Gevluchte derdelanders uit Oekraïne mogen voorlopig toch in Nederland blijven. Dat is het gevolg van een richtinggevende uitspraak van de Raad van State. Vluchtelingenwerk verwacht dat het kabinet de derdelanders blijft opvangen. Dordrecht was net voor de uitspraak al begonnen met het uitzetten van de groep uit de gemeentelijke opvanglocaties.
De voorzieningenrechter van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State deed 6 voorlopige uitspraken in zaken van zogenoemde derdelanders. Het gaat om mensen die zijn gevlucht vanwege de oorlog in Oekraïne maar eigenlijk uit een ander land komen. Ondanks dat de bestuursrechter eerder oordeelde dat hun recht op bescherming per 4 maart 2024 van rechtswege eindigde, mogen zij nu toch voorlopig blijven.
In afwachting
Die voorlopige voorziening is volgens de Raad richtinggevend: andere derdelanders in dezelfde omstandigheden krijgen dezelfde uitspraak. Dit in afwachting van antwoorden van het Hof van Justitie in Luxemburg op vragen die de rechtbank in Amsterdam stelde over de Europese richtlijn voor derdelanders. De verdere behandeling van die rechtszaak is geschorst tot de antwoorden van het Europese Hof er zijn.
Terugkeerbesluiten
Naar aanleiding van de eerdere uitspraak over het stoppen van bescherming, vaardigde staatssecretaris Van der Burg (Asiel) zogenoemde terugkeerbesluiten uit. Tegen deze besluiten gingen veel derdelanders in beroep en stelden de uitspraak ter discussie. Verschillende rechtbanken bogen zich daarom opnieuw over de vraag per wanneer de tijdelijke bescherming eindigt. ‘Dat leidde tot uiteenlopende en verschillend gemotiveerde uitspraken. Sommige waren in lijn met het oordeel van de Afdeling bestuursrechtspraak, andere gingen daartegenin,’ aldus de RvS.
Onduidelijkheid
Van der Burg is niet blij met de laatste uitspraken. ‘In korte tijd heeft de Raad van State twee tegenstrijdige uitspraken gedaan. Deze onduidelijkheid helpt helemaal niemand. Dat draagt niet bij aan vertrouwen en bestuurbaarheid. We kijken nu wat dit precies betekent,’ laat de staatssecretaris via een woordvoerder weten.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) wil ‘na een lange periode van onzekerheid uniforme duidelijkheid en rechtszekerheid’ over de verblijfsstatus van derdelanders. Het was voor gemeenten al niet duidelijk of de groep wel of geen recht op opvang heeft. ‘Door de diverse uitspraken is het moeilijk vast te stellen wat de juridische verblijfsstatus in individuele gevallen is,’ aldus de VNG. De gemeentekoepel wil niet inhoudelijk reageren op de laatste uitspraak, maar zegt wel deze te bestuderen ‘op mogelijke scenario’s op het bestaande beleid en de impact die dat heeft voor gemeenten’. Er wordt gewacht op een reactie van het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Pas op de plaats
VluchtelingenWerk Nederland verwacht dat het kabinet alle derdelanders uit Oekraïne voorlopig blijft opvangen. De organisatie noemt het tijdelijke oordeel van de hoogste bestuursrechter ‘het enige houvast dat er nu is’ en roept op tot haast. ‘Want zolang die duidelijkheid er vanuit het kabinet nog niet is duurt de chaotische situatie die nu is ontstaan voort’. Gemeenten worden gevraagd om voorlopig ‘een pas op de plaats te maken en geen onomkeerbare stappen te zetten’.
Uitzetten
Net voor de uitspraak startte de gemeente Dordrecht dinsdag met het uitzetten van derdelanders uit de gemeentelijke opvanglocaties. De uitspraak van de Raad van State is niet generiek, meldt de woordvoerder van burgemeester Wouter Kolff. ‘Dordrecht heeft ook geen signalen ontvangen dat de staatssecretaris er inmiddels anders in zit. Tot die tijd blijven we de lijn hanteren zoals gecommuniceerd vanuit het ministerie van Justitie en Veiligheid.’
Op X reageert de burgemeester: ‘Deze uitspraak strookt niet met de eerdere uitspraak van de Raad van State. Daarnaast wordt er gezegd voor dezelfde situatie. Terwijl iedere situatie anders is. Deze uitspraak geldt vermoedelijk niet zomaar voor iedereen. En nu moet de staatssecretaris weer gaan bedenken wat richtinggevend betekent.’
De gemeente is woensdagmiddag gestopt met het uitzetten van de vluchtelingen, ze mogen voorlopig in de opvang blijven. Dordrecht wacht op bericht van de demissionair staatssecretaris.
Geef een reactie