De Vereniging Eigen Huis (VEH) wil dat haar ‘Participatiehandvest’ wordt opgenomen in de nieuwe coalitieakkoorden van gemeenten. Het handvest bevat ‘zes spelregels voor een goede samenwerking tussen inwoners en gemeenten bij bouwprojecten in de woonomgeving’.
Het Participatiehandvest is niet nieuw. De VEH presenteerde het al vorig jaar in een poging de spelregels verankerd te krijgen in de Omgevingswet, die naar verwachting in 2021 in werking treedt. ‘Gemeenten hoeven niet op deze wet te wachten,’ aldus de belangenvereniging. De wettelijke uitwerking zou vooralsnog bovendien te mager zijn om van echte participatie te kunnen spreken.
Zes spelregels
Het handvest noemt de volgende punten om rekening mee te houden:
- Vroegtijdig in gesprek met omwonenden (‘Het is uw wijk en uw deelname wordt dan ook zeer op prijs gesteld.’)
- Een ‘bewonerseffectrapportage’ voor nieuwe plannen (‘Is het niet logisch om naast de gevolgen voor de natuur ook die voor de mens te beschrijven?’)
- Tijdige, toegankelijke en eerlijke communicatie (‘Dikke dossiers? Absoluut niet!’)
- Budget voor participatie (‘Overleg kost tijd, maar ook geld.’)
- De gemeente houdt de regie, oftewel de verantwoordelijkheid (‘Geen tijd? Geen ervaring? Jammer, maar dan moet zij maar een onafhankelijke partij daarmee belasten.’)
- Voorkeursalternatieven (‘Samen met de bewoners worden alle alternatieven gewikt en gewogen.’)
Ontevredenheid alom
De VEH stelt dat inwoners ‘in alle gemeenten vinden dat zij veel te weinig worden betrokken als er bouwplannen op stapel staan die het karakter van hun woonwijk dreigen te veranderen’. In een onderzoek onder leden gaf de achterban een magere 4,4 als rapportcijfer voor de mogelijkheden om mee te praten en denken bij bouwprojecten. ‘Voor de nieuwe gemeenteraden en bestuurders is informeren, betrekken en rekening houden met de belangen van bewoners dan ook een van de belangrijkste opdrachten.’
Hoogoplopende emoties
Bouwprojecten die de omgeving raken roepen volgens de vereniging veel vragen op en zorgen vaak voor hoogoplopende emoties. ‘Het gaat dan vaak over de bouw van nieuwe woningen, de aanleg van wegen en de plaatsing van hoogspanningsmasten en windmolens. Als het aan de mensen zelf ligt, werken zij juist veel nauwer samen met hun gemeente.’
