Alternatieven beschermingsbewind te weinig in beeld

Gemeenten vinden dat rechters ‘doorgaans geen oog hebben voor mogelijke alternatieven voor beschermingsbewind’. Zo zou gemeentelijk budgetbeheer meer in het vizier moeten komen voor mensen met problematische schulden.

Dit blijkt uit een studie van Bureau Bartels naar de wetswijzigingen op het gebied van onder meer beschermingsbewind. Sinds 2014 kan dit ook aangevraagd worden in het geval van problematische schulden. Voorheen was deze maatregel alleen mogelijk als mensen niet voor zichzelf konden zorgen.

Toename bijdragen

Lokale overheden zien de wijziging ‘als een belangrijke oorzaak voor de sterke stijging van het aantal beschermingsbewindzaken (schuldenbewind)’. Zij maken hiervoor extra kosten in de bijzondere bijstand, zo tekenen de onderzoekers op.

Gemeenten vragen zich af of rechters ‘alternatieven wel in beeld hebben om deze ook in de afweging voor het al dan niet uitspreken van een schuldenbewind te kunnen betrekken’. Bartels maakt daarbij de kanttekening ‘dat niet bij wet geregeld is dat kantonrechters naar alternatieven voor bewind kijken’.

Veel werk

De evaluatie geeft verder een gemengd beeld van problematische schulden als grond voor beschermingsbewind. Los van de kritiek van gemeenten signaleert een expertgroep van rechters dat de categorie problematische schulden erg ‘dominant’ begint te worden binnen de beschermingsmaatregelen en daarmee tot veel werk leidt.

Anderzijds zijn geraadpleegde kantonrechters, bewindvoerders en schuldhulpverleners positief over de wettelijke mogelijkheid, ‘omdat hiermee aangesloten wordt op een belangrijk maatschappelijk vraagstuk en bewind in deze situatie een oplossing kan zijn’.

Minister in gesprek

Minister Dekker voor Rechtsbescherming, die het onderzoek naar de Tweede Kamer heeft gestuurd, wil naar aanleiding van de evaluatie in gesprek met gemeenten, rechters en andere betrokkenen. Daaruit moet blijken of er aanleiding bestaat voor ‘veranderingen in de praktijk of aanpassing van regelgeving’.