De coronamaatregelen die juridisch door de mand zijn gevallen, blijken nauwelijks meer te handhaven. Maar concreet zicht op de vervangende spoedwet waaraan Den Haag werkt, is er ook niet. ‘Dat duurt nog wel even.’
Deze voorspelling doet Adriaan Wierenga, specialist op het gebied van noodrecht bij de Rijksuniversiteit Groningen. Hij verzorgde vanochtend de eerste van een serie webinars over de stand van zaken. Als een van de adviseurs over onder meer de spoedwet is hij goed ingevoerd in de materie.
Juridische basis verdwenen
‘Ik kan er niet veel over zeggen, maar enkele weken of maanden zijn nog wel nodig,’ verwacht de deskundige. Hij deelt de opvatting van collega’s dat de juridische basis onder de huidige noodverordeningen stilaan heeft afgedaan. De Raad van State bevestigt dat maandag in een advies aan de Tweede Kamer.
Voorlichting van de Afdeling advisering over hoe coronamaatregelen zich verhouden tot de grondrechten van burgers. Tweede Kamer had Afdeling advisering gevraagd daar op in te gaan. https://t.co/i66AmLlbDO
— Raad van State (@RaadvanState) May 25, 2020
De hoogste wetgevingsadviseur stelt dat de huidige opzet ‘strikt genomen niet aansluit bij de specifieke wettelijke grondslag die de Grondwet eist voor de beperking van grondrechten’. Dit kon slechts ten dele door de vingers worden gezien tijdens de eerste, acute fase van de coronacrisis.
Volgens Wierenga is een mogelijk gevolg dat bepaalde coronaboetes massaal worden geseponeerd. Een woordvoerder van het Openbaar Ministerie kan dit desgevraagd niet bevestigen. De overtredingen die politie en buitengewoon opsporingsambtenaren verbaliseren, worden merendeels door het OM afgedaan als strafbeschikking. Dat is de bedoeling althans.
Feiten niet duidelijk
Op peildatum 10 mei waren er 7400 beschikkingen naar overtreders de deur uit, meldde het OM afgelopen vrijdag. Op straat zijn er op dat moment al meer dan 18.000 prenten uitgedeeld. Een groot deel stuurde het OM terug, omdat ze niet voldoen aan de eisen.
‘Deze boetes zijn niet definitief afgekeurd. De politieagenten en handhavers die ze oplegden, krijgen de kans om ontbrekende gegevens aan te vullen,’ aldus de woordvoerder. Zo moet het proces-verbaal door middel van een situatieschets duidelijk maken dat de coronaboete terecht is opgelegd.
Geen zaak op de rol
De vraag die zich ondertussen opdringt, is of er überhaupt terechte coronaboetes bestaan. ‘Wij hebben de regels ook niet zelf bedacht. Van de strafbeschikkingen die zijn verzonden, denken wij dat ze op basis van de toen geldende regels deugdelijk waren,’ zegt de woordvoerder. Er staan echter nog geen beroepszaken van tientallen bezwaarmakers op de rol – en hiervoor bestaat ook geen planning.
(tekst gaat hieronder verder)
Collegereeks bedrijfsvoering in het Sociaal Domein
Jaarcongres Evenementenveiligheid 2020
Diverse beperkingen van grondwettelijke rechten, zoals de godsdienstvrijheid en het recht om te vergaderen, zijn dus zonder de vereiste wettelijke basis. Wierenga ziet dat mede hierdoor het ‘draagvlak’ onder druk staat. De noodverordeningen zijn volgens hem bovendien nodeloos ingewikkeld gemaakt, wat ook niet bijdraagt aan het succes.
Anderhalve meter
Wierenga doelt onder meer op het voorschrift om anderhalve meter afstand van elkaar te bewaren. ‘Dit vormt in wezen de kern, toch is die regel niet helder opgenomen. Volgens de letter is het verboden om met drie of meer mensen samen te komen op minder dan anderhalve meter.
‘Waarom drie en niet gewoon twee personen?’ vraagt Wierenga zich af. ‘Het is zelfs nog erger: toevallige ontmoetingen vallen hier dan weer niet onder. Dit is niet uit te leggen, en dat merk je dan ook.’
Bevoegdheden terugleggen
De deskundige benadrukt dat naast meer helderheid straks lokaal maatwerk nodig is onder de nieuwe coronawet die in de maak is. ‘De bevoegdheden daartoe zouden weer teruggelegd moeten worden van de veiligheidsregio’s naar gemeenten zelf.’
De huidige structuur waarin de minister van Volksgezondheid en de veiligheidsregio’s leidend zijn, was een noodgreep. ‘De bestaande regels voorzien namelijk niet in het opleggen van beperkingen aan gezonde mensen. Daar moest iets op worden gevonden.’
Coronacrisis: vragen en antwoorden voor gemeenten
Als gemeente wil je snel, duidelijk en begrijpelijk antwoord geven. VIND Antwoord van Sdu biedt de helpende hand. Zeker tijdens de coronacrisis.
Je hebt 100 & gelijk alwinvanbussel@gmail.com
Echt stom dat je alleen de site kan lezen als je de cookies accepteert. Dit is een inbreuk op mijn vrijheid!