• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • Belastingen
    • Big data
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • NIEUW Raadsledennieuws
    • Participatie
    • Samenwerking
  • Partners
    • Wagner
    • Centric
    • Loyalis
    • OSR juridische opleidingen
    • Segment
    • Sdu VIND Handhaving
    • Sdu VIND Inkoop en Aanbesteding
  • Whitepapers

‘Durf een uitzondering te maken en risico te nemen’

24 april 2017 door Laura Wennekes

Het platform 040GoedBezig is een succesvol voorbeeld van een gemeentelijk netwerk dat ruimte geeft aan burgerinitiatieven. Het brengt initiatieven in Eindhoven op het gebied van duurzaamheid en sociale projecten bij elkaar. Wat kunnen andere gemeenten hiervan leren? Initiatiefnemer Jan van Betten vertelt.

040GoedBezig is ongeveer een jaar geleden gestart en toegankelijk voor iedereen in Eindhoven die iets wil op het gebied van (sociale) duurzaamheid en inwonersparticipatie. Er zijn inmiddels rond de 140 projecten opgestart, van het starten van een buurtmoestuin tot het oprichten van een energiecoöperatie en het verduurzamen en renoveren van woonwijken. Het netwerk van ruim 840 Eindhovenaren is ontstaan vanuit het landelijke platform Nudge, een initiatief van Jan van Betten. Hij was directeur van uitgever Reed Elsevier Duitsland, maar wilde zich volledig gaan richten op een duurzame samenleving en bedacht in 2010 Nudge, een platform én bedrijf met een missie.

Het principe van Nudge is simpel, iemand wil bijvoorbeeld een wijkenergiecoöperatie starten en heeft daar hulp bij nodig. Via het online platform komen mensen bij elkaar die het project ten uitvoer kunnen brengen. Van Betten: “Het begint bij individuen, je hebt mensen nodig die het eerder hebben gedaan en de do’s and dont’s weten, zoals een notaris die eerder een coöperatie heeft opgericht. Er is bijvoorbeeld ook toestemming voor nodig van de gemeente en er zit een ambtenaar in het netwerk die precies weet bij wie je moet zijn. Vaak weten mensen niet hoe ze met ideeën binnen een gemeente bij de juiste persoon terecht moeten komen, het komt bij de verkeerde binnen en belandt onderaan de stapel. Via een oproep in het netwerk komt het veel sneller bij de juiste persoon terecht.”

Een ‘zetje’
Nudge wil op een vernieuwende manier de maatschappij een ‘zetje’ (nudge in het Engels) geven. “We hebben allemaal te maken met de terugtredende overheid en de rol van gemeenten en burgers die verandert. Niet wij doen het, maar mensen zelf. Wij helpen ze alleen om de connectie te maken, het netwerk te bouwen en met handleidingen en voorbeelden op weg te helpen. ‘Bottom up’ verandering van onderaf. Er zijn heel veel mensen die zelf iets willen organiseren en er zijn heel veel initiatieven, ideeën en voorbeelden online van over de hele wereld, maar het zoeken naar medestanders en geld is soms lastig. Er zitten een heleboel stappen tussen idee of ideaal en realisatie. Degene met het idee is meestal niet degene die het kan uitvoeren. Die mensen met elkaar in verbinding brengen, dat is wat we doen,” zegt Van Betten.

“En er is een zekere mate van professionalisering nodig. Het loopt vaak mis op slagkracht en geld, daarom zijn er ook de vrienden van Nudge die expertise en locaties beschikbaar stellen.” Bijvoorbeeld een webbouwer die drie gratis websites per jaar wil bouwen, een notaris die een aantal diensten kosteloos uitvoert, terwijl een ander hele jaar gratis vergaderruimte beschikbaar kan stellen.

Burgerparticipatie
Een van de succesverhalen van Nudge is Plastic Whale. Marius Smit wilde plastic afval uit de Amsterdamse grachten vissen en van de gerecyclede Petflessen sloepen maken. Een paar jaar later varen er acht gerecyclede sloepen door Amsterdam en ook in Groningen en Rotterdam wordt er door Plastic Whale naar plastic afval gevist met onder meer bedrijfsuitjes, bij evenementen en door scholen. De focus van Nudge gaat volgens Van Betten steeds meer van duurzame- en milieuprojecten naar breder maatschappelijk zoals integratietrajecten, taalmaatjes, leegstand tegengaan et cetera.

“Mensen gaan steeds vaker zelf tot actie over en dat komt gemeenten goed uit, het is goedkoper en sneller. Er zijn tegenwoordig allemaal mooie woorden voor zoals burgerparticipatie. Gemeenten zijn gewend aan ambtenaren die beleid uitzetten, top-down. In de nieuwe wereld is er nauwelijks hiërarchie en telt alleen het netwerk. Het gaat meer van onderaf dan van bovenaf. Dat zien gemeenten ook en ze vragen zich af, wat is onze nieuwe rol?”

