Onduidelijkheid rond Wet werk en Bijstand

Het ministerie van Sociale Zaken stelt dat er nog onduidelijk bestaat rond de Wet werk en Bijstand (Wwb). Verder zijn de meningen van gemeenten sterk verdeeld als het gaat om de vraag een tegenprestatie te vragen van inwoners die een bijstandsuitkering ontvangen.

Ruim een derde van de gemeenten wil een tegenprestatie vragen aan hun inwoners met een bijstandsuitkering, blijkt uit onlangs gepubliceerde monitor van Divosa van 2012. Van de ondervraagde gemeenten wil 12 procent dit niet gaan doen. Meer dan de helft weet momenteel niet of zij dat wel of niet gaan doen.

Wijziging Wwb

Het is een van de wijzigingen van de Wwb, van kracht sinds het begin van dit jaar. In een zogeheten verzamelbrief, met een hoop verschillende onderwerpen, van staatsecretaris Paul de Krom van Sociale Zaken wordt vermeld dat veel gemeenten nog niet precies weten wat er veranderd is aan de wet.

Los van de verruiming van de mogelijkheid om bijstandsontvangers bijvoorbeeld te vragen om vrijwilligerswerk te doen, gaat om drie belangrijke wijzigingen:

1)  Eigen verantwoordelijkheid voor werk

“Jongeren tot 27 jaar moeten eerst vier weken zelf actief op zoek gaan naar werk en een opleiding voordat zij een uitkering of ondersteuning kunnen aanvragen”, is te lezen op de website Gemeenteloket SZW. “Als na vier weken blijkt dat de jongere terug kan naar school of dat hij zich onvoldoende heeft ingezet om aan werk te komen, bestaat er geen recht op een bijstandsuitkering.” 

2)  Beperking verblijf in buitenland met bijstand

“Mensen met een bijstandsuitkering die tijdelijk geen werk hoeven te zoeken, mogen maximaal vier weken per jaar naar het buitenland. Nu is dat dertien weken. Voor mensen van 65 jaar en ouder wordt de termijn teruggebracht van 26 weken naar maximaal dertien weken per jaar.”

3)  Aanscherping arbeidsverplichtingen alleenstaande ouders

“De specifieke ontheffing van de arbeidsverplichting voor alleenstaande ouders met kinderen tot vijf jaar (artikel 9a WWB) is aangescherpt. Deze ontheffing geldt nog voor de duur van maximaal vijf jaar. Bovendien moet er een plan van aanpak worden opgesteld, waarin is opgenomen wat van de alleenstaande ouder wordt verwacht wat betreft zijn re-integratie inspanningen.”

Randvoorwaarden tegenprestatie

Voor de tegenprestatie gelden overigens een paar belangrijke randvoorwaarden. Het mag niet gericht zijn op arbeidsinschakeling en niet in de weg staan van acceptatie van werk of een re-integratietraject. De inzet moet qua duur beperkt zijn. Het moet gaan om vrijwilligerswerk. Verder is het gemeenten niet toegestaan om deze prestaties te ondersteunen met voorzieningen als scholing of kinderopvang.