
Hoewel de invoer van het dualisme op het lokale politieke toneel bedoeld was om de bestuurskracht bij gemeenten te versterken, is vaak het tegengestelde gebeurd. Tot op de dag van vandaag heerst er verwarring in veel gemeentehuizen. Het heeft er ook toe geleid dat soms zeer kundige mensen die in het verleden wethouder geworden zouden zijn, hun vingers er niet meer aan willen branden.

Soms, heel soms, verlang je eigenlijk een beetje terug naar de burgemeester uit de boeken van Pietje Puk. Als hij het met je eens was, gebeurde het. En iedereen volgde. Wat was het leven toen eenvoudig.

Filed Under: Blog

Lees 1 reactie
Vorige artikel
Over de keerzijde van flexibel werken
Volgende artikel
Bonnetjes en feestjes van de bestuurders

Reader Interactions

GERELATEERD

Opinie Het antwoord dat u niet wilt horen?

Tijdens de vergadering ervoer ik het als betuttelend, de dag erna als bizar bovendien. Raadsleden mochten van de voorzitter niet informeren naar de antwoorden op eerdere schriftelijke vragen. De raadselachtige reden hiervoor lag in antwoorden die de raad niet zou willen horen… Bij de voorbereidende raadsvergadering – die bij ons dialoogvergadering heet – hadden we... lees verder

Bonus asielplekken: eerste ronde 2500 euro, daarna 1500

Gemeenten die zich meteen melden om extra opvangplekken voor asielzoekers te realiseren, krijgen een hogere uitkering dan gemeenten die dat pas later doen. Dat staat in de uitwerking van de spreidingswet, die na goedkeuring door de ministerraad aan de Tweede Kamer is gestuurd. In de eerste landelijke ronde van drie maanden waarin gemeenten vrijwillig extra... lees verder

Meer mensen met hoger inkomen vragen schuldhulp

In 2022 meldden zich meer mensen met modale en bovenmodale inkomens voor schuldhulpverlening. Dit schrijft branchevereniging NVVK in hun jaarverslag. De stijging wordt toegeschreven aan de hoge energieprijzen en stijgende inflatie. De vereniging noemt het positief dat ook hogere inkomens de weg naar schuldhulp bij de gemeente vinden. Uit het jaarverslag over 2022 blijkt dat er... lees verder

Comment (1)

  1. Els Boers says

    1 april 2012 at 16:28

    Dualisme krijgt de schuld van van alles en nog wat. In een adem noemt de schrijver van dit artikel het dualisme en de opkomst van Pim Fortuyn. De mondiger burger, de onvrede over de gevestigde partijen; dit heeft niets van doen met het dualisme. Het aardige en meest duidelijke is wel de laatste alinea: verlangen naar een situatie uit een boek.
    De winst van dualisme is de rolverdeling tussen uitvoering en de beoordeling vanaf de zijlijn door de raad. Enige afstand maakt dat je de dingen beter kunt overzien.
    Een systeem brengt nooit de oplossing en het systeem is nooit de oorzaak. Het zijn de mensen die invulling geven aan het systeem, zij zorgen voor het succes of mislukken. En wat het dualisme betreft? Het hangt er vanaf wie je vraagt of het een succes is of niet, veel raadsleden vinden van wel.

    Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

GEMEENTEVACATURES

Data-analist – Gemeente Gouda

Senior beleidsadviseur Regionale Inkoop Sociaal Domein – Gemeente Gouda

Wijkboa – Gemeente Gouda

Meer vacatures

LAATSTE ARTIKELEN

Opinie Het antwoord dat u niet wilt horen?

1 juni 2023

Bonus asielplekken: eerste ronde 2500 euro, daarna 1500

31 mei 2023

Meer mensen met hoger inkomen vragen schuldhulp

31 mei 2023

‘Kijk niet alleen naar problemen, maar ook naar hulpbronnen’

31 mei 2023

Goed voorbeeld – Kansenongelijkheid niet als gemeente alleen aanpakken

30 mei 2023

GEMEENTE.NU PARTNERS

Van bestemmingplan naar omgevingsplan
  • Segment

Van bestemmingplan naar omgevingsplan

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen
  • Segment

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker
  • Segment

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Opinie Standaardisatie nodig om Common Ground van de grond te krijgen
  • Centric

Opinie Standaardisatie nodig om Common Ground van de grond te krijgen

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Opinie Common Ground moet breder gedragen worden
  • Centric

Opinie Common Ground moet breder gedragen worden

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld
  • Segment

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld

Risico’s en kansen van Common Ground
  • Centric

Risico’s en kansen van Common Ground

Maak medewerkers bewust van cybersecurity
  • Centric

Maak medewerkers bewust van cybersecurity

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’
  • Centric

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties
  • Centric

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten
  • Centric

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 
  • Centric

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground
  • Centric

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes
  • Centric

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen
  • Centric

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?
  • Centric

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie
  • Segment

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam
  • Centric

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren
  • Centric

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert
  • Centric

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving
  • Segment

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’
  • Centric

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden
  • Centric

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector
  • Segment

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart
  • Centric

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’
  • Centric

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten
  • Segment

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal
  • Centric

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel
  • Segment

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel

Met de Meetfiets de gemeente in
  • Centric

Met de Meetfiets de gemeente in

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar
  • Centric

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT
  • Centric

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente
  • Centric

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg
  • Centric

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg

Provinciale Reservepool met stembureauleden
  • Segment

Provinciale Reservepool met stembureauleden

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers
  • Centric

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen
  • Segment

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen

Diplomastelsel Burgerzaken verandert
  • Segment

Diplomastelsel Burgerzaken verandert

Masterclasses informatiebeveiliging
  • Segment

Masterclasses informatiebeveiliging

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!
  • Segment

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?
  • Segment

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap
  • Centric

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet
  • Centric

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?
  • Segment

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud
  • Centric

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Online training agressie voorkomen: kan dat?
  • Segment

Online training agressie voorkomen: kan dat?

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021
  • Centric

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig
  • Segment

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS
  • Centric

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik
  • Centric

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening
  • Centric

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet
  • Centric

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet

Eric Gubbels over online leren in coronatijd
  • Segment

Eric Gubbels over online leren in coronatijd

Digitale handhaving in het sociaal domein
  • Centric

Digitale handhaving in het sociaal domein

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid
  • Segment

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer
  • Centric

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers
  • Segment

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers

De Virtuele Inloopavond
  • Centric

De Virtuele Inloopavond

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt
  • Centric

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij
  • Segment

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

Centric publiceert publieksverslag 2019
  • Centric

Centric publiceert publieksverslag 2019

Schuldenproblematiek door de coronacrisis
  • Segment

Schuldenproblematiek door de coronacrisis

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • Big data
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Sdu

SDU

Het laatste nieuws van
Gemeente.nu in je mail?

×