Het is groen wat de klok slaat. Verschillende gemeenten stimuleren bewoners om maatregelen te nemen met het oog op klimaatverandering en doen daarbij zelf ook een duit in het zakje. Van gratis geveltuintjes tot bushokjes met groene daken.
Amsterdammers kunnen een buurtplan indienen voor meer groen en Rotterdam presenteerde onlangs het actieplan Rotterdam gaat voor groen. Groen is ‘hot’ in gemeenteland. Om maar te beginnen met de geveltuintjes. Op dit moment worden er heel wat tuintjes aangelegd of gratis weggegeven (en soms ook weer verwijderd). Zo’n strook beplanting op de plek van een of meerdere stoeptegels maakt het straatbeeld onder meer groener, is goed voor de insectenstand en zorgt ervoor dat regenwater sneller in de grond infiltreert. Meer over de meerwaarde van groen lees je in dit factsheet van de Groene Stad.
Geveltuintjesactie
Ook Amstelveen stimuleert de aanleg van geveltuintjes en paste recent hun regeling aan. Vanaf deze maand zijn er namelijk geen gemeentelijke kosten meer verbonden aan de aanvraag voor het aanleggen van een geveltuin. Na de aanvraag ontvangt een bewoner een ‘afsprakenbrief’ en stuurt die ondertekend terug. Daarna mag een bewoner een rij tegels langs de gevel verwijderen en de grond, die in eigendom blijft van de gemeente, gebruiken als tuin. Wie verhuist moet de geveltuin verwijderen of overdragen aan de nieuwe eigenaar.
Den Bosch houdt bijvoorbeeld een geveltuintjesactie en geeft er honderd ‘weg’. De gemeente neemt het verwijderen van de stoeptegels voor rekening, net als het verbeteren van de grond en het plaatsen van een randje om de geveltuin. Bewoners moeten wel zelf voor bloemen en planten zorgen. In de gemeente Noardeast-Fryslân werd een ‘geveltuinaanplantdag’ gehouden. De buitendienst van de gemeente was aanwezig voor het verwijderen van een rij straatstenen of stoeptegels. De gemeente leverde grond voor de planten die bewoners kochten. Overigens is de aanvraag en aanleg van geveltuintjes in veel gemeenten gratis.
Stoeptegel
De gemeente Doetinchem geeft op 4 mei vaste planten weg bij inlevering van een stoeptegel, met de actie ‘ben je nou helemaal betegeld?!’ En in Den Haag werden halverwege april zo’n duizend stoeptegels ingewisseld voor plantjes. Veel gemeenten werken, net als Den Haag, mee aan Operatie Steenbreek en stimuleren bewoners meer groen in hun buurt aan te brengen om zo verstening tegen te gaan. Wat houdt de actie precies in?
Regenton in Groningen
De gemeente Groningen ondersteunt trouwens een andere actie via Operatie Steenbreek. Groningen roept op om ‘het schone regenwater meer te gebruiken’ en hield begin april voor het vierde jaar de ‘regentonnenkortingsactie’. Inwoners kunnen dan een ton naar keuze met 17,50 euro korting kopen. Daarbij verwijst de gemeente naar de droge zomer van 2018. De gemeente benut zelf ook regenwater. ‘In alle nieuwe situaties wordt regenwater gescheiden van afvalwater. Ook als het riool wordt vervangen, wordt het systeem aangepast en het regenwater gescheiden afgevoerd. Het wordt dan zoveel mogelijk opgeslagen en gebruikt in parken en ander groen in de omgeving. In de vijvers zorgt het regenwater voor doorstroming, waardoor de waterkwaliteit verbetert.’
Groene bushokjes
In Utrecht worden ruim driehonderd bushokjes voorzien van een groene dak, zo schrijft RTV Utrecht. De gemeente stelde de groene daken als voorwaarde aan het bedrijf dat de bushokjes en de voorzieningen verzorgt. Het dak is begroeid met sedum, een vetplant. Een groen dak draagt bij aan biodiversiteit, betere luchtkwaliteit, minder fijnstof in de lucht, bergen regenwater en bieden een koele schuilplaats bieden in hartje zomer. Daarnaast worden ook zo’n honderd daken van zonnepanelen voorzien die de stroom leveren voor de borden met vertrektijden. Alle haltes krijgen led-verlichting, een zitje van bamboe en het onderhoud van de hokjes gebeurt met elektrisch vervoer.
Op spreekuur
Ook Haarlem bereidt zich voor op klimaatverandering en stimuleert daarvoor onder andere groene initiatieven door bewoners. ‘Door slimme maatregelen te nemen, kunnen we er samen voor zorgen dat de gevolgen voor de bewoners van de stad beperkt blijven.’ Zo zijn ook in deze gemeente mogelijkheden voor de eerder genoemde geveltuintjes, maar Haarlem houdt ook een gratis en wekelijks groen-in-de-stad-spreekuur bij de Haarlemmer Kweektuin. Daar kunnen bewoners terecht voor vragen over hoe je een tuin het beste groen en duurzaam inricht en onderhoudt. Een hovenier beantwoordt vragen.
De gemeente doet zelf ook veel om biodiversiteit te stimuleren. Zo gaat Haarlem een maand lang een deel van de gazons in de openbare ruimte niet maaien, vooral bermen langs doorgaande wegen. Dit draagt bij aan een rijker insectenleven. De gemeente wil het gras en groen de komende jaren op plekken waar het kan steeds meer op ecologische wijze gaan beheren.
