Het kabinet stelt de komende vier jaar 425 miljoen euro beschikbaar voor de bestrijding van laaggeletterdheid. Aan het eind daarvan trekt het Rijk zich terug op dit gebied. Gemeenten zijn dan ‘de spil in brede netwerken die lokaal vraag en aanbod bij elkaar brengen’.
‘De ambitie is dat generieke, landelijke ondersteuning aan het eind van ons programma niet meer nodig is,’ aldus een Kamerbrief ondertekend door meerdere leden van het kabinet. Het Rijk ziet daarna alleen nog een rol in het ‘in stand houden van de randvoorwaarden voor een kwalitatief goed aanbod’. Hierover moeten afspraken met lokale overheden worden gemaakt. De gemeentekoepel VNG bevestigt: ‘Ter stimulering van de gemeentelijke inzet komt er, bij voorkeur voor de zomer, een bestuurlijke afspraak tussen Rijk en VNG.’
Tekort basisvaardigheden
Zeker 1,3 miljoen Nederlanders hebben een Nederlands taalniveau beneden vmbo-niveau. ‘Een groot deel van deze groep heeft bovendien beperkte digitale vaardigheden. Het tekort aan deze basisvaardigheden vormt voor hen een barrière om zelfstandig mee te doen in onze maatschappij, online én offline.’ Een investering hierin komt ten goede aan ‘ons allemaal’, aldus het kabinet.
‘Werkgevers profiteren bijvoorbeeld van medewerkers die veiligheidsinstructies beter kunnen opvolgen en duurzaam inzetbaar zijn. Gemeenten merken dat hun brieven beter worden gelezen, en docenten kunnen gemakkelijker communiceren met de ouders van leerlingen.’
Centrumgemeenten
Een sleutelrol in de plannen is weggelegd voor 35 ‘centrumgemeenten’. Zij kunnen vanaf volgend jaar een beroep doen op de extra middelen. Het idee is dat het onderwijsaanbod tevens aansluit op de lokale en regionale banenmarkt. Het kabinet verwacht ‘een aantoonbare groei van het bereik passend bij de lokale en regionale situatie’. De extra investering is daarbij onder meer bedoeld als uitvoering van Kamermoties.
De terugtrekkende beweging van het Rijk per 2024 gebeurt op basis van de bekende argumenten. ‘Gemeenten staan als overheid het dichtst bij mensen die hun vaardigheden willen verbeteren. Gemeenten zijn zodoende bij uitstek in staat om een regierol te spelen in het coördineren van de aanpak van laaggeletterdheid en lage digitale vaardigheden.’