Geen stempel
De gemeente Eindhoven heeft volgens Van Betten heel goed begrepen hoe het zit. Het bestaande platform en de technologie van Nudge is omgedoopt naar 040Goedbezig. Er zaten al Nudgers en ‘vrienden van’ in Eindhoven en dat is door de gemeente overgenomen. “Maar het heeft niet nadrukkelijk het stempel van de gemeente gekregen, het blijft van de mensen zelf. De gemeente lijkt in dit project typisch de rol te kunnen spelen die ze in een participatieve stad zou willen nemen: niet die van organisator en leverancier van diensten, maar die van facilitator en bewaker van randvoorwaarden. We hebben de meeste Nudgers kunnen overtuigen om te blijven meedoen, ook al is de gemeente erin gestapt. Juist als de gemeente meedoet kun je nog meer voor elkaar krijgen. Het aantal projecten is in Eindhoven gegroeid van zo’n 20 naar 140, veel sneller dan we dat als Nudge alleen hadden gekund.”

Tips
Tips van Van Betten voor gemeenten om burgers in beweging te activeren:

  • Gemeentes zijn traditioneel gewend om te zenden, dit is dialoog voeren; een andere taal. Zenden is goed om te informeren, maar werkt niet om mensen in beweging te brengen, daarvoor moet je nieuwe connecties maken en participatie en innovatie stimuleren.
  • Durf te innoveren, doe het anders, gebruik de kracht van mensen en doe het niet zelf. Het is belangrijk om als gemeente vooral te faciliteren. Durf net als in Eindhoven wat meer los te koppelen.
  • Durf toestemming te geven voor initiatieven, wees bereid risico te nemen en een uitzondering te maken.
Vorige artikel
Gemeenten in het oosten nog niet voorbereid op elektrisch rijden
Volgende artikel
Opening Gronings windpark op zee

Tags: burgerinitiatief, burgerparticipatie, Eindhoven, Jan van Betten, nudge, uitgelicht Categorie: Duurzaamheid, Participatie

Lees Interacties

GERELATEERD

Initiatievenfondsen voor ideeën van jongeren

Jonge inwoners betrekken en hun ideeën en initiatieven voor een leukere wijk helpen waarmaken: zo pakken deze drie gemeenten het aan. Ze stellen geld beschikbaar waarmee jongeren hun eigen ideeën kunnen (laten) uitvoeren. Appen met Nick Afgelopen zomer konden Utrechtse basisschoolkinderen voor het eerst ideeën indienen bij het Initiatievenfonds door te bellen of appen met... lees verder

Opinie Burgerinitiatieven laten slagen

Uit het onlangs verschenen rapport ‘Burgers op de bres’ blijkt dat veel burgerinitiatieven veelbelovend starten, maar dat er ergens onderweg toch iets misgaat. Het lijkt zo mooi, optimaal profiterend van ‘the wisdom of the crowd’ wordt door de gemeente kennis ontsloten. Burgers zullen hun gemeente gaan vormgeven. De overheid roept hiertoe ook op met termen... lees verder

Centric Whitepaper Participeren met Nes

Whitepaper – Participeren met Nes

“Inwonerparticipatie kan voor iedereen echt goed werken als je er een effectief proces voor inricht en de juiste technische tools gebruikt. Daarbij kan ik je inspireren en helpen tegelijk.” – Neslihan Sahin, Participatie Evangeliste

Geef een reactie Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primaire Sidebar

TOPVACATURES

Docent Burgerzaken (gegevens & privacy) – Segment

Teammanager Administratie – Gemeente Den Haag

Assistent rioolbeheerder – Gemeente Gouda

Uw Topvacature op Gemeente.nu

Meer vacatures

LAATSTE ARTIKELEN

Invoeringsdatum Omgevingswet onzeker

Nog veel vraagtekens rond invoering Omgevingswet

21 januari 2021

Wijdemeren blijft bij terugvorderen bijstand om boodschappen

21 januari 2021

Duurzame successen: van groen dak tot gratis warmtefoto’s

21 januari 2021

‘Gele boekje inzetten voor registratie coronavaccinatie’

21 januari 2021

Schulden van gedupeerden kinderopvangtoeslag kwijtgescholden

20 januari 2021

Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • Big data
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Sdu

SDU

 

Het laatste nieuws van Gemeente.nu in je mail?

Meld je aan voor de algemene nieuwsbrief of een van de themanieuwsbrieven van Gemeente.nu.

Aanmelden

×