De elektrische deelscooter en deelfiets rukken op in de drukke binnenstad. Milieuvriendelijk wellicht, maar rondslingerende tweewielers worden ook als hinderlijk ervaren. Een strak vergunningsregime lijkt uitkomst te bieden.
Elektrische deelscooters en deelfietsen dragen bij aan een gezonde en bereikbare binnenstad. Ook kunnen gemeenten zo efficiënter met de schaarse ruimte omgaan.
Het duurzame deelvervoer heeft ook een keerzijde. Aanbieders hanteren – op verzoek van gemeenten – vaak een ‘free floating’-concept. Dat wil zeggen dat de deeltweewieler op een willekeurige plek mag worden gestald. Het gevolg is dat ze ook flink in de weg kunnen staan en de doorgang voor minder validen blokkeren.
Een enquête van onderzoeksprogramma Pointer zou de overlast bevestigen die mensen met een beperking van de ‘strooiscooter’ ervaren. Aanbieders proberen dat tegen te gaan met bonussen voor goed gedrag, maar dat biedt onvoldoende soelaas.
Ongecontroleerde groei
De oorzaak van het probleem ligt in de ongecontroleerde groei van deelmobiliteit. Volgens het programma hadden slechts 12 van de 41 onderzochte gemeenten waar deelscooters worden verhuurd, daar regels voor opgesteld. In een groot aantal gemeenten is geen vergunning nodig.
Den Haag pakte dit probleem vorig jaar op eigen wijze aan met de campagne #ScooterSkills. Hierin roept de populaire vlogger YousToub jonge scooterrijders op hun voertuigen niet kriskras te parkeren en rekening te houden met de veiligheid van anders stadsbewoners. In de Hofstad rijden zo’n 1350 deelscooters rond.
Vermoedelijk werpt de campagne nog weinig vrucht af, want begin februari verkondigde wethouder mobiliteit Robert van Asten, dat de gemeente geen nieuwe aanbieders meer toelaat. Ook wil Van Asten speciale parkeerstations creëren waar gebruikers hun voertuig moeten afgeven. De raad krijgt binnenkort een brief van het college over het nieuwe beleid, aldus Van Astens woordvoerder.
Ook Enschede zet in op deelvervoer. ‘Deelmobiliteit kan een belangrijke rol hebben bij het leefbaar en bereikbaar houden van onze binnenstad,’ licht wethouder Jurgen van Houdt toe, ‘maar dan wel graag duurzaam en emissieloos.’
Voertuigvrij straatbeeld
Wel stelt Enschede paal en perk. Zo komt de elektrische deelscooter de binnenstad niet in, want daar geldt een brom- en snorverbod. ‘In het stadserf streven we naar een voertuigvrij straatbeeld,’ zegt Van Houdt. ‘[ We gaan steeds meer naar parkeren in hubs en parkeergarages toe. Ook deelvervoerders kunnen daar prima hun vervoersmiddel kwijt.’
De gemeente werkt aan een vergunningensysteem om bij overlast de mogelijkheden te hebben om in te grijpen, aldus Van Houdt. ‘We denken aan kwaliteits- en inspanningseisen voor bijvoorbeeld de staat van voertuigen en de snelheid waarmee klachten worden opgelost. Bij goed gebruik mag de aanbieder meer voertuigen plaatsen. Neemt het gebruik juist af, dan moet hij in aantal voertuigen krimpen of eventueel uit de stad vertrekken.’
Vergunningstelsel
Rotterdam ziet er met een vergunningstelsel al zo’n twee jaar op toe dat aanbieders er geen zooitje van maken. Ook wil de Maasstad meer parkeerruimte voor deeltweewielers, zodat er minder overlast optreedt. Verder handhaaft de gemeente op verkeerd geparkeerde deelscooters. Bij het blokkeren van een voetpad kunnen gebruikers op een boete van 109 euro rekenen. Het is een begin, licht beleidsadviseur Teun Kolner toe, ‘maar er is nog een wereld te winnen om de spreiding van voertuigen te verbeteren en de parkeeroverlast tegen te gaan’.
Met name de 3000 elektrische deelscooters zijn razend populair, weet Rotterdam uit de data die de acht aanbieders verplicht met de gemeente moeten delen. Gemiddeld wordt de scooter door zes tot acht reizigers op een dag gebruikt, met name door gebruikers in de leeftijd van 25 tot 35 jaar. De elektrische deelfiets kent doorsnee één gebruiker per dag, maar die maakt wel langere ritten.
Vergroenen
In de Pointer-uitzending worden vraagtekens gezet bij de positieve rol van de deelscooter in het vergroenen van het stadsverkeer. Maar Rotterdam vaart op verzamelde data. Uit eigen onderzoek weet de gemeente dat het gebruik van elektrische deeltweewielers bijdraagt aan het vervangen van autoritten. ‘Een kwart van de gebruikers van deelscooters en een tiende van de deelfietsgebruikers was anders met de auto gegaan,’ preciseert Kolner.
Ook dringt het gebruik van elektrische deeltweewielers klimaatschadelijke emissies in Rotterdam terug. Over 2020 werd een bescheiden reductie van 168,5 ton CO2 genoteerd, goed voor het energieverbruik van zo’n 35 huishoudens. De CO2-impact van de deeltweewielers over 2021 wordt binnenkort bekend.
Geef een antwoord