De kabinetsmaatregelen tegen het coronavirus doen denken aan het voorjaar. Maar, dit is ’t najaar. Ditmaal hebben we data en dashboards, daardoor zien en weten we alles. Met de autopiloot van het kabinet blijft het desondanks opletten.
Het coronavirus overviel Nederland begin dit jaar. Net als veel andere landen, vooral Italië. Wintersporters keerden daar vandaan terug naar het Brabantse land onder meer, dompelden zich onder in het carnaval, en de rest is geschiedenis.
Koplampen
RIVM en kabinet konden slechts verschrikt in de koplampen kijken. De strategie van het virus terugdringen in z’n hok was direct een gepasseerd station. Testen, als het al kon, had nauwelijks zin.
Het virus dat de verschrikkelijke beelden uit Italië opleverde, wás angstaanjagend. En dodelijk. In Nederland piekte de sterfte geteld door het CBS in één week op ruim 5000. In een normale week gaan er in Nederland tegen de 3000 mensen dood.
Gelukkig ging het daarna snel weer de goede kant op. Iedereen kan het dromen inmiddels. ‘Samen’ in de ‘intelligente lockdown’ gaven we corona geen kans. En ziedaar, het virus leek vertrokken. Maar we wisten wel beter natuurlijk.
Draaiboek
De persconferentie van gisteren, dinsdag 13 oktober, stond al in het draaiboek als het ware. Een ‘heropleving’ in het najaar, traditioneel de tijd waarin virussen weer de kop opsteken, daar moesten we op berekend zijn.
Zo gezegd, zo gedaan. Met een bevolking die zich bewust is van de risico’s en de nodige semistructurele aanpassingen van het dagelijkse leven, zou het wellicht allemaal nét te doen zijn.
Helaas, niet dus.
Coronamaatregelen
Het kabinet maakte zoals verwacht vergaande maatregelen bekend, waaronder de bijna totale sluiting van de horeca voor vier weken. Aangevuld met onder meer verplichtstelling van de eerder door het kabinet zelf weggehoonde mondkapjes in openbare gebouwen.
Terug van nooit echt weggeweest, is de omstreden bemoeienis ‘achter de voordeur’: maximaal drie ‘bezoekers’ per dag mogen mensen thuis ontvangen. Verwarring over het verbod op groepsvorming binnenshuis zorgde eerder voor juridische bezwaren en problemen bij de handhaving.
Het kabinet verwacht net als in het voorjaar dat politie en boa’s stevig zullen optreden tegen overtredingen. Opnieuw vraagt Den Haag dat zonder de zaken eerst juridisch te regelen of op z’n minst helder te communiceren hierover. Uit de implosie van de handhaving lijkt geen lering te zijn getrokken.
Schuivende panelen
De echte wetmatigheid is dat op het coronatoneel alles elk moment kan verschuiven. Zie minister Grapperhaus van Justitie, die zich onlangs politiek onder druk liet zetten wegens een coronaslippertje op zijn bruiloft. Coronaboetes vallen sindsdien veel lager uit en leiden niet meer tot een strafblad.
Dat een wijziging zo kan worden geforceerd, maakt de vraag naar het waarom van de laatste lockdown alleen maar prangender. Het kabinet verwijst naar de opmars van het virus. Die ontwikkeling is zowel landelijk als per gemeente te volgen via het ‘coronadashboard’.
Wat is precies de aanleiding in de ‘tweede golf’ om over te gaan tot draconische nieuwe maatregelen? Het oplopende ‘aantal besmettingen’ wordt genoemd. De Jonge bedoelt: de scherpe stijging van het aantal positieve tests op het coronavirus.
Onmiskenbaar is daarvan sprake, alleen deze cijfers laten zich op geen enkele manier vergelijken met het voorjaar. Er worden nu al gauw twintig keer zoveel tests afgenomen als toen. Dat verklaart de enorme toename.
Gestage toename
De verspreiding van het virus neemt wél toe, maar gestaag, zoals andere indicatoren – bijvoorbeeld rioolwatermetingen, sterfte en ziekenhuisopnames – eensluidend aantonen.
Het kabinet wil doen geloven dat we met de huidige ‘exponentiele groei’ binnen een week ongeveer weer op de voorjaarspiek kunnen zitten. Gelet op het veel rustigere verloop lijkt dat nogal een paniekerige boodschap op dit moment.
Gemeenten staan erbij en kijken ernaar, ze moeten mee op de autopiloot van het kabinet die allerlei maatregelen koppelt aan de indicatoren van het dashboard. Premier Rutte hoopt wel, zei hij, dat we ‘allemaal blijven nadenken’. Vooruit dan, iedereen de gordel vast?
Maatregelen nieuwe lockdown
Wat u noemt baart mij (ook) zorgen. Vraagt u zich ook af of het middel inmiddels erger is dan de kwaal?
Kijkend naar de economische crisis, stijgende jeugdzorgproblematiek, eenzaamheid, depressiviteit etc.
Meer testen is inderdaad meer positieve testen, maar dat wil niet per definitie zeggen meer besmettingen en meer ziekenhuisopnames. Meer groepsimmuniteit dat wel, maar daar hoor je niemand meer over.
Een terechte vraag: Wat is precies de aanleiding in de ‘tweede golf’ (?) om over te gaan tot draconische nieuwe maatregelen?