Staatssecretaris Van Ark van Sociale Zaken roept gemeenten op om ‘snel meer werk te maken’ van de uitvoering van de taaleis en de tegenprestatie in de bijstand. Hoe precies is nog niet duidelijk, ze gaat daarover met gemeenten in gesprek.
‘Zowel de taaleis als de tegenprestatie helpt mensen die in de bijstand zitten om mee te doen. Daarom is het nodig dat gemeenten hier nadrukkelijk meer werk van maken.’ Dit schrijft de staatssecretaris in een brief aan de Tweede Kamer. Van Ark vroeg het CBS twee onderzoeken te doen naar de uitvoering van de tegenprestatie en de taaleis in de Participatiewet. In deze brief informeert ze over de uitkomsten van deze onderzoeken, waaruit blijkt dat ‘nog te veel gemeenten hierin achterblijven’.
Taaleis
Meerdere gemeenten geven in het onderzoek aan te wachten op de evaluatie van de taaleis en de veranderingen in het inburgeringsstelsel om hun taalbeleid aan te passen. Dat vindt Van Ark ‘ongewenst’. ‘Het belang van een goede taalbeheersing en participatie is te groot om nu nog af te wachten en de uitvoering van de wet niet voortvarend ter hand te nemen. Gelukkig zijn er ook gemeenten die werk maken van hun taalbeleid en invulling geven aan de taaleis,’ schrijft de bewindsvrouw.
Tegenprestatie
Verder vindt Van Ark het ‘zorgelijk om te zien’ dat bijna 40 procent van de gemeenten in Nederland aangeeft geen tegenprestatie te vragen aan mensen met een bijstandsuitkering. Ze heeft gemerkt dat verschillende gemeenten een negatieve connotatie verbinden aan de term tegenprestatie en de wederkerigheidsgedachte. ‘En dat is jammer want dat leidt af van het doel’. Hiermee laten gemeenten volgens de staatssecretaris een instrument dat effectief is om mensen te laten participeren, links liggen.
Maatregelen
Van Ark gaat met gemeenten in gesprek hoe dit anders kan. Naar aanleiding daarvan bepaalt ze in welke mate ze regulerende maatregelen neemt. ‘Om de doelen te halen, mensen volwaardig te kunnen laten meedoen en bijdragen, zijn alle mogelijk te nemen maatregelen bespreekbaar. Gemeenten kunnen daarbij van mij verwachten dat ik bereid ben om naar belemmeringen in de regelgeving te kijken, maar ik ga er omgekeerd van uit dat alle gemeenten werk maken van de uitvoering van de taaleis en de tegenprestatie conform de wet.’
Reactie VNG
‘Gemeenten voeren actief beleid gericht op participatie. De praktijk laat zien dat maatregelen zoals taaleis en tegenprestatie niet altijd nodig zijn voor actieve deelname van bijstandsgerechtigden,’ schrijft de Vereniging van Nederlandse Gemeenten in een reactie op de brief van de staatssecretaris.
