Een commissie onder leiding van Alexander Rinnooy Kan adviseert dat gemeenten meer ruimte krijgen om zelf belastingen te kunnen heffen. Zijn bevindingen werden woensdag gepresenteerd op het VNG Jaarcongres.
In navolging van decentralisatie in de zorg en arbeidsparticipatie is het volgens de commissie een logische stap om de lokale politiek en de burgers meer discussieruimte te geven over de betaling van sociale voorzieningen. Dit betekent dat gemeenten met meer eigen belastingen geld moeten kunnen binnenhalen om deze sociale voorzieningen te bekostigen. Volgens Rinnooy Kan is het van belang dat lokale politici directer met hun kiezers de keuzes kunnen bepalen over de te besteden gelden. Dit voorkomt democratische armoede en maakt de gemeentepolitiek relevanter, aldus de voormalig SER Voorzitter in het FD
In navolging van eerdere adviezen stelt de commissie voor dat gemeenten een ingezetenenbelasting invoeren voor elke inwoner ouder dan 18 jaar. De onroerendezaakbelasting (OZB) is de tweede pijler onder het gemeentelijke belastinggebied. Het ligt voor de hand het gebruikersdeel van de OZB voor woningen te herintroduceren.
De commissie raadt aan in eerste instantie € 4 mrd aan belastingen over te hevelen naar de gemeenten. Dat is een bescheiden stap. Het budget voor alle gemeenten samen is € 58 mrd in 2015. Hiervan komt € 35 mrd van het Rijk, terwijl de gemeenten een slordige € 5 mrd ophalen met lokale belastingen.
De commissie ziet de door staatssecretaris Wiebes (Financiën) aangekondigde stelselwijziging als een uitgelezen moment om ook zijn advies uit te voeren. In de brief van Wiebes hierover stond al dat de gemeenten naar aanleiding van de decentralisaties een grotere rol zouden krijgen.
