Minister Grapperhaus van Justitie en burgemeester Halsema van Amsterdam vochten via de app een conflict uit over de juridische toelaatbaarheid van handhaving van de coronamaatregelen onder demonstranten.
Dit blijkt uit het donderdag vrijgegeven appverkeer tussen de bestuurders. Halsema stelde dat handhaving van anderhalve meter afstand niet door de beugel kon in verband met het demonstratierecht. Maar Grapperhaus zag geen belemmering, wat hij dinsdag nog eens beklemtoonde in een brief aan alle veiligheidsregio’s.
Conflict begint met mededeling
Halsema nam de minister zijn standpunt kwalijk. Even na vijf uur maandag appte ze over de demonstratie op de Dam: ‘Er staan er nu al bijna 1000 en (lang) niet iedereen houdt 1,5 meter afstand.’ Ze gaat op die grond ‘niet ontbinden’, deelt ze daarbij mee. ‘Mensen zijn ook zelf verantwoordelijk. Dat je het weet. Femke.’
(tekst gaat hieronder verder)
BOA Masterclass – Visie Handhaving Openbare Ruimte 2025
Trainingen in beroepsvaardigheden
BOA Webinar: Openbare-ordebevoegdheden van burgemeesters
Driedaagse Actualiteiten Staatssteunrecht
Collegereeks bedrijfsvoering in het Sociaal Domein
Een paar uur later zijn er nog duizenden mensen bij gekomen. Halsema meldt zich met een nieuw bericht: ‘Telegraaf gaat helemaal los. Ik wil naar buiten brengen dat dit een driehoeksbeslissing is geweest met ruggespraak met jou.’ Grapperhaus weigert daarin mee te gaan, en het gesprek wordt verhitter.
‘Geen ruggespraak geweest’
‘Er is geen ruggespraak geweest over de besluitvorming rondom deze demo,’ krijgt Halsema terug van de minister. ‘Dat is ook geheel jullie afweging als driehoek. Maar zoals ik eerder zei, dat jullie nu besloten hebben om niet in deze demo te gaan handhaven op 1,5 meter begrijp ik gezien mogelijke escallatie (sic).’
Halsema blijft aandringen. Als Grapperhaus nog een keer zijn standpunt herhaalt, appt ze: ‘Wat is dit nou?’ De burgemeester verklaart op de lokale televisiezender AT5 dat ze géén mogelijkheid heeft tot ingrijpen vanwege het demonstratierecht. ‘Daarover verschillen wij dus wezenlijk van mening,’ verwijst Grapperhaus even later naar het televisieoptreden. Zelf zegt hij die avond publiekelijk dat de situatie ‘alle perken te buiten gaat’.
Brief aan veiligheidsregio’s
De minister vond het nodig zijn lezing de volgende dag kenbaar te maken aan alle voorzitters van de veiligheidsregio’s. In een stellige brief aan hen probeert hij eventuele verwarring weg te nemen: ‘Demonstraties bieden geen legitimatie voor het niet in acht nemen van de anderhalvemetermaatregel.’
Halsema zelf verklaart na het overleg dat haar ambtsgenoten haar steunen. Voorzitter Bruls van het Veiligheidsberaad bevestigt dat. Beiden overigens zonder specifiek in te gaan op dit punt.
Grapperhaus schrijft over de kwestie: ‘Het organiseren en deelnemen aan demonstraties is een grondrecht. Echter, een demonstratie brengt ook risico’s met zich mee voor de verspreiding van COVID-19.’ Lokale bestuurders zouden die gevaren juist moeten betrekken bij de besluiten over demonstraties.
Coronacrisis: vragen en antwoorden voor gemeenten
Als gemeente wil je snel, duidelijk en begrijpelijk antwoord geven. VIND Antwoord van Sdu biedt de helpende hand. Zeker tijdens de coronacrisis.
Dit is fascisme!