Volgens onderzoek van de Inspectie Justitie en Veiligheid oefenen veiligheidsregio’s wel regelmatig op scenario’s rond stroomuitval in hun eigen gebied, maar ontbreekt het aan gezamenlijke oefeningen voor grootschalige uitval die meerdere dagen kan aanhouden.
De Inspectie JenV heeft in 2024 onderzocht hoe veiligheidsregio’s, samen met crisispartners als netbeheerders, zijn voorbereid op het risico van grootschalige en langdurige stroomuitval. Door de digitalisering en energietransitie is Nederland steeds afhankelijker geworden van elektriciteit; een langdurige stroomuitval van meer dan 48 uur kan daardoor verstrekkende gevolgen hebben voor de samenleving en vitale sectoren. Het risico op zulke uitval neemt toe vanwege factoren als netcongestie, geopolitieke spanningen en cyberdreigingen.
De Inspectie concludeert dat alle veiligheidsregio’s zich ervan bewust zijn dat langdurige stroomuitval een reëel en impactvol scenario is. Vrijwel alle regio’s hebben het scenario hoog op de agenda staan en maken er operationele plannen voor. Samenwerking met netbeheerders is over het algemeen goed: netbeheerders worden betrokken bij de voorbereiding en hebben geregeld contact met regio’s, vaak vastgelegd in convenanten.
Desondanks signaleert de Inspectie belangrijke verbeterpunten:
- Impact- en risicoanalyses: De manier waarop regio’s het risico en de gevolgen van (langdurige) stroomuitval analyseren verschilt sterk. Niet altijd wordt rekening gehouden met het verloop van effecten over tijd (zoals effecten na 8, 24, of 48 uur). Dit beperkt het inzicht in en de voorbereiding op de gevolgen van langdurige uitval.
- Planvorming: Plannen zijn vaak gericht op kortdurende uitval. Slechts in beperkte mate wordt specifiek voorbereid op uitval langer dan 48 uur en op zogenoemde black-out scenario’s waarbij het hele elektriciteitsnet uitvalt.
- Continuïteit van de eigen crisisorganisatie: Meer dan de helft van de regio’s beschikt niet over een actueel plan om de eigen organisatie bij langdurige stroomuitval draaiende te houden. Hierbij ontbreekt vaak aandacht voor alternatieve communicatiemiddelen en back-up-systemen bij uitval van primaire middelen.
- Multidisciplinair oefenen: Oefeningen rondom stroomuitval vinden vaak slechts binnen één regio plaats en gaan meestal uit van storingen van korte duur. Bovenregionale of landelijke oefeningen met langdurige, grootschalige uitval zijn vrijwel niet gehouden, terwijl onderkenning groeit dat uitval meerdere regio’s of het hele land kan raken.
De Inspectie JenV beveelt daarom aan dat veiligheidsregio’s structureel bovenregionaal en interdisciplinair oefenen, vooral op langdurige uitval en meer aandacht besteden aan scenario’s waarin uitval langer dan 48 uur duurt en de effecten over tijd expliciet uitwerken. De Inspectie zal de opvolging van deze aanbevelingen de komende jaren monitoren.
Geef een reactie