SCP publiceert vergelijkende kaart van gebruik jeugdhulp

Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) heeft op wijkniveau het volume van de jeugdhulp in kaart gebracht. Daarbij is ook te zien hoe dit zich verhoudt tot wat de onderzoekers zouden verwachten op basis van een statistisch model.

De interactieve kaart bevat drie tabbladen: voor het feitelijke gebruik van jeugdhulp op wijkniveau, het verwachte gebruik, en het verschil tussen die twee. Als de afwijking groot is, zouden gemeenten met lokale partners de mogelijke oorzaken kunnen nagaan. ‘Gemeenten weten niet altijd waarom de jeugdhulp in een bepaalde wijk erg hoog of laag is,’ aldus het SCP.

Meestal te verklaren

Feit is dat de verschillen groot zijn, tussen regio’s én tussen wijken, aldus de onderzoekers. Maar meestal zijn die afwijkingen te verklaren door kenmerken van inwoners, zoals opgenomen in het model. Bekende demografische kenmerken die meespelen zijn bijvoorbeeld het aantal eenoudergezinnen en de grootte van een wijk. Ook de afhankelijkheid van de bijstand, het gebruik van speciaal onderwijs en de aanwezigheid van niet-westerse migranten ‘spelen een belangrijke rol’.

Slecht beleid

Als het gebruik van jeugdhulp hoger ligt dan verwacht, hoeft dat niet direct te duiden op slecht beleid, benadrukt het SCP. ‘Immers, een relatief hoog gebruik kan duiden op een wijk met veel problemen. Maar het kan ook betekenen dat de gemeente een groot aanbod aan voorzieningen heeft en de mensen met problemen goed bereikt.’

En spiegelbeeldig daaraan geldt: ‘In een wijk met minder jeugdhulp dan verwacht, leveren wellicht andere sectoren zoals de huisarts of het onderwijs veel hulp, waardoor de stap naar de jeugdhulp kan worden voorkomen.’

Grote relevantie

Niettemin kan de kaart gemeenten helpen om het aanbod af te stemmen op de bewoners, denkt het SCP. ‘Wijken zijn voor gemeenten van grote relevantie voor hun beleid. Zij werken met wijkteams en nemen soms specifieke maatregelen voor wijken.’

De kaart is samengesteld aan de hand van gegevens uit 2017. Alleen jeugdhulp zonder verblijf is hierin verwerkt. ‘De zwaardere vormen van jeugdzorg (jeugdhulp met verblijf, jeugdbescherming en jeugdreclassering) komen te weinig voor om op wijkniveau te kunnen analyseren.’ De publicatie Jeugdhulp in de wijk biedt meer informatie over het onderzoek, het model en de wijkkenmerken die zijn meegenomen.