Digitale interactie hoort tot ‘het nieuwe normaal’ en is een flinke duw in de rug van online participatie. Tools, praktijkvoorbeelden en lessen over digitale transparantie, inspraak en meebeslissen zijn praktisch gebundeld in een inspiratiegids. Ook zijn de lessen uit de digitale vergaderpraktijk van gemeenteraden nu beschikbaar in een eerste tussenrapportage.
Toen de coronamaatregelen van kracht werden, bracht dat ook vragen met zich mee op het gebied van participatie. Wat te doen met inloopavonden, werkateliers en focusgroepen? Hoe kunnen dit soort activiteiten op een digitale manier doorgaan? Democratie in Actie liet daarom een gids maken die de participatiemogelijkheden voor het decentrale bestuur beschrijft.
Gids voor digitale participatie
De Inspiratiegids digitale participatie is een praktische bundeling van instrumenten, voorbeelden en lessen over digitale transparantie, inspraak en meebeslissen. Zoals een overzicht van online participatiemiddelen, met daarbij tips en cases van overheden die er al mee werken. Ook zijn algemene vragen op een rij gezet voor wie hiermee wil starten. Denk aan de digitale vaardigheden van de doelgroep, privacy en inclusie.
Combinatie on- en offline
‘Online participatie kan een brug vormen tussen de overheid,’ aldus de auteurs van de gids. ‘Juist nu, omdat we steeds meer wennen aan digitale interactie en online werken tot het nieuwe normaal behoort.’ Als straks de maatregelen worden versoepeld, zou een hybride vorm ‘het nieuwe normaal kunnen vormen als het gaat om participatie’. Een mix tussen online en offline vormen is volgens de schrijvers een ideale combinatie voor het bereiken van verschillende doelgroepen.
Digitale werkwijze
Digitale participatie in de gemeenteraad is door de coronacrisis in een stroomversnelling gekomen. Uit de eerste tussenrapportage van de Evaluatiecommissie Tijdelijke wet digitale beraadslaging en besluitvorming blijkt dat de meeste raden er in zijn geslaagd snel om te schakelen naar digitaal vergaderen. Sinds de invoering van de wet is 88 procent online samengekomen. Doorgaans verloopt dit ‘zonder grote problemen en noodzakelijke besluiten worden over het algemeen op een adequate en geldige manier genomen’.
Niet ideaal
De griffiers die voor de tussenrapportage werden ondervraagd, zijn overwegend neutraal tot (licht) positief over de digitale vergaderpraktijk. ‘Het werkt, maar ideaal is het niet.’ Voor de voortgang van de noodzakelijke besluitvorming is een digitale vergadering een prima uitkomst, maar in vergelijking met een fysieke vergadering kleven er toch veel nadelen aan.
Het ontbreken van een geschikt digitaal vergadersysteem is volgens de commissie de oorzaak van een deel van de problemen. ‘Een veilig en betrouwbaar systeem is nodig. Hierin moeten alle deelnemers tegelijk in beeld kunnen zijn zodat de voorzitter overzicht heeft, onder meer voor de (hoofdelijke) stemmingen.’ De commissie adviseert gemeenten hier zo snel mogelijk werk van te maken, zeker wanneer digitaal vergaderen in de toekomst een structurele optie wordt.
Geef een antwoord