De gemeente Haarlem zet ‘slimme rattenvallen’ in, met succes. Ook andere steden nemen alternatieve maatregelen, aangespoord door het naderende verbod op rattengif en mogelijke plagen die daarop volgen.
Hoe zo’n slimme val werkt? Deze wordt in het riool geplaatst en detecteert warmte en beweging. Die informatie volstaat om een passerende rat met een pin in de ruggengraat te raken. Uit laboratoriumonderzoek is gebleken dat het dier na deze pinslag direct dood is. De pin wordt automatisch weer ingetrokken.
De dode ratten spoelen met het rioolwater weg en de val zet zichzelf terug op scherp. De ‘mechanische smartvallen’ zijn in combinatie met preventie en bronbestrijding ‘de meest humane methode om rattenoverlast tegen te gaan en beheersbaar te houden,’ schrijft de gemeente in de Evaluatie aanpak ratten.
Bestrijders voor het blok
De inzet van de vallen begon als experiment, en niet zonder reden. Vanaf 2023 is het niet meer toegestaan ratten met gif te bestrijden. Om tóch de overlast tegen te gaan, zocht de gemeente een alternatief en startte in 2019 met de smartvallen. Deze werden in eerste instantie getest in een buurt met veel overlast van het dier, de wijk Vondelkwartier.
Na een jaar bleek de proef succesvol: het aantal meldingen van rattenoverlast nam af, met maar liefst 76 procent. Maar in andere buurten nam het aantal meldingen toe.
Klemmen onvoldoende
Hierop besloot Haarlem ook in andere buurten vallen te plaatsen. ‘Vanwege de toename in de overlast en een forse stijging van het aantal meldingen is besloten de overlast van ratten gestructureerd met smartvallen aan te pakken. De overlast bestrijden met de inzet van enkel klemmen gaf onvoldoende resultaat,’ aldus de gemeente.
In het najaar van 2021 startte de gemeente met de uitbreiding van geplaatste smartvallen. Dit leverde 1300 extra geregistreerde rattenvangsten op in het laatste kwartaal van 2021. Begin dit jaar is het aantal smartvallen verder uitgebreid. Inmiddels heeft de gemeente 141 stuks geplaatst. Voor de rattenaanpak is voor de komende jaren steeds 200.000 euro in de begroting opgenomen.
Rattenplagen voorspeld
Meer gemeenten beproeven maatregelen tegen de rattenplagen die deskundigen voorspellen. Zo stelden Amsterdam en Rotterdam recent een voederverbod in voor alle stadsdieren. De gemeenten willen zo voorkomen dat plaagdieren de kans krijgen zich te verspreiden.
In beide gemeenten staan inmiddels ook broodbakken voor mensen die hun oud brood en andere etensresten een goede bestemming willen geven. De gemeente Utrecht stelde een soortgelijk verbod in en voorziet inwoners van tips.
En dat wordt een slimme methode genoemd?!
1. Is het meer waarschijnlijk dat het dier verlamd is door zo’n pin in het ruggemerg, dan dood.
2. Is het zeer de vraag of het ruggemerg geraakt wordt of een ander deel van de rat.
In beide gevallen zal de rat een zeer nare, angstige en/of pijnlijke dood sterven.
3. Ratten doen zeer nuttig werk in riolen; zij ruimen veel troep op.
4. In plaats van alles te vernielen of doden wat lastig lijkt, moet de mens leren om met andere levende wezens op een vreedzame manier samen te leven. De mens moet ophouden om zich als superieur te zien aan andere dieren. Kijk eens naar alle ellende in de wereld. Veel is ontstaan door deze superioriteitsgedachte. Peter Singer sprak er al over in zijn boek Pro mens, pro dier.