Door het beleid op het gebied van beschermd wonen ontstaat het risico dat cliënten niet de best passende hulp krijgen. Daarvoor waarschuwt het Centraal Planbureau (CPB) na onderzoek.
De studie wijst uit dat het aantal mensen met psychische problemen dat buiten de eigen regio wordt opgevangen in een beschermde woonomgeving, sinds 2015 is gedaald met 20 procent. Dat lijkt een goede ontwikkeling, maar in sommige gevallen is de beste plek voor deze mensen juist buiten de eigen regio en daar gaan ze nu dus niet altijd meer naartoe.
Decentralisatie
De daling komt mogelijk door de decentralisatie van de kosten voor beschermd wonen, aldus het CPB. Beschermd wonen is een woonvoorziening voor mensen met psychische, psychosociale of verslavingsproblemen. Vaak moeten mensen om er gebruik van te maken verhuizen naar een locatie buiten de eigen gemeente, als daar een passende plek is.
In 2015 is beschermd wonen van het Rijk naar zogenoemde centrumgemeenten gegaan. Daarmee krijgt de grootste gemeente binnen de regio nu geld om beschermd wonen binnen de regio te organiseren. Voor mensen buiten de eigen regio die instromen krijgen ze echter geen extra budget.
Financiële prikkel
De bedoeling van het beleid is cliënten waar mogelijk zelfstandig te laten wonen en te ondersteunen met begeleiding aan huis, om hun ‘maatschappelijke participatie’ te bevorderen. Per 2022 vindt verdere decentralisatie van beschermd wonen naar alle gemeenten plaats. Gemeenten krijgen dan een financiële prikkel om mensen sneller te laten uitstromen uit een beschermde woonomgeving.
Tegelijkertijd wordt het voor alle gemeenten financieel ongunstig om cliënten van elders op te vangen, wat het vinden van een plek buiten de eigen gemeente kan bemoeilijken, aldus het CPB. Het planbureau komt ook met een mogelijke oplossing. De gemeente waar de cliënt vandaan komt, zou kunnen meebetalen.
Reactie VNG en Divosa
De VNG en Divosa kunnen zich niet vinden in de conclusie van het CPB dat door verdere decentralisatie van budgetten voor beschermd wonen het aantal beschikbare plekken afneemt, schrijven zij in een reactie op het rapport. ‘We zien dat door verbetering van de ambulante zorg er voldoende plekken in de eigen regio zijn.’
Dat meer mensen binnen de eigen regio hulp krijgen, is volgens VNG en Divosa ook het doel van de doordecentralisatie van beschermd wonen naar alle gemeenten. Daarnaast zien ze dat de toewijzing van beschikbare woonruimte ingrijpend is veranderd waardoor mensen vaker binnen hun eigen regio kunnen worden opgevangen. VNG en Divosa pleiten ervoor om de budgetten voor beschermd wonen in 2022 te verdelen over alle gemeenten.
