Mensen met schulden en verslavingen zijn geholpen met het ontwikkelen van dat deel van het brein dat deze negatieve impulsen juist kan onderdrukken. Als gemeenten en hulpverleners zich daarop richten dan zal herhaalgedrag grotendeels worden voorkomen.
Margriet Sitskoorn, hoogleraar Klinische Neuropsychologie en schrijfster van de bestseller IK², reageert verheugd op het bericht van de NOS dat een aantal gemeenten met ‘mobility mentoring’ aan de slag gaan in de strijd tegen armoede. “Het is volgens mij juist wat er moet gebeuren.”
Sitskoorn legt het nog een keer duidelijk uit dat er twee delen in de hersenen zijn die je handelen bepalen. Ten eerste is het er het oude deel achter in de hersenen. “Het probleem is dat dat ontstaan is in tijden van schaarste. Het zorgt ervoor dat je meteen primair handelt.” En dan heb je nog het nieuwere voorste gedeelte. “Daar worden die impulsen meer gewogen en onderdrukt. Dat wat nu kan is misschien op lange termijn dat wat goed voor je is, dat wordt in dit deel herkend.” Het gaat over inzicht, zelfreflectie en ontwikkeling.
Commitment
Maar zonder goede training wordt het voorste gedeelte overschreeuwd door het achterste. “Het vraagt om gerichte training van je executieve brein, in wetenschappelijke termen onze prefrontale hersenschors. Dat kost tijd en veel energie.” Dat laatste geldt zeker ook voor de degene die verandering wil veroorzaken. “Het zijn vaardigheden die je echt moet ontwikkelen en dat kost nou eenmaal tijd, je moet daarbij ook als gemeente wel voortdurend de vinger aan de pols houden. Maar dan is het ook gewoon goed te doen. Het is niet heel ingewikkeld, dat valt eigenlijk zelfs best wel mee. Maar het vraagt wel ontzettend veel commitment. Heb je dat, dan is er in een half jaar al best veel te bereiken.”
Belangrijk is ook dat de focus op de oplossing blijft en dat er niet uit een andere hoek nieuwe problemen en stress ingebracht worden. “Mensen zijn er gevoelig voor of ze beloond worden of juist gestraft. Je moet zorgen dat voortdurend zichtbaar wordt waarvoor je doet.” Kortom: keep your eye on the prize. En daarmee is het ook voor deze aanpak essentieel dat die integraal is.
Geen wondermiddel
Het klinkt als een wondermiddel voor een koffer vol problemen waar mensen mee te maken krijgen in het sociaal domein. “Een wondermiddel is het zeker niet. Het is gewoon hard werken, maar wel volgens een bepaald idee en van daaruit duidelijk stappen. Het is ook niet iets wat nu nieuw is verzonnen. Het is evidence based, gestoeld op veel en goed wetenschappelijk onderzoek.“
Aan de slag met de hersenen dus, zonder daar verder heel ingewikkeld over te doen. En al helemaal niet met, dure, tussenpersonen en adviseurs. Gemeenten moeten vooral investeren in tijd en coaching, concrete stappen organiseren. “Daar heeft de cliënt, en dus ook de gemeenschap, uiteindelijk heel veel profijt van.”
IK2 kun je zien als je persoonlijke trainingsprogramma. Met behulp van opdrachten, testen en oefeningen ontwikkel je gaandeweg je hersenen en daarmee nieuwe vaardigheden die je doelgerichter, toegewijder, stressbestendiger, creatiever en succesvoller maken.
Meer informatie >>
