De veiligheidsregio’s en het kabinet gaan vandaag afspraken maken over het ‘steviger handhaven’ van de gedeeltelijke lockdown, aldus minister Grapperhaus van Veiligheid. ‘Dan gaan we echt met zijn allen op dezelfde manier handhaven.’ De burgemeesters van het Veiligheidsberaad blikken vanavond in hun vergadering ook alvast vooruit naar de feestdagen.
Vorige week kondigde het kabinet weer strengere regels af om de coronabesmettingen terug te brengen tot een beheersbaar aantal. De gedeeltelijke lockdown geldt in eerste instantie voor vier weken. Grapperhaus sprak vrijdagmorgen met politie, Openbaar Ministerie en de veiligheidsregio’s over de handhaving. Zijn gesprekspartners ontwerpen eerst samen een arrangement hiervoor, aldus de bewindsman.
De politie heeft volgens de minister eerder al gezegd de prioriteit te leggen bij het handhaven van het gedeeltelijke alcoholverbod, de sluiting van de horeca en de toegestane groepsgrootte op verschillende locaties. Op een overtreding van de coronaregels staat een boete van 95 euro. Die was eerder nog 390 euro plus een strafblad. De Tweede Kamer heeft deze wijzigingen afgedwongen. Boetes voor bedrijven kunnen nog in de duizenden euro’s lopen.
Verschillen in handhaving
Tijdens de eerste lockdown in het voorjaar waren er klachten over verschillen in handhaving in het land. In de ene gemeente kreeg men een boete voor overtreding van de coronaregels, terwijl in een andere mensen er met een waarschuwing van af kwamen. Daarom gaan de bestuurders van de 25 veiligheidsregio’s het hebben over twijfelgevallen bij de handhaving van de nieuwste maatregelen.
Sinds de besmettingscijfers en het aantal mensen in ziekenhuizen met corona weer oplopen, komen de 25 bestuurders opnieuw wekelijks samen in Utrecht. Zij adviseren het kabinet over de te nemen maatregelen, en zorgen voor de uitvoering.
‘De meeste maatregelen zijn helder,’ aldus een woordvoerster van het Veiligheidsberaad, ‘maar er zijn altijd puntjes waarover discussie is.’ Zo was eerder niet helemaal duidelijk of restaurants op golfbanen onder het kopje horeca vallen, of onder sportkantines.
Routekaart regionale aanpak
Vorige week werd ook een routekaart coronamaatregelen gelanceerd. ‘Als het kabinet besluit om te stoppen met landelijk geldende maatregelen dan geldt weer de regionale aanpak. De routekaart biedt hierbij perspectief,’ meldt het ministerie van Justitie en Veiligheid. In een versie voor bestuurders staat per risiconiveau beschreven welke maatregelen in een regio minimaal gelden. Plus welke strengere maatregelen lokaal of regionaal aanvullend overwogen kunnen worden.
Handreiking lokale aanpak
Om het lokaal bestuur te informeren over de veranderende verantwoordelijkheden en input te bieden voor de regionale reflectie stelden de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het COT Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement de Adviesnotitie coronacrisis op. Voor de handreiking is gebruik gemaakt van uitgebreide input vanuit de veiligheidsregio’s. Het advies van de VNG aan voorzitters van de veiligheidsregio, burgemeesters en strategisch adviseurs is om de notitie regionaal te agenderen en te bespreken.
Het klinkt allemaal prima, maar helaas stel ik vast dat handhaving toch een moeilijk punt is. Ik ken helemaal niemand die een bekeuring heeft gekregen omdat hij/zij zich niet aan de regels hield. Sterker nog, ik ken zelfs niemand die me heeft verteld dat hij/zij iemand kent die een bekeuring heeft gekregen omdat hij/zij zich niet aan de regels hield. Wel zie ik elke dag weer mensen de regels overtreden.
Mijn conclusie is helder: als we niet bekeuren en dat ook nog veelvuldig, dan verandert het gedrag niet voldoende en is het dweilen met de kraan open.